
راهنماتو- شاید برخی بر این باور باشند که شهاب حسینی با «سوپر استار» سوپر استار شد؛ اما واقعیت زندگی هنری او چیز دیگری است. دل شکسته و همبازی شدن شهاب حسینی با خسرو شکیبایی اولین فیلم او بود که در مسیر ستاره شدن قرارش داد و برای سینمای ایران فیلمهای درخشانی برجای گذاشت.
به گزارش راهنماتو، شاید بتوان گفت که شهاب حسینی به عنوان مجری و بعد حضور در سریال «پلیس جوان» توانست به چهرهای شناخته شده بدل شود، اما اوج شکوفایی او زمانی بود که در «دل شکسته» نقشآفرینی کرد و همزمان در همان سالها در فیلمهایی مثل «سوپراستار»، «شمعی در باد» و «محیا»حضور داشت که هر یک نقشهایی به شدت متفاوت داشتند.
در واقع، شهاب حسینی از همان ابتدا از تیپ شدن در بازیگری جلوگیری کرد؛ یعنی هر بار که او را در فیلمی میبینیم، توقع نداریم همان شهاب حسینی فیلم قبل را ببینیم و ممکن است شخصیت، بازی و اکتهای کاملا متمایزی از او ببینیم.
از آن دوران به بعد قلههای موفقیت برای شهاب حسینی یکی پس از دیگری طی شد و توانست جوایزی مثل سیمرغ بلورین و جایزه جشن خانه سینما را از آن خود کند. در ادامه این مطلب از راهنمای فیلم اما فیلمهایی را معرفی میکنیم که نه تنها در کارنامه هنری شهاب حسینی، بلکه در تاریخ سینمای معاصر ایران تاریخساز و فراموشنشدنی هستند.
1. فیلم پرسه در مه 1388؛ اوج شکوفایی
اگر چشمها را ببندید و خود را در مهی غلیظ تصور کنید که هر لحظه ضخیمتر و سنگینتر میشود، وارد دنیای «پرسه در مه» شدهاید؛ فیلمی که واقعیت و خیال را درهم میآمیزد و مخاطب را درون ذهن پریشان یک هنرمند سرگردان رها میکند.
امین، با بازی نفسگیر شهاب حسینی، آهنگساز جوان و مستعدیست که پس از مرگ همسرش، در آستانه فروپاشی روانی قرار میگیرد. او میان گذشته و حال، رویا و حقیقت، خاطره و توهم سرگردان است و تماشاگر را با خود به سفری میبرد که هیچ مقصد روشنی ندارد. فضای سرد و سنگین فیلم، در کنار موسیقی و نورپردازی مینیمال، بستری میسازد برای درخشش یک بازیگر.
شهاب حسینی در این فیلم، یکی از درونیترین و روانکاوانهترین نقشآفرینیهای خود را ارائه میدهد. بازی او در نقش امین، سراسر سکوتهای سنگین، نگاههای گمشده، و انفجارهای فروخوردهی درونیست؛ گویی بیننده نه تنها شاهد یک شخصیت، که نظارهگر ذهنی متلاطم است که در حال فروپاشیست. حسینی با کمترین دیالوگها، عمیقترین احساسات را منتقل میکند و پرسه در مه را به یکی از متفاوتترین نقشآفرینیهای کارنامهاش تبدیل میکند.
این فیلم نهفقط داستان یک مرد، بلکه مواجههی انسان با خلأ، با فقدان و با مرز باریک میان آفرینش و نابودیست. و در میانهی این مه غلیظ، شهاب حسینی با بازیاش مسیر را روشن میکند—نه برای نجات، بلکه برای درک بهتر تاریکی.
2. فیلم درباره الی 1387؛ همکاری با اصغر فرهادی
نقشآفرینی شهاب حسینی در فیلم «درباره الی» بدون تردید یکی از نقاط قوت اثر بهشمار میآید. بازی او بهخوبی با جهان درونی شخصیت احمد هماهنگ است. احمد، مردیست که سالها در آلمان زندگی کرده، از همسر خود جدا شده و اکنون با نوعی خلأ عاطفی و سردرگمی به ایران بازگشته است. او نمایندهای از طبقه متوسط تحصیلکردهایست که از یکسو با ارزشها و سبک زندگی مدرن در تماس بوده و از سوی دیگر، همچنان درگیر پیچیدگیهای فرهنگی و سنتی جامعه پیرامون خود است.
