راهنماتو- تاریخچه استفاده از سنگ جواهر یشم به دوران نوسنگی برمیگردد و تمدنهای باستانی به مدت هزاران سال از آن استفاده کردهاند. این سنگِ قیمتی در میان چینیها از ارزش بسیار زیادی برخوردار بود و از آن با عنوان «جواهر سلطنتی» یاد میشد.
به گزارش راهنماتو، از یشم برای ساختن انواعی از اشیاء از جمله ابزار، اسلحه، جواهرات و حتی اشیاء باستانی مذهبی استفاده میشد. چینیهای باستان معتقد بودند که یشم دارای قدرتهای اسرارآمیز است و اغلب به مثابه نمادی از خوشاقبالی، ثروت و خرد از آن استفاده میکردند.
مایاها و آزتکها که ساکن آمریکای مرکزی بودند نیز برای یشم احترام زیادی قائل بودند و این جواهر نقشی مهم در فرهنگ آنها ایفا میکرد. یشم برای مصارف زینتی مثلِ ساخت جواهر و مجسمه استفاده میشد اما مصرفِ کاربردی هم داشت و برای مثال برای ساخت تیغه چاقو و سایر ابزار از این سنگِ قیمتی استفاده میکردند.
این سنگ قیمتی آنقدر در میانِ باستانیان اهمیت داشت که به عنوان وجه رایج نیز از آن استفاده میشد و نقش مهمی در تجارت و بازرگانی ایفا میکرد. امروز، یشم همچنان یکی از نمادهای مهم تاریخ، فرهنگ و زیبایی است.
در ادامه 15شیء باستانی را که از یشم ساخته شده یا یشم در ساخت آن به کار رفته است، مرور میکنیم:
قسمتِ دست و آستینِ لباس مراسمِ تدفین که برای لیو سویی، شاهزاده لیانگ از هانِ غربی ساخته شده بود. در سلسله هان در چین، برای شرکت در مراسمِ تدفینِ سلطتنی، لباسهای رسمی از یشم ساخته میشدند. باستانشناسان این لباس را در سال 1983 کشف کردند. این لباس از 1203 قطعه یشم و 2580گرم نخِ طلا درست شده بود.
خنجر یشمین که به 3200سال قبل به سلسه شانگ در چین تعلق دارد و در موزه بریتانیا نگهداری میشود.
گردنبندِ ساخته شده از یشم که متعلق به مایاهای باستان است.
جام صدفیشکلی که در سال 1600 بعدازمیلاد در میلان ساخته شده است. در ساخت آن از یشمِ سبز تیره که در طلا کارگذاشته و میناکاریشده استفاده شده است. (در موزه بریتانیا نگهداری میشود.)
ماسک مخصوص مراسم تدفین مایاها که از یشم و اُبسیدین ساخته شده است.
تشتِ یشمین که در سال 1774 در چین ساخته شده است. روی دیوارههای این تشت 5 اژدهای معنوی دو مروارید مشتعل را در بیرون و درونِ ابرها دنبال میکنند. در موزه متروپولیتن نگهداری میشود.
ماسک یشمین که متعلق به دورانِ پیشا-اسپانیایی و پیشا-کلمبیایی در مکزیک است.
آویز یشمین از اواخر دوران مایاها. این آویز هنر 5000ساله کندهکاریِ روی یشم را نشان میدهد.
چاقوی ساختهشده از یشم متعلق به قرن هجدهم که در فرانسه نگهداری میشود.
قلم ساختهشده از یشمِ صیقلدادهشده متعلق به فرهنگ باستانی لیانگژو در چین که به دوران 3300 تا 2200قبل از میلاد برمیگردد.
گلدانِ مخصوص چینی به نامِ کُنگ که از یشمِ تیره زیتونی ساخته شده و متعلق به 3300 تا 2200سال قبل از میلاد است.
آویزِ اژدها که متعلق به قرن سوم پیشازمیلاد در چین است.
یک شیء آیینی که به اواسط هزاره سوم قبلازمیلاد برمیگردد. این شیء در میان چینیهای باستان نمادی از شانس خوب، ثروت و قدرت بود.
پلاک یشمین متعلق به 400 تا 800سال قبلازمیلاد در مکزیک.