«قُمپُز» چیست و «قمپز در کردن» از کجا آمد؟

ضرب‌المثل قمپز در کردن یکی از اصطلاحات رایج و پرکاربردی است که در گفتگوهای میان مردم رد و بدل می‌شود.

شناسه خبر: ۳۶۳۷۱۰
«قُمپُز» چیست و «قمپز در کردن» از کجا آمد؟

فرادید نوشت؛ قمپز در کردن یکی از انواع ضرب‌المثل های رایج فارسی است که ریشه تاریخی دارد.

ضرب‌المثل قمپز در کردن یکی از اصطلاحات رایج و پرکاربردی است که در گفتگوهای میان مردم رد و بدل می‌شود. این اصطلاح درمورد شخصی استفاده می‌شود که حرف‌های توخالی می‌زند و وعده‌های دروغین می‌دهد. جالب است بدانید که شکل‌گیری این ضرب‌المثل داستان تاریخی جالبی دارد که در ادامه این مطلب به شرح آن می‌پردازیم.

میان ایران و امپراطوری عثمانی سال‌ها جنگ و نزاع بود. عثمانی‌ها در این میان از سلاح‌های پیشرفته جنگی استفاده می‌کردند که در نقاط دیگر کمتر دیده می‌شد.

یکی از این سلاح‌ها نوعی توپ جنگی به نام «قمپوز» بود. این توپ طوری طراحی شده بود که گلوله نداشت و با باروت کار می‌کرد. به این صورت که ابتدا مقدار زیادی باروت را در دهانه توپ می‌ریختند و بعد مقدار زیادی پارچه کهنه را به صورت فشرده داخل لوله توپ جا می‌دادند. سربازان این توپ را در قسمت‌های کوهستانی مناطق جنگی مستقر می‌کردند.

وقتی پارچه‌های داخل دهانه توپ را آتش می‌زدند، باروت‌ها شعله‌ور می‌شد و در نتیجه صدای بسیار مهیبی را ایجاد می‌کرد که تا فرسنگ‌ها دورتر از منطقه جنگی انعکاس داشت. سربازان ایرانی با شنیدن صدای این توپ وحشت زده می‌شدند و این صدای رعب‌آور بارها مانع پیشروی سپاه ایران به سمت مرزهای عثمانی شد.
ایرانیان رفته‌رفته و بعد از مدت‌ها جنگیدن متوجه توخالی بودن این توپ‌ها شدند؛ زیرا جز صدای مهیبی که از آن می‌شنیدند، اثری از انفجار و ویرانی نبود.

طولی نکشید که دیگر کسی از صدای توپ توخالی نترسید و سربازان وقتی این صدا را در مناطق جنگی می‌شنیدند، به هم می‌گفتند: «نترسید قمپوز در کردند.» این داستان در میان مردم کوچه و بازار هم پیچید و واژه قمپوز در گویش مردم عامه به قمپز تبدیل شد و از آن پس وقتی کسی حرف توخالی می‌زد یا وعده‌های بی‌اساس می‌داد، مردم می‌گفتند: «فلانی قمپز در می‌کند.»

نظرات
پربازدیدترین خبرها