راهنماتو- علم به مسائل فنی خودرو می‌تواند برای هر راننده‌ای حیاتی باشد. یکی از اجزا حیاتی خودرو که در صورت خرابی می‌تواند خودرو شما را دچار مشکلات عدیده و خود شما را متحمل هزینه‌های سنگین بکند، واترپمپ آن است.
به گزارش راهنماتو، اگر می‌خواهید از سلامت موتور خود محافظت کنید و از هزینه‌های سنگین تعمیر جلوگیری کنید، این مقاله را از دست ندهید. در این مقاله از راهنماتو به شما می‌گوییم که چگونه با شناخت علائم خرابی واتر پمپ و تعویض به موقع آن، از سلامت خودرو خود اطمینان حاصل کنید.
واترپمپ چیست؟
واتر پمپ یکی از قطعات بسیار مهم در سیستم خنک‌کننده خودرو است که نقش حیاتی در حفظ دمای مناسب موتور ایفا می‌کند. این قطعه با پمپاژ مایع خنک‌کننده در اطراف موتور، حرارت تولید شده توسط موتور را جذب کرده و به رادیاتور منتقل می‌کند تا خنک شود.
وظایف واتر پمپ:
- جریان مایع خنک‌کننده: واتر پمپ با ایجاد فشار، مایع خنک‌کننده را در مدار بسته‌ای شامل موتور، رادیاتور، شیلنگ‌ها و بلوک سیلندر به گردش در می‌آورد.
- حفظ دمای موتور: با گردش مداوم مایع خنک‌کننده، از افزایش بیش از حد دمای موتور جلوگیری کرده و از آسیب دیدن قطعات موتور پیشگیری می‌کند.
- جلوگیری از جوش آوردن موتور: در صورت خرابی واتر پمپ، مایع خنک‌کننده به اندازه کافی در موتور جریان پیدا نمی‌کند و در نتیجه موتور داغ شده و ممکن است جوش بیاورد.
ساختار واتر پمپ:
واتر پمپ معمولاً از اجزای زیر تشکیل شده است:
- پوسته: پوسته خارجی واتر پمپ که از جنس فلز یا پلاستیک مقاوم ساخته شده است.
- پروانه: پره‌های چرخانی که وظیفه پمپاژ مایع خنک‌کننده را بر عهده دارند.
- محور: شفت فلزی که پروانه به آن متصل است و توسط تسمه یا زنجیر به میل‌لنگ موتور متصل می‌شود.
- یاتاقان‌ها: یاتاقان‌هایی که به محور اجازه حرکت روان می‌دهند.
- آب‌بندی‌ها: آب‌بندی‌هایی که از نشت مایع خنک‌کننده جلوگیری می‌کنند.
دلایل خرابی واتر پمپ:
- سایش و پارگی طبیعی: با گذشت زمان، پره‌های واتر پمپ ساییده شده و ممکن است کارایی خود را از دست بدهند.
- یخ‌زدگی مایع خنک‌کننده: در هوای سرد، اگر از ضدیخ مناسب استفاده نشود، مایع خنک‌کننده ممکن است یخ زده و به پره‌های واتر پمپ آسیب برساند.
- ورود آلودگی به سیستم خنک‌کننده: ورود آلودگی به سیستم خنک‌کننده می‌تواند باعث ساییده شدن پره‌های واتر پمپ شود.
- خرابی بلبرینگ واتر پمپ: خرابی بلبرینگ واتر پمپ باعث ایجاد صدای غیرعادی و کاهش کارایی پمپ می‌شود.
اهمیت تعویض به موقع واتر پمپ:
تاخیر در تعویض واتر پمپ خراب می‌تواند عواقب جدی برای موتور خودرو داشته باشد، از جمله:
- آسیب دیدن واشر سرسیلندر: گرمای بیش از حد موتور می‌تواند باعث سوختن واشر سرسیلندر شود.
- خم شدن شاتون: در صورت ادامه کار موتور با دمای بالا، ممکن است شاتون‌ها خم شده و موتور به طور کامل آسیب ببیند.
- کاهش عمر موتور: خرابی واتر پمپ می‌تواند عمر مفید موتور را به شدت کاهش دهد.
