موشکهای هایپرسونیک که سرعتی بالاتر از ۶٫۵ کیلومتر بر ثانیه دارند، میتوانند بهراحتی از سد پدافندهای قدیمی بگذرند؛ اما برای مقابله با سیستمهای جدید پدافندی نهتنها به سرعت بالاتر که به مانورپذیری هم نیاز دارند.
اگر موشکهای بالستیک هایپرسونیک هنگام ورود به جو زمین سرعت خیلی بالایی داشته باشند، اصطکاک شدید با جو پیدا میکنند و سوپ داغی از ذرات یونیزه جو را در اطراف خود ایجاد میکنند که به آن پلاسما گفته میشود. این همان اتفاقی است که فضانوردان در کپسولهای فضایی هنگام ورود به جو تجربه میکنند و طی آن، ارتباط رادیوییشان با زمین قطع میشود. آزمایشها نشان داده است که ارتباط راداری نیز با کپسول فضایی قطع میشود؛ بنابراین اگر سرعت موشک خیلی زیاد باشد، رادار نمیتواند ورود آن را به جو تشخیص دهد و پوشش پلاسمایی داغ اطراف موشک همانند پوشش پنهانکار، موشک را از دید رادار پنهان میکند.
البته این ردای آتشین را میتوان در نور مرئی و فروسرخ آشکار کرد؛ بنابراین با مجهز کردن رادار به اسکنرهای فروسرخ و مرئی میتوان شانس آشکارسازی موشکها را افزایش داد.
برگ برنده: موشک هایپرسونیک مانورپذیر؟
اما آیا سیستمهای پدافندی در برابر موشکهای کروز هایپرسونیک هم حرفی برای گفتن خواهند داشت؟ هدایت موشک در سرعتهای هایپرسونیک کار بسیار سختی است، زیرا نیروهای آیرودینامیکی نیرومندی بر موشک تأثیر میگذارند و کمتر اشتباهی به متلاشی شدن موشک منتهی خواهد شد. آزمایشهای نهچندان موفق چین و آمریکا روی گلایدرهای هایپرسونیک که مثل شاتلهای فضایی با سرعت بیش از ۲۰ ماخ وارد جو میشوند و بدون موتور به پرواز گلایدری تا هدف ادامه میدهند، این مشکل را بهوضوح نشان میدهد.
آمریکا، چین و روسیه سالها است که روی موشکهای مانورپذیری با سرعت هایپرسونیک آزمایش میکنند و موتورهای مختلفی مانند سوخت جامد یا اسکرمجت را امتحان کردهاند. تنها کشور روسیه است که موشک مانورپذیر هایپرسونیک خود را رسماً معرفی کرده و در جنگ اوکراین از آن استفاده کرده است.
موشکهای کروز هایپرسونیک تا فاصله نزدیکی از هدف زیر سطح آشکارسازی رادار پرواز میکنند و فقط زمانی اوج میگیرند که در فاصله نزدیکی از هدف قرار داشته باشند. بدین ترتیب، سیستم پدافند فرصت کافی برای تشخیص مسیر و پاسخ مناسب را در اختیار نخواهد داشت و هدف، نابود خواهد شد.