فرادید نوشت؛ گروهی از محققان اسپانیایی، فرانسوی و آلمانی در جریان کاوش‌هایشان در درۀ آواش در اتیوپی موفق به کشف کارگاهی با قدمت خیره‌کنندۀ ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار سال شدند؛ کارگاهی عصر حجری برای ساخت تبر از سنگ‌های آتشفشانی موسوم به ابسدین.
عصر حجر تقریبا از ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار سال قبل آغاز می‌شود و تا ۳ هزار و ۳۰۰ سال قبل از میلاد ادامه پیدا می‌کند. مورخان این دوره را معمولا به دوره‌های جزئی‌تری مثل پارینه‌سنگی، میان‌سنگی و نوسنگی تقسیم می‌کنند.
تحقیقات قبلی نشان داده بود که برپایی کارگاه‌های ساخت ابزار سنگی در اروپا تقریبا به حدود ۷۷۴ هزار سال قبل برمی‌گردد؛ بنابراین این کشف تازه، قدمت برپایی کارگاه‌های سنگ را حدود ۵۰۰ هزار سال عقب‌تر می‌برد. به علاوه این نخستین کارگاهی است که در خارج از اروپا یافت می‌شود.
ابسدین نوعی سنگ شیشه‌ای آتشفشانی است که با سرد شدن سریع مواد مذاب آتشفشانی شکل می‌گیرد. این نوع سنگ به خاطر ساختار شیشه‌مانندی که دارد، بعد از شکسته شدن، لبه‌هایی بسیار تیز و برنده پیدا می‌کند. همین نکته است که آن را به ابزاری مناسب برای استفادۀ انسان‌ها در عصر سنگ تبدیل می‌کرده است.
سابقۀ ساخت ابزار‌های سنگی حتی به بیشتر از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار سال هم می‌رسد، اما تا به حال کارگاهی برای تولید انبوه این ابزار‌ها با این قدمت پیدا نشده بود. محققان این کاوش در مقاله‌ای که منتشر کرده‌اند، از کشف ۵۷۸ تبر سنگی در این سایت باستانی خبر داده‌اند که به جز ۳ تای آن‌ها بقیه از جنس ابسدین هستند و همۀ آن‌ها به شیوۀ نسبتا مشابهی ساخته شده‌اند.
این تبر‌های سنگی که با لب‌پر کردن سنگ‌ها برای ایجاد لبه‌های تیز ساخته شده‌اند، متصل به هیچ نوع دسته‌ای نیستند و به طور ساده و با گرفتن در دست مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند. بررسی مواد موجود در اطراف سنگ‌ها نشان داد که قدمت این کارگاه به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار سال قبل برمی‌گردد. به گفتۀ محققان با توجه به قدمت بسیار زیاد این کارگاه هنوز امکان تشخیص اینکه کدام نوع از انسان‌گونه‌ها (Hominids) این فعالیت را انجام می‌داده‌اند وجود ندارد.
