راهنماتو- باستان‌شناسان مهمان‌پذیر یا محیطی بزرگ و عمومی برای صرف غذا را که به حدوداً 2700سال قبل‌ازمیلاد برمی‌گردد در شهرِ باستانیِ لاگاش در عراق کشف کرده‌اند.
به گزارش رهنماتو، کشف یک غذاخوریِ باستانی مجهز به یک اجاق گِلی، ظروفی برای نگه‌داری مواد غذایی با ته‌مانده‌های غذا در آن‌ها و یک zeer ، ظرفی گِلی که از آن به عنوان یخچال برای خنک نگه‌داشتنِ غذاها استفاده می‌شده است، در نوع خود بی‌نظیر است. هولی پیتمن، استاد تاریخ هنر از دانشگاه پنسیلوانیا و مدیر پروژه لاگاش می‌گوید که «این‌جا مکانی عمومی برای غذا خوردن بوده که به حوالی 2700سال قبل‌ازمیلاد برمی‌گردد. بخشی از آن در فضای آزاد بوده و بخشی دیگر نیز آشپزخانه مهمان‌خانه بوده است.»
تصویری پهپادی از محوطه باستانی لاگاش
شهر باستانی لاگاش
شهر باستانی لاگاش که امروز به نامِ تِل‌الحیبا معروف است، در بین‌النهرین واقع شده بود و گمان می‌رود که بین 4900 تا 4600سال قبل ساخته و 3600سال قبل نیز متروکه شده است. این شهر یکی از نخستین شهرها در جنوب‌غربیِ آسیاست.
چهل سال از آغاز حفاری‌های باستان‌شناسی در لاگاش، شهرِ جزیره‌های مردابی، می‌گذرد. در این اکتشافات از روش‌های نوینِ باستان‌شناسی مانند عکاسی با پهپاد؛ تصویربرداری حرارتی و مغناطیس‌سنجی، که شدتِ مغناطیسِ سازه‌ها و اشیاء مدفون‌شده را ثبت می‌کند، و نمونه‌برداریِ ریزچینه‌نگاری، تکنیکِ حفاری با دقتِ جراحی، استفاده می‌شود.
شش‌هزار سال قبل دهانه خلیج‌فارس در حدود 241کیلومتری سمتِ شمال‌غرب مکانِ فعلی خودش قرار داشت. در نزدیکی آن سه سکونتگاه ـ گیرسو، لاگاش و نگین ـ که همگی ساکنان شهر لاگاش را تشکیل می‌دادند، قرار داشت. مردمان این سه سکونتگاه به مدت 150سال در اتحاد با هم زندگی می‌کردند و همین اتحاد آن‌ها را به یک نیروی سیاسی قدرتمند تبدیل کرده بود که به منابع غنی طبیعی‌اش افتخار می‌کرد. لاگاش در 321کیلومتری جنوب‌شرق بغداد قرار دارد.
پیتمن می‌گوید: «شهر لاگاش با وسعتی بیش‌از 450هکتار، یکی از بزرگ‌ترین مکان‌ها در هزاره سوم در عراق بوده است. این شهر از اهمیت سیاسی، اقتصادی و مذهبی زیادی برخوردار بود. اما، ما همچنین فکر می‌کنیم که لاگاش مرکزِ جمعیتی مهمی بوده که مردمانش به زمین‌های حاصل‌خیز دسترسی داشتند و به تولید صنایع مهم مشغول بودند.»
Zeer، سازه‌ای باستانی معادل یخچال‌های امروزی
رستورانی 4700 ساله
تمرکز حفاری‌های اخیر که به هدایت دانشگاه‌های ینسیلوانیا و پیزا انجام می‌گیرد، روی زندگی مردمان عادی شهر است که در حدود 5هزار سال قبل در این منطقه شهری زیست می‌کردند. سارا پیزیمنتی، مدیر میدانیِ پروژه، در هنگام حفاریِ یکی از محله‌های عادی‌نشینِ این شهر بقایایی از سازه‌های سوخته را پیدا کرد. درحالیکه قبلاً هم چندین کوره سفالی در منطقه پیدا شده بودند، اما این سازه متفاوت بود و مشخص شد که یک اجاق گاز است.
بقایای غذا، ظروف و دیوارها در غذاخوری باستانی شهر لاگاش
در اطراف این اجاق گاز چندین دیوار، نیمکت و قفسه قرار داشت. قفسه‌ها سقوط کرده بودند اما یکی از آن‌ها چهار سطح داشت که روی همه‌شان ردیف‌هایی از کاسه‌های غذا قرار گرفته بود. در طرفِ دیگر اتاق یک سازه دایره‌ای بزرگ، ساخته‌شده از یک دیگِ بزرگ با لایه‌هایی از خرده سفال قرار داشت. پیتمن این سازه را که نیمی از آن در زیر زمین مدفون شده بود، zeer تشخیص داد که یک سیستمِ خنک‌کننده زیرزمینی بوده که مثلِ یخچال عمل می‌کرده و از آن برای خنک نگه‌داشتنِ غذا و نوشیدنی استفاده می‌شده است.
این تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسید که یک غذاخوریِ عمومی متعلق به 2700سال قبل‌ازمیلاد را پیدا کرده است. پیتمن می‌گوید: «ما خیلی سریع آن را مهمان‌پذیر نامیدیم.» استخوان‌های مرغ و ماهی در کاسه‌هایی که روی قفسه‌های سقوط‌کرده قرار گرفته بودند، پیدا شدند. علاوه بر آن این مهمان‌پذیر انواع نوشیدنی و نان نیز به مشتریان ارائه می‌کرده است.
حفاری‌های اطراف این مهمان‌پذیر که در سال 2022 انجام گرفته است، همچنین منجر به شناسایی خیابان‌ها، کوچه‌ها، خانه‌ها، کوره‌های گِلی و تعدادی شیء باستانی از جمله مهرهای گلی، ابزار سنگی، مهره، درپوشِ ظروف و تقریباً 37000خرده‌سفال شده است.
