راهنماتو- ویدیویی که نشان میدهد یک قوطی کوکاکولا بهمحض وارد شدن به ظرف آب یخ به دلیل فشار آب مچاله میشود، احتمالاً همان اتفاقی است که برای زیردریایی تایتان افتاده و منجر به مرگ 5نفر شده است.
به گزارش راهنماتو، مسئولان روز 22ژوئن اعلام کردند که اتاق فشار زیردریاییِ 22فوتی اوشنگیت دچار «درونپاشی فاجعهباری» شده و مردان داخل زیردریایی به طرز غمانگیزی از بین رفتهاند.
درونپاشی احتمالاً به دلیل تغییر فشار داخل زیردریایی از کم به زیاد رخ داده و احتمالاً علت آن نیز نقص دیوارهای زیردریایی بوده است. کارشناسان میگویند که بدنه ساخته شده از الیاف کربن که دچار نقص بوه به بروز این فاجعه دامن زده است.
کارشناسان همچنین میگویند که خدمه و مسافران این زیردریایی احتمالاً ظرف کمتر از یکهزارم ثانیه نابود شدهاند، سانحهای که آنقدر سریع رخ داده که احتمالاً چیزی از وقوع آن نفهمیدهاند و آنقدر خشونتبار است که چیزی جز غبار از آنها باقی نگذاشته است.
حالا جیمز هابلی، که یکی از فعالان علمی شبکه اجتماعی یوتیوب است، ویدیویی را در این شبکه به اشتراک گذاشته و در آن درونپاشی مشابهی را به کمک قوطی نوشابه نشان میدهد.
هابلی میگوید:
«پُرکردن قوطی از بخار و سپس قراردادن آن بخار در معرض آب سرد باعث میشود که بخار دچار میعان شده و دوباره تبدیل به قطرات آب شود که به این ترتیب دیگر گازی در داخل قوطی باقی نمیماند که بخواهد فشار را به بیرون اعمال کند.»
بهعبارت دیگر، بخار آب حرارتداده شده انرژی بالایی دارد و در مقایسه با مقدار مساوی از آب سرد مایع، فشار به مراتب بیشتری را به محیط اطراف خود در داخل قوطی حاوی بخار هوا وارد میکند.
این همان اصلی است که از قرن نوزدهم تاکنون به پمپهای لوکوموتیوهای بخار نیرو بخشیده است.
ایجاد تغییر فشار در داخل قوطی نوشابه، سرد کردنِ بخار داغ پرانرژی و تبدیل کردن مجدد آن به قطرات آب از طریق فرایند میعان، مدلی در مقایس کوچک است که تغییر فشار را در لحظات پایانی عمر زیردریایی اوشنگیت نشان میدهد.
درست مثل هوای اطراف قوطی که بدون تغییر میماند، فشارهای قدرتمند اقیانوسی نیز به سرعت وارد عمل میشوند تا خلاء فشار پایین داخل زیردریایی که به تازگی ایجاد شده را پر کنند که باعث میشود ساکنان ثروتمند آن در چشمبرهمزدنی منهدم شوند.
در اعماق اقیانوسهای عمیق، فشار به قدری افزایش پیدا میکند که فقط موجوداتی که به خوبی سازگار شده باشند میتوانند آن را تحمل کنند و زنده بمانند.
خدمه کشتی 2مایل ( 3.21869 کیلومتر) به زیر سطح اقیانوس رفته بودند که میتواند فشاری معادل بیشاز 5500پوند (2494.758 کیلوگرم) در هر اینچمربع وارد کند. این مقدار فشار بیشتر از فشاری است که بمباران شهر اوکلاهاما در سال 1995 تولید کرد.
دیو کورلی، افسر سابق زیردریایی هستهای آمریکا، میگوید بدنه یک زیردریایی که دچار درونپاشی میشود با سرعتی در حدود 2.414کیلومتربرساعت به سمت داخل حرکت میکند که یعنی در مدت یکهزارم ثانیه یا یکمیلیثانیه بهطور کامل نابود میشود.
او توضیح میدهد که سوختگی اصطکاکی که از هجوم هوای تحتِ فشار ایجاد شده است، میتوانسته در یک لحظه آنچنان شدید شود که هیدروکربن و سایر گازهای قابل اشتعال، مثل اکسیژن، در داخل تایتان آتش بگیرند.
کورلی همچنین توضیح میدهد ازآنجایی که در حدود 25میلیثانیه زمان لازم است تا مغز انسان به صورت ناخودآگاه به وقایع بیرونی واکنش نشان دهد، بعید است که مسافران تایتان دردی کشیده باشند یا حتی بهصورت کامل از سرنوشتشان آگاه بوده باشند.
آیلین ماریا مارتی، افسر سابق نیروی دریایی و استاد دانشگاه بینالمللی فلوریدا، نیز گفته بود:
«نهایتاً در میان تمام راههایی که یک فرد میتواند بمیرد، این یکی بدون درد بوده است.»
درونپاشی فاجعهبار، در نقطه مقابل انفجار قرار دارد که به دلیل تغییرات فشار رخ میدهد. در مورد تایتان، تغییر ناگهانی از فشار نسبتاً پایین داخل زیردریایی به فشار به شدت بالا باعث درونپاشی و مچاله شدن این سازه شد.
بهطور کلی، اگر فشار داخل یک شیء کمتر از فشار بیرون باشد، شیء دچار درونپاشی میشود ـ مگرآنکه محیطی که فشار پایینتری دارد، برای مثال به واسطه استحکامات فلزی قوی، در مقابل فشار زیاد محافظت شود. استفانو بریزولارا، مهندس و استاد دانشگاه، میگوید:
«پلاستیکی که به واسطه کربن تقویتشده است به طرز فاجعهباری نابود میشود و علتش آن است که این ماده به اندازه آلیاژهای فلزی انعطافپذیر نیست.»
او توضیح میدهد که زیردریاییهای نیروی دریایی از فولاد قوی یا آلیاژهای تیتانیوم استفاده میکنند که در زیر فشار زیاد دچار خمیدگی و فرورفتگی میشوند اما احتمالش کم است که مثلِ مادهای که در زیردریایی اوشنگیت استفاده شده بود، بشکنند یا متلاشی شوند.
این مهندس میگوید که در بدنه تایتان پلاستیک تقویتشده با کربن استفاده شده بود که به طرز فاجعهباری دچار درونپاشی و به معنای واقعی کلمه به ذرات و قطعات بسیار ریز تبدیل میشود.
این گمانهزنی نیز مطرح شده که احتمالاً ساختار زیردریایی دچار نقصی بوده که بر اثر تصادف با شیء دیگری در زیر آب این نقص بزرگتر شده است.هامبلی میگوید:
«این اتفاق احتمالاً بسیاری سریعتر و حتی شدیدتری از آنچه برای این قوطی نوشابه در ویدیو رخ میدهد، رخ داده است.فشار بیرونی که که سمت داخل وارد میشد 400برابرِ فشاری بوده که از داخل به سمت بیرون اعمال میشده است. در مورد این ویدیو فشاری که از بیرون به داخل وارد میشود احتمالاً 5 تا 10برابر فشاری است که از داخل به بیرون وارد میشود.»