راهنماتو- اقیانوس بسیار عظیم است و بخش اعظم سطح سیاره ما را پوشش میدهد. اما بزرگی اقیانوس تنها شگفتی آن نیست، این محیط مملو از زندگی است. از انواعی از گونههای متنوع گیاهی گرفته تا میکروبها، کرمها، مرجانها و خرچنگها، ماهیهای مرکب و نهنگها و بله، درست حدس زدید، انواعی از ماهیها در آن زندگی میکنند.
به گزارش راهنماتو، اقیانوس آنقدر ماهی دارد که میتوان گفت در سراسر قلمرو حیوانات، ماهیها در تولید کربن در رده دوم قرار میگیرند. آنها در میزان تولید کربن بعد از گروههای شامل حشرات و سختپوستان قرار دارند.
تنها ارتباط اغلب مردم با اقیانوس از طریق قایق یا وقتی است که در ساحل ایستادهاند، بنابراین درک تعداد ماهیانی که در اقیانوس زندگی میکنند کار دشواری است. کافی است بدانید که اقیانوس را اگر به انسان تشبیه کنیم، تا خرخره ـ از سطحیترین بخش تا عمیقترین بخش آن ـ مملو از ماهی است. به اصطلاح دارد از ماهی خفه میشود.
ماهیها متنوع و در شکلها و اندازههای مختلف هستند، از ماهیهای کوچک ساردین و گوپی و بِلِنی که روی یک مرجان زندگی میکنند تا ماهیهای عظیمالجثه تن و کوسهنهنگهایی که در آبهای آزاد شناورند.
این ماهیها در اکوسیستمشان نقشهای متنوعی دارند که از حیات سایر موجودات زندهای که اطرافشان است حمایت میکند. اگر روزی این ماهیها ناپدید شوند، اقیانوس شکلی متفاوت به خود میگیرد.
با راهنماتو همراه باشید تا این تفاوتها را مرور کنیم:
ماهی به مثابه غذا
در اکوسیستمهای اقیانوسی ماهی هم شکار و هم شکارچی است. هزاران گونه در سراسر اقیانوس و اکوسیستمهای زمینی ـ شامل انسانها ـ به ماهی به مثابه غذا نیازمندند.
در اکوسیستمهای ریفهای مرجانی، ماهیهای کوچک توسط ماهیهای بزرگتر و سایر حیوانات دریایی خورده میشوند. معنایش این است که ماهیهای کوچک مبنای شبکه غذا را تشکیل میدهند: آنها برای ماهیهای بزرگتر و سایر جانوران انرژی تولید میکنند.
بیرون از آب، بسیاری از پرندگان، پستانداران و خزندگان از ماهیها تغذیه میکنند و به عنوان منبع ضروری پروتئین به ماهیها وابستهاند. حتی گیاهان خشکی نیز از ماهیها سود میبرند. در سواحل غربی آمریکا، ماهیهای سالمونی که بعد از گذران چندین سال زندگی در دریا به جریانهای کوچک آبی باز میگردند به مثابه تسمه نقاله برای انتقال مواد مغذی به جریانهای کوچک آبی عمل میکنند.
سالمون نهتنها حیواناتی نظیر خرسها را که شکارش میکنند تغذیه میکند بلکه گیاهانی که در کنار آب روییدهاند نیز از حضور سالمون بهرهمند میشوند. مطالعات نشان داده که برخی از گیاهان 70درصد از نیتروژن مورد نیازشان را از سالمونهایی به دست میآورند که در حاشیه رودها میمیرند.
انسانها نیز به ماهیها به مثابه منبع غذایی وابستگی دارند. ماهی و سایر محصولات غذاهای دریایی منبع غنی پروتئین برای نزدیک به 3میلیارد انسان هستند. جمعیتهای انسانی هزاران سال است که ماهیها را میخورند و در سراسر جهان به دنبال آنها هستند.
ماهیها زیستگاهها را حفظ میکنند
ماهی چیزی فراتر از صرفا منبع غذاست. ماهیها همانطور که به دنبال غذای خودشان میگردند، زیستگاههای مهمی برای سایر موجودات زنده ایجاد و حفظ میکنند. ماهیهای گیاهخوار در ریفهای مرجانی رشد جلبکها را با چریدن مدام آنها کنترل میکنند.
و اما میرسیم به مدفوع طوطیماهی که مشخص شده حاوی مواد مغذی برای مرجانهاست. مدفوع طوطیماهی همچنین بخشی از آن سواحل با ماسههای سفید که از قدم گذاشتن روی آن لذت میبرید را شکل میدهد.
سایر ماهیها نیز، وقتی ماسهها را برای پیدا کردن غذایشان به هم میریزند، برای سایر جانواران زیستگاه درست میکنند و به این ترتیب روی محیطشان اثر میگذارند. آنها با حرکت دادن ماسهها به اطراف باعث میشوند موجودات زندهای که در زیر ماسهها پنهان هستند بیرون بیایند و سایر حیوانات بتوانند از آنها تغذیه کنند.
با اینکه بسیاری از انواع ماهیها فقط به اقیانوسها محدودند، میتوان حضور آنها را در سراسر زیستگاههای آبی مشاهده کرد. ماهیها مستقیم و غیرمستقیم روی زندگی موجودات زندهای که برای تغذیه به آنها نیاز دارند اثر میگذارند.
بدون ماهیها، زمین به تدریج سواحل زیبای خود با ماسههای سفید را از دست میدهد، اکوسیستمهای ریفهای مرجانی بیشازاندازه شاهد رشد جلبکها خواهند بود، بسیاری از آدمها منبع غذاییشان را از دست میدهند و ما جذابترین موجودات این سیاره را از دست خواهیم داد.