راهنماتو- جنگ‌های هوایی خیلی قبل‌تر از پدیدار شدنِ هوانوردهای مدرن وجود داشته‌اند. بیش‌از 1000سال قبل، ارتشِ چین از کایت‌های آتش‌زا، معروف به کلاغ‌های آتش‌زا، استفاده کرد تا بارانی از آتش و مخروبه را روی سر دشمنانش بریزد.
به گزارش راهنماتو، از آن‌زمان، از کایت گرفته تا بالون‌های هوای گرم و هواپیما برای اعمال خسارت از بالا به دشمنان استفاده شده است. اما قرن بیستم بیش‌تر از هر زمانِ قبل و بعد از آن، شاهد استفاده از تاکتیک‌های جنگ‌های هوایی بوده است. با ظهور پهپادهای بی‌سرنشین و سیستم‌های نظارتی ماهواره‌ای، باید گفت که روزهای بمب‌افکن‌های بی-52 و هواپیماهای شکاری گذشته و شاید این عالی است.
در حدود 2.7میلیون تُن مواد منفجره به‌تنهایی در جنگ جهانی دوم از هواپیماهایی که بر فراز اهداف‌شان پرواز می‌کردند به روی آن‌ها ریخته شد و در غیابِ تقریباً هیچ سیستم هدف‌گیریِ قابل ذکری، خسارت‌های ثانویه آن‌ها بسیار وسیع بود. علتِ نزدیک به 1میلیون مرگ، بمباران‌های بی‌رویه و بی‌هدفی بود که در هر دو جبهه متفقین و متحدین در جنگ دوم جهانی رخ داد.
این مقاله را با ما بخوانید تا ببینیم کدام کارزارهای بمبارانِ هوایی از همه مخرب‌تر و مرگبارتر بودند:
نخستین بمباران هوایی تاریخ
هرچند بمب‌ها به شکل‌های مختلفی در طول تاریخ بشر استفاده شده‌اند، اما پیوندِ جنگ‌های هوایی و مواد منفجره نخستین‌بار در عصر مدرن در جنگ بین ایتالیا و ترکیه در سال 1911 برقرار شد. هواپیماهای تک‌نفره و کشتی‌های هوایی ایتالیایی برای پرتاب بمب روی اهداف ترک استفاده شدند.
عملیات میتینگ هاوس
عملیاتِ میتینگ‌هاوس
مخرب‌ترین بمباران تاریخ، بمباران توکیو توسطِ ایالات متحده در ماه مارس 1945 بود. این بمبارانِ آتشین از بمبارانِ اتمیِ ژاپن توسط آمریکا که با چند ماه فاصله رخ داد، مرگبارتر بود و جان‌های بیش‌تری را در مقایسه با آن کارزار، گرفت.
این عملیات با عنوان میتینگ‌هاوس شامل 279 هواپیمای بمب‌افکنِ بویینگِ سوپرفورترس بود که در آن روز آسمان توکیو را سیاه کردند. بمب‌های آمریکایی، کلان‌شهرِ ژاپن را با خاک یکسان کردند و جان 130000 نیروی غیرنظامی را گرفته و بیش از 1میلیون نفر را آواره کردند.
بمبارانِ هیروشیما و ناکازاکی
بدنام‌ترین بمبارانِ تاریخ که توسط نیروی هوایی آمریکا انجام شد، بمبارانِ اتمی هیروشیما و ناکازاکی بود. در روز نهم آگوستِ سال 1945، حدود 5ماه بعد از بمبارانِ توکیو، بمب‌افکنِ بویینگِ سوپرفورترس با نامِ اِنولا گِی بر فراز هیروشیما به پرواز در آمده و یک بمب اتمی را روی این شهر انداختند.
این بمب که «پسر کوچولو» نام داشت، جانِ 20000نفر از سربازان و 100000نفر از مردمِ غیرنظامی ژاپن را گرفت. سه روز بعد از بمبارانِ هیروشیما، دومین بمبِ اتمیِ آمریکا با نامِ «مرد چاق» روی شهر ناگاساکی افتاد. مرد چاق، این شهر را که در جنوب ژاپن قرار داشت، با خاک یکسان کرد و جانِ 80000نفر را، که فقط بخشی از آن‌ها نیروی نظامی بودند، گرفت.
ماه‌ها و سال‌ها بعد از این دو بمباران، اثراتِ گسترده و بلند‌مدتِ ناشی از تعشعاتِ هسته‌ای، جان‌های بیش‌تر و بیش‌تری را گرفت. این تشعشات، نرخ ابتلا به سرطان را به شدت افزایش داد و تا چند نسل بعد تولد کودکانی با نقص عضو را افزایش داد.