شهاب حسینی در قالب این شخصیت، موفق شده است تضاد درونی احمد را بهنحوی دقیق، آرام و ظریف به نمایش بگذارد. بازی او سرشار از لحظات درونی و تأملبرانگیز است؛ از نگاههای پنهانی به الی، تا واکنشهای او به حادثه، از ناراحتی و بهت اولیه تا خشم و دلخوری ناشی از کشف ناگفتهها. احمد نه فردی صرفاً احساساتی است و نه انسانی بیتفاوت؛ بلکه شخصیتی معمولی با پیچیدگیهای روانی ملموس که در رویارویی با فاجعه، آرامآرام از جایگاه یک مهمان ساده در سفر، به شخصیتی بدل میشود که ناگزیر است تصمیمات اخلاقی اتخاذ کند، موقعیت خود را بازشناسد و برای مواجهه با واقعیت، صادقانه با خویش و دیگران روبهرو شود.
اصغر فرهادی با انتخاب هوشمندانه شهاب حسینی برای ایفای نقش احمد، موفق شده تصویری از مرد ایرانی مدرن ارائه دهد که در جستجوی آرامش است اما در عین حال درگیر کشمکشهای درونی و اخلاقیست. احمد، با وجود ظاهر بیدغدغهاش در ابتدای فیلم، در لحظات بحرانی به شخصیتی بدل میشود که بیش از دیگران با حقیقت روبهرو میگردد.
بازی شهاب حسینی در این نقش، مورد تحسین گسترده منتقدان قرار گرفت و برای او جوایز معتبری همچون تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشن خانه سینما و جشن حافظ را به ارمغان آورد. این جوایز نهتنها نشاندهنده توجه ویژه به این نقش هستند، بلکه بیانگر موفقیت او در اجرای پیچیدگیهای این شخصیت نیز میباشند.
3. فیلم جدایی نادر از سیمین 1389؛ سرنوشتساز برای حسینی و فرهادی
اگر 200 فیلم برتر تاریخ سینمای جهان را نگاه کنید یا به دنبال فیلمهایی با امتیاز بالا در IMDB باشید قطعا فیلم جدایی نادر از سیمین را پیدا خواهید کرد با امتیاز 8/3!
فیلم «جدایی نادر از سیمین» اثر اصغر فرهادی است که بهواسطه روایت پیچیده، شخصیتهای پر عمق و مفاهیم اخلاقی و اجتماعی مطرح خود به یکی از مهمترین آثار سینمای ایران و جهان تبدیل شده است. داستان فیلم درباره یک زوج ایرانی، نادر و سیمین، است که در میانه بحرانهای زندگی و مشکلات خانوادگی با یکدیگر مواجه میشوند. سیمین که تصمیم به مهاجرت به خارج از کشور میگیرد تا شرایط بهتری برای دخترشان ترمه فراهم کند، با مخالفت نادر روبرو میشود. نادر نمیخواهد از ایران خارج شود، زیرا باید از پدر بیمار خود که مبتلا به آلزایمر است مراقبت کند. این اختلافات در نهایت به طلاق منتهی میشود، اما مشکلات جدیدی در مسیر پیش روی این خانواده قرار میگیرد.
فیلم با طرح موضوعات پیچیده اخلاقی، حقوقی و اجتماعی به تماشاگران این امکان را میدهد که درباره مسائل مختلف زندگی و روابط انسانی فکر کنند. نادر و سیمین هر یک در موقعیتهای مختلف با تصمیمات سخت و پیچیده مواجه میشوند که به طور مستقیم زندگی دیگر شخصیتها را تحت تأثیر قرار میدهد. شخصیتها در این فیلم دچار تضادهای درونی هستند که بر اساس شرایط اجتماعی و فرهنگی ایران، به نوعی نمایانگر دغدغههای افراد در جامعه معاصر ایران است.
بازیهای فوقالعاده بازیگران، به ویژه لیلا حاتمی، پیمان معادی و شهاب حسینی، همراه با کارگردانی دقیق و فیلمنامهای قوی، باعث شد که این فیلم بهعنوان یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران شناخته شود. علاوه بر موفقیتهای داخلی، «جدایی نادر از سیمین» در عرصه جهانی نیز توجه بسیاری را جلب کرد و جوایز معتبر زیادی، از جمله اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را بهدست آورد.
یکی از ویژگیهای مهم فیلم، استفاده از استراتژیهای روایی پیچیده است. داستان از منظر مختلف و از دیدگاههای چند شخصیت روایت میشود که این امر به تماشاگر این فرصت را میدهد تا نسبت به هر یک از شخصیتها و رفتارهایشان نظر دهد. در نهایت، فیلم با یک پایان باز و مبهم به پایان میرسد، جایی که تماشاگر باید تصمیم بگیرد که حقیقت کدام است و چه نتیجهای برای این خانواده به دنبال خواهد داشت.
فیلم «جدایی نادر از سیمین» نه تنها در سطح داستانی و دراماتیک بلکه در بحثهای اجتماعی و اخلاقی هم پیامهای مهمی را منتقل میکند که همواره در ذهن مخاطب باقی میماند.
