طلاق توافقی یکی از شیوه‌های رایج طلاق بوده که طرفین قبل از حضور در دادگاه، درباره تمامی مسائل فی‌مابین شان مثل مهریه، حضانت و غیره توافق می‌کنند. قانون این طلاق را به عنوان طلاق خلع یا مبارات می‌شناسد. و آن را با صدور گواهی عدم سازش، تایید می‌کند.
برای طلاق توافقی، مراحل و شرایطی وجود دارد که می‌بایست حتما رعایت شود. در این مقاله به بررسی طلاق توافقی، اقداماتی که باید برای آن انجام داد و چگونگی آن، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی به معنای طلاقی است که در آن زن و شوهر برای جدا شدن از همدیگر توافق دارند. قانون از این دسته از زوجین خواسته تا قبل از حضور در دادگاه برای تمامی مسائل مالی مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل، حضانت فرزندان و غیره به توافق برسند. بنابراین اگر حتی در یکی از این موارد همچنان اختلاف داشته باشند، رای نهایی صادر نخواهد شد.
طلاق توافقی این روزها بسیار رایج شده و دلیل آن کوتاه بودن زمان رسیدگی به پرونده و عدم وجود نزاع و درگیری میان طرفین است. در طلاق توافقی، بر خلاف باور عموم، نیازی به بخشیدن مهریه نیست. بلکه باید حتما درباره نحوه پرداخت آن تصمیم گیری شده باشد. رایی که دادگاه برای طلاق توافقی صادر می‌کند، رای عدم سازش است.
طلاق توافقی چه مراحلی دارد؟
از آنجایی طلاق توافقی متفاوت از سایر طلاق‌ها است، قوانین ویژه‌ای نیز برای آن تعیین شده که زوجین می‌بایست حتما آن را طی کنند. مراحل طلاق توافقی به شرح زیر است
مرحله اول: مراجعه به مراکز مشاوره
روال درخواست طلاق از طرف زن یا از طرف مرد، بدین شکل است که ابتدا باید دادخواست خود را در دفاتر خدمات قضایی الکترونیک ثبت کنند. اما در سال 1397، مصوبه‌ای تصویب شد که طی آن، زوجینی که تقاضای طلاق توافقی دارند، باید قبل از ثبت دادخواست خود، به مراکز مشاوره بهزیستی که از طرف قوه قضائیه تعیین شده‌اند، مراجعه کنند.
این جلسات باید حداقل به مدت 5 جلسه ادامه داشته باشد و گواهی عدم انصراف از طلاق، از طرف مشاور برای آنها صادر شود. سپس زوجین می‌توانند با داشتن این گواهی، دادخواست خود را ثبت کنند. البته برای دریافت نوبت مشاوره هم باید اول در سامانه تصمیم طلاق، ثبت نام کنند.
مرحله دوم: ثبت دادخواست
بعد از دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق، زوجین می‌توانند با مراجعه به یکی از شعب دفاتر خدمات قضائی الکترونیکی، دادخواست طلاق خود را ثبت کنند.
مرحله سوم: تعیین جلسه و حضور در دادگاه
بعد از ثبت دادخواست، جلسه رسیدگی برای زوجین تعیین شده و به آنها ابلاغ می‌شود. آنها باید در جلسه حضور یافته و توافقات صورت گرفته میان‌شان را به قاضی اعلام کنند. نهایتا قاضی گواهی عدم امکان سازش را صادر خواهد کرد. اما چنانچه آنها به صورت کامل به توافق نرسیده باشند یا یکی از زوجین ناراضی باشد، پرونده از دستور کار دادگاه خارج خواهد شد.
مرحله چهارم: صدور رای و جاری شدن صیغه طلاق
بعد از اینکه گواهی عدم امکان سازش صادر شد، زوجین می‌توانند ظرف 3 ماه بعد از تاریخ صدور رای، به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه کرده و صیغه طلاق را جاری کنند. هر دو طرف باید برای جاری شدن صیغه طلاق حضور داشته باشند، چنانچه یکی از آنها در دفترخانه حاضر نشود، طلاق توافقی ثبت نخواهد شد.
بعد از صدور رای زوجین می‌توانند نسبت به آن اعتراض کنند. اما اگر تمایلی به این کار نداشته باشند، می‌توانند حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی را از خود ساقط کرده و فورا طلاق را اجرایی کنند.
شرایط طلاق توافقی
درخواست طلاق توافقی شرایطی دارد که باید حتما قبل از ثبت دادخواست به آن رسیدگی شود. این شرایط عبارتند از:
تعیین تکلیف درباره حضانت فرزندان
اگر زوجین فرزندانی دارند که باید حتما درباره حضانت و سرپرستی‌شان تعیین تکلیف شد، باید حتما قبل از ورود به دادگاه درباره آنها به توافق رسیده باشند. البته در این مورد خاص اگر آنها توافق نکرده باشند، قاضی می‌تواند با توجه به قانون حضانت، رای را صادر کند. بدین ترتیب حضانت فرزندان تا 7 سالگی با مادر خواهد بود.
توافق درباره نفقه فرزندان
از شرایط دیگر طلاق توافقی در صورت داشتن فرزند، توافق درباره نفقه فرزندان است. اگر فرزندان پیش مادر می‌مانند و قرار است پدرشان نفقه را بپردازد، باید حتما زوجین درباره آن صحبت کرده و نتیجه را به قاضی اعلام کرده باشند.
تعیین تکلیف درباره حقوق مالی زوجه
قانون ذکر کرده که قبل از طلاق توافقی، زوجین حتما درباره حقوق مالی زن به توافق رسیده باشند. این مورد شامل مهریه، نفقه و اجرت المثل می‌شود. زن می‌تواند همه آنها را ببخشد، یکجا دریافت کند یا به صورت قسطی دریافت نماید. به هر صورت، طلاق توافقی مانع از پرداخت حقوق مالی زن نخواهد بود.
همچنین در صورتی که زن جهیزیه‌ای با خود آورده باشد، باید درباره آنها با همسر خود به تفاهم رسیده باشد. می‌بایست نحوه استرداد جهیزیه، بخشیدن یا نبخشیدن آن را به قاضی اعلام کنند.
مدارک لازم برای طلاق توافقی
برای ثبت و تنظیم دادخواست طلاق توافقی، می‌بایست مدارکی را به دادگاه ارائه نمایید. این مدارک به شرح زیر است:
- سند عقد نامه یا کپی آن. بنابراین اگر آن را گم کرده باشید، باید به همان دفترخانه‌ای که صیغه عقد در آن جاری شده، مراجعه کرده و یک رونوشت از آن را تهیه کنید.
- شناسنامه و کارت ملی زن و مرد
- ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیکی ثنا
- گواهی سلامت در صورت باکره بودن
- گواهی عدم بارداری
البته به گفته مشاوره حقوقی طلاق باردار بودن مانع از اجرای طلاق نخواهد شد. بلکه با این کار حق و حقوق فرزندی که در راه است، به نوعی مدنظر قاضی قرار می‌گیرد.
