راهنماتو- وقتی درباره ماهی‌های پیرانا فکر می‌کنیم، اغلب تصویری از شکارچیانی ترسناک به ذهنمان می‌رسد که می‌توانند کل گوشت بدن یک حیوان کامل را تا رسیدن به استخوان‌ها در ظرف چندثانیه بخورند.
به گزارش راهنماتو، شهرت بد آن‌ها تا حدی مربوط است به توصیف‌های تئودور روزولت، یکی از رئیس‌جمهورهای آمریکا، که به آمازون سفر کرده بود و از ماهی پیرانا به عنوان «وحشی‌ترین ماهی جهان» نام برده بود.
او در کتابش با عنوان «در سرزمین‌های رام‌نشده برزیل» می‌نویسد: «آن‌ها می‌توانند انگشت دستی که با بی‌احتیاطی در آب فرو رفته را با یک گاز قطع کنند؛ آن‌ها شناگران را مثله می‌کنند ـ در همه رودخانه‌های پاراگوئه که از میان شهر می‌گذرند، مردانی با بدن متلاشی‌شده وجود دارند؛ آن‌ها هر مرد زخمی یا جانوران وحشی را زنده می‌درند و می‌بلعند؛ زیرا خون ریخته شده در آب آن‌ها را به جنون می‌کشد.»
اما آیا با اینکه این حیوانات آب‌های شیرین دندان‌هایی به تیزی تیغ دارند، آنقدرها که به ما گفته شده خطرناک هستند؟ سرعت آن‌ها در خوردن کامل قربانی‌شان چقدر است؟
کریستینا گرزندا، مدیر آکواریوم آدوبون در نیو اورلئان، می‌گوید که همه گونه‌های پیرانا همه‌چیزخوار هستند. مثلا پیراناهای شکم-قرمز ـ که اغلب حمله به انسان‌ها به آن‌ها نسبت داده می‌شود ـ از ماهی‌ها، سخت‌پوستان، حشرات، گیاهان، میوه‌ها، آجیل و دانه‌ها تغذیه می‌کنند اما برخی از نفرات این گونه‌ها نیز درحالی پیدا شده‌اند که قطعاتی از بدن پرندگان، مارها و پستانداران کوچک در شکم‌شان بوده است.
او می‌گوید: «پیراناهای گوشتخوار هستند که به خوردن گوشت پستانداران کوچک و بزرگ شهرت دارند. پیراناهای شکم-قرمز همه‌چیزخوار هستند. سایر گونه‌ها مثل تامباکی، که یکی از خویشاوندان نزدیک به پیراناست، گیاهخوار هستند. با اینکه آن‌ها ماهی‌هایی هستند که غذا خیلی تحریکشان می‌کند و قادرند که مقادیر زیادی از غذا مصرف کنند، رژیم غذایی قالب آن‌ها اقلام کوچک خوراکی است.»
ویدئویی از خوردن سر یک گاو توسط ماهی های پیرانا
گرزندا می‌گوید: «پیراناها را می‌توان در گروه‌ها‌یی با عضوهایی بین 10 تا 100نفر پیدا کرد اما عضویت در گروه برای آن‌ها بیشتر برای محافظت از خود است تا شکار کردن. آن‌ها در زنجیره غذایی هم شکارچی و هم طعمه محسوب می‌شوند. هرچند، مانند هر نوع حیوان دیگری، اگر غذایشان کمیاب شود خیلی مهاجم‌تر می‌شوند.» پیراناها شکارچی‌های طبیعی مانند کایمن سیاه دارند.
آلیسون والتز-هیل، یک متخصص آکواریوم در نیوانگلند، می‌گوید که یک پیرانا می‌تواند قربانی‌اش را خیلی سریع بخورد.
او توضیح می‌دهد: «یک پیرانای شکم-قرمز وزنی در حدود 541گرم دارد. ما معمولا هر وعده به پیراناها 12گرم غذا می‌دهیم که ممکن است بلعیدن آن 30ثانیه طول بکشد. اما بیایید سخاوتمندتر باشیم و بگوییم به فرض این پیراناها خیلی گرسنه باشند و بتوانند یک‌هشتم وزن بدن خودشان غذا بخورند (این رفتاری است که پیش از این در آکواریوم مشاهده شده است). این مقدار 68گرم برای هر ماهی پیرانا می‌شود.»
والتز-هیل می‌گوید: «بنابراین، اگر یک سگ 22.7کیلویی داشته باشیم و 4.5کیلوگرم را بابت وزن استخوان و مو کم کنیم، برای 267پیرانای بالغ در حدود 3دقیقه زمان می‌برد تا این سگ را از گوشت لخت کنند. با وجود این، این بستگی به متغیرهای مختلفی دارد و آن اینکه چقدر پیراناها گرسنه باشند و جثه‌شان چقدر باشد.»
پیراناها غذاخوران فرصت‌طلبی هستند و شانس خوردن یک سگ آنقدرها برایشان معمول نیست. آن‌ها بیشتر محتمل است که به دنبال غذاهای کوچکتر و سهل‌الوصول‌تر مثل ماهی و میوه باشند. گرزندا تأکید می‌کند که دندان‌های تیز آن‌ها برای خوردن غذاهای سفت‌تر مثل صدف نیز مناسب است.»
والتز-هیل می‌گوید: «به رغم ظاهرشان، شهرت پیراناها تا حد زیادی بی‌اساس است و عادات تغذیه آن‌ها اغلب اغراق شده است. پیراناها فقط زمانی به حیوانات بزرگتر حمله می‌کنند که این حیوانات شدیدا زخمی شده یا مرده باشند. پیراناها زمانی که مرده‌خواری نکنند، اغلب از بدن سایر ماهی‌های بزرگتر از خود گاز می‌گیرند یا یک ماهی کوچک را کاملا مصرف می‌کنند.»