علائم رایج خرابی واترپمپ
در ادمه به 9 تا از علائم اصلی خرابی واترپمپ اشاه می‌کنیم:
- افزایش دمای موتور: یکی از بارزترین نشانه‌های خرابی واتر پمپ، افزایش بیش از حد دمای موتور است. اگر متوجه شدید که عقربه دمای موتور به سمت ناحیه قرمز حرکت می‌کند، احتمالاً مشکلی در سیستم خنک‌کننده وجود دارد.
- نشتی مایع خنک‌کننده: نشتی مایع خنک‌کننده از اطراف واتر پمپ یا شیلنگ‌های متصل به آن، نشان‌دهنده خرابی واتر پمپ است.
- صدای غیرعادی از موتور: شنیدن صدای غیرعادی مانند وزوز یا جیغ از اطراف موتور، مخصوصاً زمانی که موتور گرم است، می‌تواند نشانه خرابی واتر پمپ باشد.
- کاهش عملکرد بخاری: اگر بخاری خودروی شما به خوبی گرم نمی‌شود، ممکن است واتر پمپ به درستی کار نکند.
- روشن شدن چراغ هشدار دمای موتور: در بسیاری از خودروها، زمانی که دمای موتور به حد بحرانی برسد، چراغ هشدار دمای موتور روشن می‌شود.
- بخار کردن از زیر کاپوت: خروج بخار از زیر کاپوت، به ویژه هنگامی که موتور گرم است، می‌تواند نشانه‌ای از نشت مایع خنک‌کننده و خرابی واتر پمپ باشد.
- نوسانات دمایی موتور: اگر دمای موتور به طور ناگهانی بالا رفته و سپس کاهش یابد، ممکن است نشانه‌ای از خرابی واتر پمپ باشد.
- کاهش باد کولر خودرو: در برخی موارد، خرابی واتر پمپ می‌تواند باعث کاهش باد کولر خودرو شود.
- زنگ‌زدگی و خوردگی واتر پمپ: بازرسی بصری واتر پمپ می‌تواند نشانه‌هایی از خوردگی یا آسیب‌های دیگر را نشان دهد.
عوامل موثر بر عمر واتر پمپ
- کیفیت قطعه: واتر پمپ‌های با کیفیت بالاتر، عمری طولانی‌تر دارند.
- شرایط کارکرد خودرو: رانندگی در شرایط سخت مانند ترافیک سنگین یا آب و هوای گرم، می‌تواند عمر واتر پمپ را کاهش دهد.
- نوع مایع خنک‌کننده: استفاده از مایع خنک‌کننده با کیفیت و مناسب، به افزایش عمر واتر پمپ کمک می‌کند.
- نگهداری مناسب از خودرو: سرویس دوره‌ای و تعویض به موقع مایع خنک‌کننده، از خرابی زودرس واتر پمپ جلوگیری می‌کند.
بهترین زمان برای تعویض واترپمپ
تعویض به موقع واتر پمپ یکی از اقدامات مهم در نگهداری از خودرو است. اگرچه عمر مفید یک واتر پمپ به عوامل مختلفی مانند کیفیت قطعه، شرایط کارکرد خودرو و نوع مایع خنک‌کننده بستگی دارد، اما برخی از زمان‌ها برای تعویض آن مناسب‌تر هستند.
چه زمانی واتر پمپ را تعویض کنیم؟
- هنگام تعویض تسمه تایم: از آنجایی که واتر پمپ اغلب توسط تسمه تایم به حرکت در می‌آید، توصیه می‌شود در هنگام تعویض تسمه تایم، واتر پمپ را نیز بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید. این کار به شما این امکان را می‌دهد که از تعمیر مجدد در آینده جلوگیری کنید و هزینه‌های تعمیر را کاهش دهید.
- هنگام مشاهده علائم خرابی: اگر خودرو شما علائم خرابی واتر پمپ مانند افزایش دمای موتور، نشتی مایع خنک‌کننده، صدای غیرعادی از موتور و... را نشان می‌دهد، باید هر چه سریع‌تر نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
- پس از طی مسافت مشخص: برخی از کارشناسان توصیه می‌کنند که هر 100 هزار کیلومتر یا هر یک و نیم سال یکبار، واتر پمپ را تعویض کنید. البته این عدد تقریبی است و ممکن است برای خودروهای مختلف متفاوت باشد.
