
راهنماتو- ژانر کمدی در سینما همواره یکی از پربینندهترین ژانرها است؛ ما میخواهیم دقایقی فارغ از دنیا و مشغلهها، وارد دنیای سینما و شخصیتهایی شویم که تا کنون نمیشناختیم. در حالی که رفتار آنها باعث خنده ما شود و کمی حالمان را جا بیاورد. در این میان ژانر کمدی همواره حامل مضامین اجتماعی هم هست. به قول برخی از متخصصان، کمدی بهترین ژانری است که میتوان واقعیات زندگی را به مخاطب عام نشان داد و ملکه ذهنشان کرد. از این رو بعید نیست که یک فیلم کمدی، قلبِ از تپش افتادهی سینمای ایران را دوباره به تپش دربیاورد. اما آیا فیلم «فسیل»، فیلمی است که بتواند چنین فروش بالایی داشته باشد؟ راهنماتو، با بررسی فیلم فسیل سعی دارد تا به این پرسش مهم پاسخ دهد.
داستان فیلم «فسیل» چیست؟
به گزارش راهنماتو، داستان فیلم «فسیل» مربوط به یک گروه سه نفره خواننده در دوران پیش از انقلاب است که برای دیده شدن هرکاری انجام میدهند. هدف آنان رسیدن به محضر شاه و اجرا کردن برای او است. اسی با بازی بهرام افشاری، سعید با بازی هادی کاظمی و صفا با بازی ایمان صفا، سه خوانندهی گروه بلک داگز هستند. وقتی که گروه بلک داگز موقعیتی برای دیده شدن پیدا میکنند، اسی به کما میرود و همه چیز به هم میریزد. ده سال بعد، وقتی اسی به هوش میآید ما در دوران جنگ بین ایران و عراق قرار میگیریم. این در حالی است که اسی بی خبر از همه جا باید خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. خط داستان عاشقانه و فرعیای نیز در داستان فیلم «فسیل» وجود دارد که مربوط به عشق اسی به دختری با نام فرنگیس با بازی الناز حبیبی میشود.
چرا فیلمهای نوستالژیک مثل فیلم «فسیل» جذاب هستند؟
فیلم فسیل در دو دوره تاریخی متفاوت به وقوع میپیوندد؛ دوره قبل از انقلاب و پس از آن. این در حالی است که برخی از ما در دوران پیش از انقلاب حضور نداشتیم و شناخت آن دوران برای ما جذاب است، برخی دیگر هم در آن دوران حضور داشتیم و دیدن نشانههای آن دوران ما را به یاد خاطراتی تلخ یا شیرین میاندازد که باعث میشود یک فیلم برای ما جذاب باشد. از این رو، پس از انقلاب، چنین موضوعی بارها تکرار شد و در اکثر مواقع در گیشه فروش خوبی داشت. اما، فیلم «فسیل» از آن دست فیلمهای نوستالژیکی نیست که بتوان روی آن حساب باز کرد. فیلنمامه فیلم «فسیل» دوپاره شده است؛ این یعنی، فیلمنامهنویس و کارگردان نتوانستهاند تصویر درستی از دو دوره متفاوت بر روی پرده سینما بیاندازند، در نتیجه ما نمیتوانیم احساسات نوستالژیک خود را به راه بیاندازیم. درواقع، فیلم «فسیل» پس از به هوش آمدن اسی، یعنی دوران پس از انقلاب، جاافتادهتر از دوران پیش از انقلاب است. با این تعریف، فیلم «فسیل» از ارائه دادن یک کمدی نوستالژیک درجه یک ناکام مانده است. به بیانی دیگر، نمیتوان تنها با انتخاب لباسها، سبک آرایش، لوازم یا به تصویر کشیدن چند چهره نوستالژیک مثل سیاوش قمیشی، یک فیلم نوستالژیک ساخت!
نقد اکبر عبدی به فیلم فسیل چه بود؟
اکبر عبدی یکی از اولین افرادی بود که همان اوایل اکران فیلم «فسیل» به تبلیغات این فیلم نقد کرد. از آن جایی که در تبلیغات فیلم فسیل آن را بهترین فیلم کمدی نوستالژیک خطاب میکردند، اکبر عبدی، یادآوری کرد که ما فیلمهایی با ژانر کمدی نوستالژیک دیگری هم داشتیم که عملکردشان بهتر از فیلم فسیل بود. درواقع، اگر بپرسید چرا فیلم «فسیل» هنوز هم فیلمی پرفروش بر روی پرده سینما است؟! باید به شما بگوییم که نقد اکبر عبدی به این فیلم هم بیتاثیر نبود. درواقع، اکبر عبدی بهعنوان بازیگری مطرح که بیرون از این فیلم قرار گرفته بود توانست برای آن حاشیهسازی کرده و فیلم «فسیل» را سر زبانها بیاندازد.
آیا خط داستانی عاشقانه در فیلم «فسیل» موفق بوده است؟
در قانون فیلمنامه نویسی عنصری بسیار مهم وجود دارد و آن این است که اگر خط داستانی فرعی، دیالوگ یا هر کنش در بدنه فیلمنامه وجود دارد که نمیتواند به آن قدرت ببخش، بهتر است که حذف شود. خط داستانی عاشقانه بین اسی و فرنگیس دقیقا حکم یک خط داستانی فرعی را دارد که کاملا اضافی است، چرا که نتوانستهاند این روابط را شکل داده و براساس آن شخصیت بازیگران در نقش خود را تثبیت کنند. جدای از این ماجرا، الناز حبیبی با بازی در نقش فرنگیس، یکی از ضعیفترین بازیهای خود را ارائه داده است. در واقع، دستاندرکاران این فیلم سعی داشتند تا با وارد کردن یک خط داستانی عاشقانه، حالوهوای فیلم «فسیل» را برای دوران پیش از انقلاب آماده کنند، اما موفق نشدهاند.
بهترین بازیگر فیلم «فسیل» کسیت؟
همانطور که انتظار داریم، در تمامی فیلمها اگر شخصیت اصلی، نتواند بازی درستی ارائه دهد، فیلم با مشکل بزرگی مواجه میشود. فیلم «فسیل» با بازی بهرام افشاری عکس این ماجرا را نشان میدهد. در واقع، بهرام افشاری و تیکههایش دقیقترین لحظات یک فیلم کمدی را ایجاد میکنند که عالی نیست اما قابل قبول است. از این رو، میتوان یکی دیگر از دلایل فروش بالای فیلم «فسیل» را بازی بهران افشاری دانست.
با تمام انتقادات، چرا فیلم «فسیل» فروش بالایی داشت؟
در یک کلام باید گفت، فیلم «فسیل» فروش بالایی داشت چون موتور سینمای ایران رو به خاموشی است و در این دستوپا زدنها، فیلمی که امتیاز 5.5 را از آن خود کند میتواند فروش خوبی داشته باشد. ما به دیدن فیلم «فسیل» میرویم تا بازی بهرام افشار را ببینیم، چند خط موسیقی بشنویم و در نهایت به حس کنجکاویمان برای فهم این نکته که چرا فیلم «فسیل» هنوز روی پرده سینما است پاسخ دهیم؛ و الا دلیل دیگری وجود ندارد!