فرادید نوشت؛ در هند، گاوهای سرکش محصولات را زیر پا له میکنند، سبب گسترش بیماریها و تصادفات رانندگی میشوند و در عین حال، مقدس و محترم شمرده میشوند.
در سرتاسر هند، کشاورزان در حال تبدیل شدن به نگهبانان شبانهی خود هستند، میان محصولاتشان گشت میزنند و حصارها و سنگرهای اطراف زمینشان را بررسی میکنند. اما دشمنان آنها دزد نیستند، گاوهای ولگردی هستند که جمعیتشان به بیش از ۵ میلیون میرسد.
آنجانی دیکسیت، رئیس بخش سازمان ملی کار کشاورزان، انجمن کشاورزان در ایالت شمالی اوتار پرادش، میگوید: «یک گله میتواند کل محصول را تنها ظرف یک ساعت از بین ببرد». گاوها در صورت احساس خطر ممکن است تهاجمی شوند. این حیوانات شاخدار دو مرد را در دهکده او کشتهاند.
هر سال دامهای سرگردانی که در زبالهدانیها جمع میشوند و از میان ترافیک عبور میکنند، منجر به هزاران تصادف جادهای میشوند. بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، آنها سبب مرگ بیش از ۹۰۰ انسان در ایالت شمالی هاریانا شدند. در برخی ایالتها، مقامات برچسبهای شبنما را روی حیوانات چسباندهاند تا در شب هشداری برای رانندگان باشد.
اما هند چگونه به اینجا رسید؟ بسیاری از صاحبان دام، گوسالههای نر را بلافاصله پس از تولد رها میکنند و مادهها را نگه میدارند چون شیر و گوسالههای آنها ارزشمند است. در سالهای گذشته، کشاورزان از گاوهای نر برای شخم زدن مزارع و از سرگین آنها به عنوان کود استفاده میکردند. اما حالا، تقریباً هر کشاورزی از تراکتور استفاده میکند و کودهای دامی با کودهای شیمیایی جایگزین شدهاند.
کاربرد گوساله نر تقریباً صفر شده است. کشاورزان علاوه بر رها کردن گوسالههای نر، گوسالههای نر را گرسنگی میدهند تا بمیرند یا در موارد دیگر آنقدر به آنها غذا میدهند تا از پرخوری بمیرند. گاهیاوقات مادههای مسن و غیرمولد هم آواره میشوند.
افزون بر این مشکلات، کشتار گاو در بیشتر ایالتها ممنوع است، چون هندوها که مذهب غالب در هند را تشکیل میدهند، این حیوان را مقدس میدانند. هیئت دولتی رفاه حیوانات هند حتی در صدد بود امسال روز ولنتاین را به عنوان «روز آغوش گاو» تغییر نام دهد.
ناونیت دهند، دانشیار آمار زیستی دامپزشکی و اپیدمیولوژی از دانشگاه سیدنی میگوید: «این که ظاهراً ما [هندیها] گاودوست هستیم و در عین حال بدترین مشکلات رفاه حیوانات را داریم، کمی طعنهآمیز است. برای نمونه، سلامت بسیاری از گاوهای ولگرد ضعیف است و آنها از برخورد وسایل نقلیه دچار زخمهای عفونی شدهاند.»
خوشبختانه چندین راهحل جدید در دست اقدام است، از انتخاب گوسالههای ماده از طریق لقاح مصنوعی گرفته تا نگهداری گاوها در پناهگاهها.
مشکل جدی گاوهای بیمار
یک گاو ولگرد به اندازه کافی مشکلساز است چه رسد به این که بیمار هم باشد. دهند میگوید: «هیچ جبرانی برای معدوم کردن [گاوهای بیمار] وجود ندارد، بنابراین [کشاورزان] آنها را به کشاورز دیگری میفروشند که منجر به گسترش عفونت میشود یا آنها را در خیابان رها میکنند.»
گاو میتواند بیماریهای مشترک بین انسان و دام مانند تب مالت را به افراد منتقل کند که علائمی شبیه آنفولانزا دارد. گاوهای ولگرد احتمالا عامل شیوع بیماری پوستی لامپی (Lumpy) هستند، ویروسی که سال ۲۰۲۲ بیش از دو میلیون حیوان اهلی را در چندین ایالت هند نابود کرد.
قوانین محلی به دامپزشکان اجازه میدهد گاوهای بیمار را معدوم کنند، اما تحقیقات نشان میدهد این کار از نظر فرهنگی مشکلساز است و به ندرت اتفاق میافتد. در سالهای اخیر، گاوها به یک موضوع سیاسی حساس تبدیل شدهاند، طوری که برخی جمعیتهای هندو مردم را به ظن داشتن گوشت گاو یا قاچاق گاو بدنام میکنند. در نتیجه، دامپزشکان میترسند معدوم کردن آنها را توصیه کنند.
چند سال پیش، اوتار پرادش برای گاوها برچسبهای گوش اجباری پیشنهاد داد که در حالت ایدهآل منجر به دستگیری صاحبانی میشد که گاوشان را رها کرده بودند، اما این پیشنهاد اثر نداشت. صاحبان گاو برچسب را همراه با گوش حیوان میدریدند.
تکنولوژی سرنوشتساز
رانجیت سینگ که بیش از صد راس گاو در مزرعه لبنی خود در پنجاب، ایالتی در شمال هند دارد، میگوید حیوانات غیرمولد به سرعت تبدیل به یک «بار» میشوند. او اعتراف میکند رها کردن آنها نیز از نظر اخلاقی اشتباه است.
به همین دلیل او برای به حداقل رساندن احتمال تولد گوسالههای نر، از اسپرم بر اساس جنسیت برای لقاح مصنوعی گاوهای خود استفاده میکند. این تکنیکی است که تولد جنس دلخواه را تا ۹۵ درصد تضمین میکند. دولت هند آن را «سرنوشتساز» نامیده است. اما این فناوری وارداتی گران است: به اندازهی صد برابر پرهزینهتر از استفاده از اسپرم معمولی.
ماه دسامبر، دولت کرالا در جنوب هند طرحی برای توزیع اسپرم با نرخهای یارانهای با وعده بازپرداخت وجه در صورت شکست راهاندازی کرد و چندین ایالت تخفیفهای مشابهی را اعلام کردند.
هیئت توسعه ملی لبنیات هند نیز در حال کار روی فناوری ارزانتر برای جداسازی اسپرم بر اساس جنسیت است. دیپ ناگاراج، نماینده این تأسیسات در تامیل نادو، میگوید فناوری اسپرم هندی باید ظرف سه سال دیگر وارد بازار شود.
پناهگاههای گاو
در این میان، هند شاهد رونق پناهگاههای گاو است که توسط دولت یا مؤسسات مذهبی اداره میشوند که رسالتشان در طول زندگی مراقبت از گاوهای رهاشده است. بیش از ۵۰۰۰ پناهگاه گاو در هند وجود دارد و در اوتار پرادش، دولت اعلام کرده است پناهگاه گاوی به وسعت ۱۳۰ جریب به بزرگی نزدیک به صد زمین فوتبال در شرف تاسیس است.
دولت هند در حال ترویج اقتصاد پناهگاه گاو نیز هست، به عبارت دیگر، تبدیل مدفوع و ادرار جمعآوریشده از چنین تاسیساتی به محصولات مفید! به گفته آیورودا یا طب سنتی هند، سرگین و ادرار گاو دارای خاصیت است. اگرچه تقریباً هیچ مدرک علمی برای اثبات این ادعاها وجود ندارد، چنین محصولاتی اخیراً در هند محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند.