راهنماتو- «بچه باید هوش اقتصادی پیدا کنه! قبول نداری؟!»
نگاه والدین به بچه‌ها آنقدر دلسوزانه است که حاضر نیستند فرزندشان در سختی و مضیقه قرار بگیرد برای همین یک اشتباهی که ممکن است در حق آنها انجام بدهند این است که بی محابا و بدون حساب و کتاب پول در اختیار آنها قرار بدهند! اگر هم فرزند در سن کمتری باشد هر چه اراده کند برای او تهیه می‌کنند این مساله لطف در حق او نیست بلکه آگاه نکردن او نسبت به کسب مهارت اقتصادی است.
به گزارش راهنماتو، فلسفه پول توجیبی دادن به بچه‌ها باعث می‌شود هم نظم را یاد بگیرند و هم با مدیریت و برنامه ریزی به کارهایشان رسیدگی کنند. ضمن اینکه در آموختن صبر و تحمل به آنها هم قدم بزرگی خواهد بود.
پول توجیبی دادن چه فایده‌ای دارد؟!
انتخاب کردن در زندگی در تمام سال‌ها برای انسان پیش خواهد آمد. ماندن بین دوراهی‌ها نیازمند مدیریت است. وقتی شما پول توجیبی به فرزندتان بدهید و او بداند که برای یک مدت خاص (مثلا یک هفته یا یک ماه) تنها به همان میزان حق خرج کردن دارد مجبور است بین خرید و پس انداز انتخاب کند. این مساله فکر او را درگیر خواهد کرد تا اولویت بندی یاد بگیرد. با این کار در معرض اشتباه قرار می‌گیرد و ممکن است تمام پولش را یکجا و زودتر از موعد خرج کند و بعد پشیمانی به سراغش بیاید که این هم بخشی از زندگی است و با آن روبه رو خواهد شد. یاد می‌گیرد که هر انسانی ممکن است اشتباه کند و باید از اشتباهاتش درس بگیرد.
فرزند شما با اینکه خودش نسبت به مدیریت پولش آگاه خواهد شد به رفتارهای شما هم دقت می‌کند و موشکافانه آنها را بررسی کرده تا ببیند شما چطور خرید می‌کنید؟ کجا دست از خرید می‌کشید؟ آیا قیمت برایتان مهم است یا خیر؟ آیا صرفا بر اساس دلتان چیزی را می‌خرید یا اگر هزینه آن برایتان بالا بود قیدش را می‌زنید؟ البته اگر شما نقطه مقابل این مساله باشید و خودتان اهل پس انداز کردن نبوده و به راحتی برای هرچیزی پول خرج کنید از چشم‌های تیزبین و هوش سرشار فرزندتان دور نخواهد ماند! الگوی رفتاری هر کودک و نوجوانی پدر و مادر هستند.
با پول توجیبی دادن چه چیزهایی به فرزندمان یاد می‌دهیم؟
ارزشمندی پول: پول ارزش دارد. حتی اگر شما فردی مادی نباشید باز هم نمی‌توان ارزش پول را کتمان کرد. فرزند شما باید یاد بگیرد که برای به دست آوردن هر میزان پول کلی زحمت کشیده شده است و باید قدر آن را دانست. ضمن اینکه بهای هر کالایی را هم خواهد فهمید. کم کم در ذهنش جا می‌افتد که یک ماشین اسباب بازی چه قیمتی دارد و برای خرید یک بستنی چه پولی باید پرداخت! مناسبات را بهتر درک خواهد کرد.
مسئولیت پذیری: یاد می‌گیرد که وقتی پولش تمام شده دیگر تمام شده است! قرار نیست کارت او پر شود یا وجه نقد به او پرداخته شود. باید تا موعد مقرر صبر کرده و مسئولیت مخارجی که برعهده گرفته است بپذیرد!
به دست آوردن پول: فرزند شما متوجه خواهد شد که برای به دست آوردن پول باید کار کرد و هر وقت اراده کنیم پول در اختیار ما نیست و بهایی دارد و آن هم صرف وقت و توان است. شاید کم کم به ذهنش برسد که در منزل کارهایی بکند و بابت آنها از شما پول بگیرد.
پس انداز: اگر لذت پس انداز کردن را یاد بگیرد متوجه می‌شود که همیشه پول خواهد داشت! یاد می‌گیرد تمام پولش را لازم نیست خرج کند و نگهداری از آن برای آینده و انتخاب‌های بهتر ارزش زیادی دارد.
قرض کردن: اگر به هر دلیلی پولش تمام شد این نکته را می‌تواند بیاموزد که از پول توجیبی ماه یا هفته بعدش می‌تواند در صورت لزوم مقداری قرض بگیرد و بعد به شما بپردازد. این بده بستان‌ها او را برای زندگی در اجتماع آماده خواهد کرد.
انتخاب و فرصت: با هر انتخاب او چیزی را به دست می‌آورد و چیزی را از دست می‌دهد. ممکن است یک اسباب بازی بخرد و در مغازه دوم اسباب بازی دیگری چشم او را بگیرد! این نکته برایش جا می‌افتد که با انتخاب زود فرصت خرید دومی را از دست داده است. پس در دفعات بعد تامل بیشتری خواهد کرد!
از کی به بچه‌ها پول تو جیبی بدهیم؟
زمان خاصی لازم ندارد. فقط فرزند شما باید به سن درک موقعیت برسد. معمولا از 3 سالگی آماده یاد گرفتن این مساله خواهد بود.
- هروقت که فرزند شما نسبت به این مساله به شناخت رسید که هر وسیله‌ای بهایی دارد و باید برای آن پول پرداخت.
- زمان که نسبت به اعداد اصلی آگاه شده باشد پول توجیبی دادن به او را شروع کنید.
- بتواند این مساله را بفهمد که وقتی پولش تمام شد دیگر تا زمان بعدی خبری از پول نیست! برای درک بهتر او، حتما یک تقویم روزشمار برایش مشخص کنید و با تیک زدن روزها را طی کند تا متوجه بشود که چقدر باید صبر کند.
چقدر باید به بچه پول توجیبی داد؟
این کاملا خانوادگی است. میزان پولی که شما برای هفته یا ماه فرزندتان در نظر می‌گیرید به بودجه شما ارتباط دارد. علاوه بر اینکه باید درنظر بگیرید فرزندتان چند ساله است و این پول صرف چه چیزهایی خواهد شد. قطعا یک بچه مدرسه‌ای نسبت به کودک 4-5 ساله نیازهایش متفاوت است و مخارج بیشتری دارد.
برای چه چیزهایی باید پول توجیبی را خرج کند؟
برای خریدن اسباب بازی دلخواهش
هدیه گرفتن برای دوستان و عزیزانش
ناهارخوردن در مدرسه یا خرید کردن از کتابفروشی مدرسه
پس انداز کردن برای خرید یک وسیله گرانقیمت
آیا پول دادن برای کارهای منزل به فرزند کار درستی است؟
در اینکه تمام کارهای خانه مربوط به تمام اعضای خانواده است شکی نیست. اما برای اینکه فرزند شما تشویق شود و یاد بگیرد که پول درآوردن در حیطه وظایف او هم می‌تواند باشد بهتر است یک روشی را در پیش بگیرید! یکسری از کارها را به عنوان وظیفه قطعی او که قرار نیست بابت آن پولی دریافت کند مشخص کنید، اما کارهای دیگری هم وجود دارد مثل کمک در آشپزی، تمیز کردن پذیرایی، مرتب کردن کمدها و... بهتر است کارهایی را مشخص کنید که ربط مستقیم به اتاق و وسایل شخصی او نداشته باشد.
این نکات را در پول توجیبی دادن به فرزندتان درنظر بگیرید:
- انتظار نداشته باشید که فرزند شما خیلی زود با این مساله کنار بیاید. باید صبوری کنید تا یاد بگیرد و این مهارت برای او جا بیفتد. هرگز او را مورد سرزنش قرار ندهید تا نسبت به رفتارهایش حس بد پیدا نکند.
- وقتی شروع به این کار کردید بازه‌های زمانی کوتاه مدت را درنظر بگیرید. 2 روز یک بار، بعد هفته‌ای یک بار، دو هفته یکبار، 20 روزه، یک ماهه... اجازه بدهید که این مساله صبر و تحمل و تفکر برای خرج کردن در فرزند شما نهادینه شود ضمن اینکه مجبور نباشد برای رسیدن به پول توجیبی بعدی خیلی صبر کند. چون زمان برای بچه‌ها خیلی سختتر از ما می‌گذرد!
- اگر بعد از مدتی متوجه شدید فرزندتان تمام پولش را خیلی زود خرج می‌کند بازه‌های زمانی را برایش کوتاهتر کنید تا درکش نسبت به مفهوم زمان بالاتر برود.
- حتما هدف از پول توجیبی را برای او توضیح دهید. چیزهایی که می‌تواند با آن بخرد را مشخص کنید.
- نسبت به پرداخت پول توجیبی او خوش قول باشید و هرگز تاخیر نکنید.
- پول توجیبی را وسیله تنبیه یا تشویق قرار ندهید. به عنوان حقی که فرزند شما بر گردنتان دارد درنظر بگیرید و تحت هر شرایطی آن را بپردازید!
- حتی به منظور تشویق یا خوشحال کردن او میزان پول توجیبی را بالاتر نبرید یا زودتر از زمان تعیین شده به او نپردازید. قرار است او را با مهارت‌هایی چون زمان و میزان آشنا کنید!
- در خرج کردن پول توجیبی او دخالت نکنید. شما تمام توصیه‌های لازم را کرده‌اید. فرصت اشتباه کردن و عبرت گرفتن هم به او بدهید!
- برای او یک ظرف شیشه‌ای درنظر بگیرید تا هنگام پس انداز کردن شاهد پولش باشد و اشتیاقش بیشتر شود. بهتر است 2 ظرف برای او درنظر بگیرید. یکی برای خرج کردن و یکی پس انداز!