4. فیلم هیس! دخترها فریاد نمیزنند 1392؛ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران
فیلم هیس! دخترها فریاد نمیزنند به کارگردانی پوران درخشنده، یک درام اجتماعی است که به مسأله تجاوز و تأثیرات روانی آن بر قربانیان میپردازد. در این فیلم، شهاب حسینی در نقش یک بازپرس بازی میکند که در تلاش است تا عدالت را در مورد دختری به نام شیرین که قربانی تجاوز شده، به دست آورد. سایر بازیگران مهم فیلم شامل طناز طبابایی در نقش شیرین و بابک حمیدیان در نقش منفی داستان هستند.
این فیلم، با استفاده از ساختار قوی و شخصیتپردازی دقیق، به شکل موشکافانهای به مشکلات اجتماعی ایران پرداخته و نشان میدهد که فرهنگ سکوت و ترس از لکهدار شدن آبرو، چگونه میتواند فاجعههای انسانی را تشدید کند.
داستان فیلم حول محور دختری به نام شیرین میچرخد که در کودکی مورد تجاوز قرار میگیرد و این حادثه بر تمام زندگی او تأثیر میگذارد. از آنجا که جامعه و خانوادهاش از موضوع به درستی برخورد نمیکنند، این حادثه به یک بحران بزرگ در زندگی او تبدیل میشود. شهاب حسینی در نقش بازپرس، با دلسوزی و درک عمیق از قربانیان، به دنبال کشف حقیقت و تحقق عدالت است.
بازی دقیق و باورپذیر حسینی در انتقال پیچیدگیهای روانی شخصیت بازپرس و تأثیرات اجتماعی این بحران، یکی از نقاط قوت فیلم است. فیلم هیس! دخترها فریاد نمیزنند به دلیل پرداختن به موضوعات حساس، روایت قوی و شخصیتهای پویا، تبدیل به یک اثر موفق اجتماعی شده که به خوبی درک عمیقی از مسائل جامعه را نشان میدهد.
5. فیلم حوض نقاشی 1391؛ ملودرامی با بازی رویایی
فیلم «حوض نقاشی» در دسته فیلمهای ملودرام قرار میگیرد که بیشتر بر احساسات و عواطف تماشاگران تأکید دارد. این فیلم میتواند احساسات تماشاگر را تحریک کند و او را به گریه وا دارد، اما این ویژگی به تنهایی نمیتواند فیلم را در سطحی فراتر از یک ملودرام متوسط قرار دهد. یکی از مشکلات اساسی فیلم این است که در پرداخت به موضوعات اجتماعی و روانی شخصیتها، نتواسته به عمق بیشتری دست پیدا کند.
فیلم در تلاش است تا وضعیت اقتصادی و معیشتی خانوادهها را به نمایش بگذارد، اما در این مسیر، مقایسههای سطحی و سادهانگارانهای انجام میدهد که باعث میشود مخاطب نتواند به درک عمیقی از مشکلات اجتماعی برسد. همچنین شخصیتهای فیلم، خصوصاً رضا و مرضیه، اگرچه در ابتدا جذاب و انسانی به نظر میرسند، اما در ادامه فیلم تبدیل به کلیشههایی میشوند که تنها به ویژگیهای سطحی و تکراریشان پرداخته میشود، بدون آنکه ابعاد روانی و پیچیدگیهای درونیشان به طور واقعی به نمایش گذاشته شود.
در این نقطه از ضعفها به بازی درخشان شهاب حسینی میرسیم که تبدیل به قایق نجات این کشتی غرق شده میشود؛ در فیلم «حوض نقاشی»، شهاب حسینی یکی از نقاط قوت اصلی فیلم به حساب میآید. بازی او در نقش رضا، که مردی میانسال و درگیر مشکلات خانوادگی و اقتصادی است، به خوبی توانسته است احساسات پیچیدهای چون استیصال، ناامیدی و در عین حال امید را به نمایش بگذارد.
حسینی با تسلط بر بازی خود، این شخصیت را انسانی قابل لمس و باورپذیر میکند، به طوری که تماشاگر میتواند با او ارتباط برقرار کند و نگرانیهای او را درک کند. البته در برخی از سکانسها، حسینی در کنار سایر بازیگران، بیشتر در نقش یک شخصیت تراژیک قرار میگیرد که به نوعی گرههای درونیاش در فیلمنامه به درستی حل نمیشود. با این حال، بازی شهاب حسینی بهعنوان یک بازیگر با تجربه، توانسته است به عمق شخصیت رضا بیفزاید و در کنار دیگر عوامل فیلم، تاثیرگذاری خود را حفظ کند.