عملیاتِ گومورا
چندوقت قبل از بمبارانِ ژاپن، بسیاری از شهرهای اروپایی به شدت بمباران شده بودند. یکی از این عملیات، عملیاتی با نام گومورا بود که در آلمان انجام شد.
عملیات گومورا در جولای 1943 توسط نیروی هوایی متفقین شاملِ انگلستان و آمریکا در هامبورگ انجام شد. این شهر تقریباً نابود شد و گفته شده که حداقل جان 37000نفر از شهروندانِ غیرنظامی را گرفت.
هوای بی‌سابقه خشکِ آن سال تابستان در شهر هامبورگ باعث شد که بمب‌ها با سرعتی نگران‌کننده پخش شوند و یک طوفانِ تمام‌عیار ایجاد کنند.
حمله برق‌آسا
حمله برق‌آسای نازی به شهر لندن یکی از طولانی‌ترین کارزارهای بمباران، نه‌فقط در جنگ جهانی دوم، بلکه در کل تاریخ بود. بمب‌ها از سپتامبر سال 1940 تا مه 1941 مرتب روی پایتختِ انگلستان فرود می‌آمدند.
این بمباران از نخستین روز حمله برق‌آسا، در 7سپتامبر شروع شد و لندن به مدت 75روز زیر آتش بود. اما به لطفِ سیستمِ پناهگاها‌ی لندن، 40000 نفر جان خود را طی 8ماه بمباران از دست دادند که با توجه به حجم بمباران و طولِ مدت آن، رقم پایینی محسوب می‌شود.
با این‌حال، حملات برق‌آسا بخش اعظمی از لندن، شاملِ خانه میلیون‌ها غیرنظامی را از بین بردند.
بمبارانِ درسدن
یکی از مخرب‌ترین عملیاتی که توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم انجام شد، بمباران شهر درسدن در آلمان در سال 1945 بود.
هنوز معلوم نیست که چندنفر طی این بمباران جان خود را از دست دادند، هرچند که رقم مورد توافق 25000مرگ است.
بمباران برلین
پایتخت رایش سوم در طول جنگ بی‌امان بارها بمباران شد. اما پرمشغله‌ترین کارزارِ بمباران، جنگِ برلین نام گرفت که در نوامبر سال 1943 رخ داد.
بمب‌افکن‌های نیروی هوایی سلطنتی چندین ماه از نوامبر 1943 تا مارس 1944 بر فراز پایتختِ آلمان پرواز می‌کردند.
هرچند واحدهای ضدهواییِ نازی، خیلی بیش‌تر از چیزی که نیروی هوایی سلطنتی انگلستان پیش‌بینی کرده بود، توانستند هواپیماهای بمب‌افکن را ساقط کنند، اما این بمب‌افکن‌ها توانستند بخش‌های بزرگی از شهر، شامل هزارانِ خانه را ویران کنند.
بمبارانِ فورتزهایم
یکی از موفق‌ترین و مخرب‌ترین کارزارهای بمباران علیه آلمان که توسطِ نیروی هوایی سلطنتی انگلستان انجام گرفت، شهر فورتزهایم را در فوریه سال 1945 هدف قرار داد.
فورتزهایم به این دلیل انتخاب شد که در آن زمان قطب جواهرسازان و ساعت‌سازانِ آلمانی بود.
بر طبقِ اطلاعات نیروی هوایی سلطنتی، این شهر مظنون به تولیدِ ابزار دقیق برای ابزارهای جنگی متفاوت بود. تقریباً 90درصد از مرکز شهر، که اقلب مکان کارگاه‌های صنعتگران بودند، توسطِ بمب‌افکن‌های متحدین تخریب شدند. بیش‌از 17000 غیرنظامی کشته شدند و جمعیت شهر از ده‌ها هزار نفر در سال 1939 به چند ده نفر در سال 1945 کاهش پیدا کرد.
بمبارانِ شهر چونگ‌کینگ
در زمان جنگ اقیانوس آرام، از ابتدایی‌ترین بمب‌افکن‌ها استفاده می‌شد. در این دوران یکی از مرگبارترین کارزارها توسطِ نیروی هوایی امپراتوریِ ژاپن علیه شهر چونگ‌کینگ در چین رخ داد.
اگرچه شهر چونگ‌کینگ در تمام مدت جنگ اقیانوس آرام بمباران می‌شد اما بیش‌ترین تلفات در همان روزهای آغازین نبرد رخ داد.
تا پایانِ جنگ جهانی دوم و جنگِ چین و ژاپن، بیش از 30000 غیرنظامی در این شهر جان خود را از دست دادند.
بمبارانِ گرنیکا
بمبارانِ گرنیکا یکی از بزرگ‌ترین بمباران‌هایی بود که مابینِ جنگ اول و دوم جهانی در سال 1937 و در خلالِ نبرد داخلی اسپانیا رخ داد.
