راهنماتو- آیا فرمان خودروی شما به شما فرمان می‌دهد؟ اگر فرمان خودرو به سمت خاصی می‌کشد یا در پیچ‌ها فرمان‌پذیری مناسبی ندارد، ممکن است نیاز به تنظیم داشته باشد. اما چگونه متوجه این مشکل شویم و آیا می‌توانیم خودمان آن را حل کنیم؟
به گزارش راهنماتو، تنظیم نادرست فرمان، تصادفات را نزدیک می‌کند! فرمان خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای ایمنی خودرو است. تنظیم نادرست آن می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد. در این مقاله از راهنماتو، علائم تنظیم نبودن فرمان و خطرات آن را بررسی می‌کنیم.
منظور از تنظیم فرمان خودرو چیست؟
تنظیم فرمان خودرو، فرآیندی است که در آن زاویه چرخ‌های جلو به دقت تنظیم می‌شود تا خودرو در مسیر مستقیم حرکت کرده و در هنگام چرخش، تعادل خود را حفظ کند. این تنظیم، به اصطلاح، کامبر و کستر چرخ‌ها را مشخص می‌کند. کامبر به زاویه چرخ‌ها نسبت به سطح زمین و کستر به زاویه چرخ‌ها نسبت به محور عمودی خودرو گفته می‌شود. تنظیم صحیح این زوایا، باعث می‌شود خودرو در سرعت‌های بالا پایدار بوده و فرمان‌پذیری بهتری داشته باشد.
اجزای اصلی سیستم فرمان خودرو:
- غربیلک فرمان (فلکه فرمان): این قطعه، رابط مستقیم بین راننده و سیستم فرمان است. با چرخاندن غربیلک، نیروی چرخشی به سایر اجزای سیستم منتقل می‌شود.
- ستون فرمان: ستون فرمان، نیروی چرخشی را از غربیلک فرمان گرفته و به جعبه فرمان منتقل می‌کند.
- جعبه فرمان: جعبه فرمان، قلب سیستم فرمان است و وظیفه تبدیل حرکت چرخشی به حرکت خطی را بر عهده دارد. انواع مختلفی از جعبه فرمان وجود دارد، مانند جعبه فرمان حلزونی، جعبه فرمان چرخ دنده شانه‌ای و جعبه فرمان اپی سیکلوئیدی.
- میل فرمان: میل فرمان، نیروی خروجی از جعبه فرمان را به اجزای دیگر سیستم منتقل می‌کند.
- سیبک‌های فرمان: سیبک‌ها، اتصالاتی هستند که به میل فرمان اجازه می‌دهند تا به صورت زاویه‌ای حرکت کند و به چرخ‌های جلو متصل شود.
- بازوهای فرمان: بازوهای فرمان، به سیبک‌ها متصل هستند و حرکت چرخشی را به حرکت خطی تبدیل می‌کنند تا چرخ‌های جلو به چپ یا راست بچرخند.
- اتصالات فرمان: اتصالات فرمان، اجزای مختلف سیستم فرمان را به هم متصل می‌کنند و شامل بوش‌ها، بلبرینگ‌ها و سایر اتصالات می‌شود.
از کجا بفهمیم فرمان خودرو تنظیم نیست؟
تنظیم نبودن فرمان خودرو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و بر روی رانندگی ایمن و عملکرد خودرو تاثیر بگذارد. برای تشخیص این مشکل، می‌توانید به علائم زیر توجه کنید:
علائم تنظیم نبودن فرمان خودرو:
- کشیده شدن فرمان به یک سمت: اگر هنگام رانندگی در مسیر مستقیم، فرمان خودرو به سمت چپ یا راست کشیده شود، احتمالاً تنظیم فرمان به هم خورده است.
- ساییدگی نامنظم لاستیک‌ها: ساییدگی غیرعادی و زودهنگام لاستیک‌ها، به ویژه در یک سمت خاص، می‌تواند نشانه‌ای از تنظیم نبودن فرمان باشد.
- لرزش فرمان: لرزش فرمان به خصوص در سرعت‌های بالا، می‌تواند نشان دهنده مشکلاتی در سیستم تعلیق یا تنظیم فرمان باشد.
- عدم تعادل خودرو: اگر احساس می‌کنید خودرو در سرعت‌های بالا یا در پیچ‌ها، تعادل خود را از دست می‌دهد، ممکن است تنظیم فرمان مشکل داشته باشد.
- تغییر در زاویه چرخ‌ها: با یک بررسی ساده می‌توانید متوجه شوید که آیا چرخ‌های جلو به صورت مستقیم قرار گرفته‌اند یا خیر. اگر زاویه چرخ‌ها با هم متفاوت باشد، به احتمال زیاد تنظیم فرمان به هم خورده است.
دلایل تنظیم نبودن فرمان:
- تصادفات جزئی: حتی کوچک‌ترین تصادفات نیز می‌توانند به سیستم تعلیق و فرمان خودرو آسیب رسانده و تنظیم آن را به هم بزنند.
- چاله‌ها و دست‌اندازها: عبور از چاله‌ها و دست‌اندازهای بزرگ با سرعت زیاد، می‌تواند به قطعات فرمان آسیب رسانده و تنظیم آن را تغییر دهد.
- ساییدگی طبیعی قطعات: با گذشت زمان و استفاده مداوم از خودرو، قطعات فرمان ممکن است ساییده شده و تنظیم خود را از دست بدهند.
آیا خودمان می‌توانیم فرمان خودرو را تنظیم کنیم؟
خیر، تنظیم فرمان خودرو کاری تخصصی است و بهتر است توسط مکانیک حرفه‌ای انجام شود. تنظیم فرمان نیاز به ابزارهای خاص، دانش فنی و تجربه کافی دارد. انجام این کار به صورت نادرست می‌تواند عواقب جدی داشته باشد، از جمله: کاهش ایمنی خودرو: تنظیم نادرست فرمان می‌تواند باعث شود خودرو به خوبی کنترل نشود و در نتیجه احتمال تصادف افزایش یابد. ساییدگی زودهنگام لاستیک‌ها: تنظیم نامناسب فرمان باعث می‌شود لاستیک‌ها به صورت نامتعادل ساییده شوند و عمر مفید آن‌ها کاهش یابد. آسیب به قطعات جلوبندی: انجام نادرست تنظیم فرمان می‌تواند به قطعات دیگر جلوبندی خودرو آسیب برساند و هزینه‌های تعمیر را افزایش دهد.
دلایل عدم توصیه به تنظیم دستی فرمان:
- پیچیدگی سیستم فرمان: سیستم فرمان خودرو شامل اجزای متعددی است که به صورت دقیق با هم تنظیم شده‌اند. هرگونه تغییر در تنظیمات این اجزا می‌تواند بر عملکرد کلی خودرو و ایمنی آن تاثیر بگذارد.
- خطای انسانی: تنظیم دستی فرمان مستعد خطای انسانی است. حتی یک اشتباه کوچک در اندازه‌گیری یا تنظیم می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در سیستم فرمان شود.
- ابزارهای تخصصی: برای تنظیم دقیق فرمان، به ابزارهای تخصصی مانند دستگاه بالانس، دستگاه تنظیم زوایای چرخ و تجهیزات اندازه‌گیری دقیق نیاز است. این ابزارها در تعمیرگاه‌های مجاز موجود هستند.
- ایمنی: تنظیم نادرست فرمان می‌تواند باعث کاهش کنترل خودرو، افزایش سایش لاستیک‌ها، و در نهایت بروز تصادفات شود.
