روزیاتو نوشت؛ کار در تاکسی های اینترنتی به یکی از منابع اصلی درآمد برای بسیاری از مردم ایران تبدیل شده است. در این میان ادعاهای مختلفی نیز درباره ی درآمد حاصل از کار در تاکسی های اینترنتی مطرح می شود. روزنامه اینترنتی «فراز» در گزارشی به بررسی درآمد کار در یکی از این تاکسی های اینترنتی، اسنپ پرداخته و آن را با میزان هزینه های معمول زندگی با توجه به تورم بالای کشور مقایسه کرده است. در ادامه این گزارش را می خوانید:
تاکسی‌های اینترنتی در کشور، در اواسط دهه ۹۰ به عنوان محل‌هایی برای درآمدزایی اضافه برای تامین مخارج فرعی زندگی معرفی شدند. با گذشت زمان و افزایش دشواری‌های معیشتی اما عضویت در تاکسی‌های اینترنتی به ضرورت ناگزیر طبقات متوسط به پایین تبدیل شد. تا جایی که در روزهای بیکاری، گرانی و رکود، همان سرگرمی درآمدزا، جای خالی مشاغل اصلی را برای شهروندان پر کرد.
تعداد رانندگان و مسافران تاکسی‌های اینترنتی روز به روز در حال افزایش است. قیمت استفاده از این خدمات نیز با گذر زمان با افزایش چشم‌گیری مواجه بوده‌است. این اتفاق، علاوه بر افزایش تصاعدی درآمد صاحبان این استارت‌آپ‌ها، درآمد رانندگان را نیز افزایش داده اما این درآمد هرگز نتوانسته از تورم و گرانی در کشور سبقت بگیرد. در ادامه، به بررسی دخل و خرج رانندگان تاکسی‌های اینترنتی می‌پردازیم.
در گزارش سالانه اسنپ، میانگین درآمد ماهانه رانندگان این شرکت ۱۶ میلیون تومان عنوان شده است. با احتساب کمیسیون ۱۵درصدی، هزینه‌های بنزین و استهلاک خودرو می‌توان متوسط درآمد خالص ماهانه رانندگان این شرکت را حدود ۱۲ میلیون تومان در نظر گرفت. این رقم به فرض روزانه ۸ ساعت رانندگی محاسبه شده است. به عبارت دیگر، هر راننده اسنپ به طور میانگین، روزانه ۴۰۰هزار تومان و ساعتی ۵۰هزار تومان درآمد دارد.
به فرض اینکه یک راننده مالک یک خانه باشد و به فرض نداشتن هزینه‌های درمانی، خسارت تصادف و هزینه‌های جانبی خرابی خودرو، ۱۲ میلیون تومان شاید درآمد قابل قبولی برای زنده‌ماندن در تهران باشد. در این صورت، هر راننده اسنپ می‌تواند با درآمد یک روز کار در پایتخت، ۶۶۰ گرم گوشت گوسفندی یا ۲ عدد مرغ کامل یا ۵ عدد تن ماهی بخرد.
احتمال دوم اما پررنگ‌تر است. مرکز آمار ایران، سهم هزینه مسکن، سوخت و روشنایی را از درآمد خانوارهای شهری حدود ۳۸درصد اعلام کرده بود. مشکلات معیشتی اما شاید تنها پدیده‌ای باشد که با هیچ شعار، دستاوردسازی و پویش‌های سازمان‌یافته رسانه‌ای قابل تغییر یا انکار نباشد. به کلام ساده‌تر، با وجود اینکه مقامات دولتی و رسانه‌های متبوع‌شان هر روز از تورم کاهش و بهبود شرایط معیشتی برای مردم ایران سخن می‌گویند، شرایط در پس بازار، مغازه‌ها، خانه‌ها و خیابان‌ها روز به روز به وخامت می‌رود.
امروز، هزینه اجاره یک خانه ۵۰ متری در شهرک کیانشهر تهران، حدود ۲۰۰ میلیون رهن و ۵ میلیون تومان اجاره، معادل ۱۰ میلیون تومان است. با این حال، برای در نظر گرفتن این هزینه در سبد هزینه‌های یک راننده تاکسی اینترنتی، به آمار غیرسفارشی اکتفا می‌کنیم.
با این حال، با احتساب سهم ۷۰ درصدی اجاره‌خانه و سهم ۱۱درصدی هزینه‌های درمانی از درآمدها در کشور، ۹ میلیون و ۷۲۰هزار تومان از درآمد ۱۲ میلیونی راننده تاکسی اینترنتی به صورت پیش‌فرض کسر شده و آن‌چه باقی می‌ماند، معادل روزانه ۷۶ هزار تومان است.
این درآمد، معادل روزانه یک عدد تن ماهی یا ۱۵ عدد تخم مرغ یا ۱۳۰ گرم گوشت گوسفندی است. آن هم به شرط اینکه باقی مایحتاج را با درآمد روز بعدی تهیه کند.
با تمام این اوصاف، در روزهایی که تاکسی‌های اینترنتی به ابزارهای پرآوازه‌ای برای درآمدزایی تبدیل شده‌اند، بررسی دقیق‌تر متوسط دخل و خرج رانندگان این استارت‌آپ‌ها می‌تواند از واقعیت پرده‌بردارد. شاید عده‌ای چنین توجیه کنند که این ابزارها، بیشتر به عنوان شغل دوم افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به مشاهدات میدانی اما، تعداد افرادی که به رانندگی در تاکسی‌های اینترنتی به عنوان شغل اصلی نگاه می‌کنند روز به روز در حال افزایش است. به عبارت بهتر، رانندگی در تاکسی‌های اینترنتی، تبدیل به شغل کاذبی شده که از امکانات اولیه یک شغل مثل بیمه، امید به ارتقا و امنیت شغلی برخوردار نیست. در واقع، شغل‌هایی که شغل نیست…