شهر گرنیکا که در سرزمین‌های خودمختار باسک واقع شده است، برای بسیاری از نیروهای مقاومتِ ضدفاشیتی که علیه دیکتاتورِ اسپانیا، فرانچسکو فرانکو، مبارزه می‌کردند، قطبِ ارتباطات محسوب می‌شد. این شهر توسطِ نیروی هوایی فرانکو و با کمک دوستان فاشیست او، آدولف هیتلر و بنیتو موسولینی، چنان بمباران شد که انگار وجود نداشته است.
دو هزار نفر در این شهر کشته شدند که 400نفر از آن‌ها غیرنظامی بودند.
عملیات مِنیو
بعد از آنکه جنگ جهانی دوم نشان داد جوخه‌های بمب‌افکن بسیار سودمند هستند، در طول جنگ سرد، بسیاری از جنگ‌های نیابتی در آسیا از طریقِ حریم هوایی این کشورها انجام شد. در این زمان دو بمبارانِ مخرب توسطِ آمریکا، نخست علیه ویتنام و بعد علیه کامبوج انجام گرفت. این بمباران‌ها که بین سال‌های 1969 تا 1970 انجام گرفت، تا سال 2000 محرمانه مانده بود.
بمبارانِ کامبوج توسطِ ایالات متحده، با نام رمز عملیات منیو، انجام گرفت و طی آن پایگاه‌های ارتشِ سوسیالیستِ شمالِ ویتنام و ویت‌کنگِ کمونیست هدف قرار گرفتند.
عملیاتِ منیو، اولین استفاده مجاز از بمب‌افکن‌های عظیمِ بی-52 سوپرفورترس بود که به دلیل با خاک یکسان کردنِ محلِ بمباران، بسیار بدنام است. هنوز بر سر رقمِ تلفات بحث وجود دارد، اما گفته می‌شود که حدوداً 4000 نفر غیرنظامی کامبوجی در این عملیات کشته شدند.
عملیاتِ معامله آزادی
عملیاتِ «معامله آزادی» که به فاصله کمی از عملیاتِ منیو انجام شد، به مراتب از آن مخرب‌تر و مرگبارتر بود. این عملیات که به دستورِ مستقیمِ رئیس‌جمهور آمریکا، ریچارد نیکسون، هدایت می‌شد، یکی از خشن‌تر و غیرمسئولانه‌ترین نبردهایی است که به هدایت آمریکا در جنگ ویتنام انجام شده است.
این عملیات ده‌ها سال سری باقی مانده بود، به‌همین‌دلیل آمار دقیقِ تعداد بمب‌ها و تلفات هنوز مشخص نیست. اما گمان می‌رود که در این بمباران بالای 100000غیرنظامی کشته شدند. این آمار توسطِ دولت نیکسون تأیید شده است.
هنری کیسینجر، وزیر امورخارجه نیکسون، از نیکسون نقل می‌کند که «می‌خواهم همه را بزنند. می‌خواهم از هواپیماهای بزرگ استفاده کنند، از هواپیماهای کوچک، از هر چیزی که کمک می‌کند و به آن‌ها شوک وارد کنند.»
بمبارانِ کریسمس
آمریکا در سال 1972، عملیاتِ لاین‌بکر دوم را در مرزهای مورد مناقشه ویتنام اجرا کرد. در غرب این بمباران را به نام کریسمس نیز می‌شناسند.
این عملیات از 19 تا 29دسامبر سال 1972 در این کشور اجرا شد. این عملیات که به نامِ «تلاشِ حداکثری» شناخته می‌شود، علیه اهداف استراتژیک و در اطرافِ هانوی، پایتختِ ویتنام اجرا شد. بمباران کریسمس به بزرگ‌ترین بمبارانِ یک شهرِ پرجمعیت از زمان جنگ دوم جهانی تبدیل شد.
در خلال این بمباران، بسیاری از اهداف نظامی توسطِ آمریکا خنثی شد اما جانِ 2000 نیروی غیرنظامیِ ویتنامی نیز گرفته شد.
بمبارانِ یوگوسلاوی توسطِ ناتو
یکی از آخرین بمباران‌های بزرگ در قرن بیستم که پیش از ظهور و رایج شدنِ پهپادها صورت گرفت، بمباران‌ها کوبنده و مخرب سال‌های 1998 تا 1999 در جریانِ جنگ کوزوو بود.
نیروهای ناتو به منظور فرونشاندنِ پاکسازیِ قومی که توسطِ یوگوسلاوی علیه آلبانیایی‌ها انجام گرفت، 1000 هوانورد به این منطقه ارسال کردند و تا زمانی که نیروهای یوگوسلاوی موافقت کردند کوزوو را ترک کنند به بمبارانِ این منطقه ادامه دادند.
