در پی افزایش نگرانیها درباره آسیبپذیری زیرساختهای حیاتی، بهویژه کابلهای زیردریایی، ناتو تصمیم گرفته است تا با استقرار ناوگانی از پهپادهای دریایی، امنیت این منابع حیاتی را تقویت کند. این اقدام پساز وقوع چندین مورد قطعشدن کابلهای زیردریایی در هفتههای اخیر و بهمنظور نظارت بر مناطق آبی مهم اطراف اروپا، بهویژه دریای بالتیک و مدیترانه، در دستور کار قرار گرفته است.
پیر واندیر، فرمانده عالی نیروهای تحول ناتو، با تشبیه این سیستم به دوربینهای مداربسته شهری، بر اهمیت نظارت مستمر بر محیط اطراف تأکید کرد. وی معتقد است که فناوریهای موجود امکان ایجاد چنین سیستمی را فراهم میکنند و استقرار این پهپادها به ناتو اجازه میدهد تا بر محیط اطراف خود دقیقتر نظارت کند.
استفاده از پهپادهای دریایی (USV) در حوزه نظامی رو به گسترش است. نیروی دریایی ایالات متحده از سال ۲۰۲۱ روی این فناوری کار میکند و حتی واحدی ویژه به نام نیروی ضربت ۵۹ را برای ادغام این پهپادها و هوش مصنوعی در عملیات خود ایجاد کرده است. ناتو نیز قصد دارد از پلتفرمهای مشابهی استفاده کند که روند استقرار این سیستم را تسریع خواهد کرد.
ناتو فقط به استقرار پهپادهای سطحی بسنده نمیکند. واندیر از برنامهریزی برای استقرار پهپادهای زیردریایی نیز خبر داده است. این اقدام در حالی صورت میگیرد که چندی پیش، خبرهای منتشر شد که روسیه، رقیب اصلی ناتو، بهدنبال ایجاد اختلال در سیستمهای ارتباطی و ناوبری مخصوصاً در کابلهای زیردریایی اطراف اروپا بوده است.
براساس برنامهریزیها، ناوگان پهپادهای دریایی ناتو تا ژوئن ۲۰۲۵ عملیاتی خواهد شد. این زمانبندی با هدف آمادهسازی برای نشست بعدی ناتو در نظر گرفته شده است. اگرچه جزئیات دقیق این سیستم هنوز مشخص نشده، به نظر میرسد که ناتو قصد دارد از سیستمهای موجود استفاده کند و برنامهای برای توسعهی فناوری جدید ندارد؛ به همین دلیل، زمانبندی اجرای آن کوتاهتر از موردهای مشابه برآورد میشود.
استقرار ناوگان پهپادهای دریایی ناتو پیامدهای مهمی بهدنبال دارد. ازجمله این پیامدها میتوان به افزایش امنیت زیرساختهای حیاتی، بازدارندگی در برابر تهدیدات احتمالی، تسریع در توسعه فناوریهای دریایی بدون سرنشین و تقویت همکاریهای بینالمللی در حوزه امنیت دریایی اشاره کرد. بااینحال، این پروژه بدون مشکل هم نیست و ازجمله این مشکلات میتوان به پیچیدگیهای عملیاتی، هزینههای زیاد نگهداری، تهدیدات سایبری و مسائل حقوقی بینالمللی اشاره کرد.
درمجموع، تصمیم جدید ناتو برای استقرار ناوگان پهپادهای دریایی، نشاندهندهی اهمیت روزافزون امنیت زیرساختهای حیاتی در دنیای امروز است. با توجه به پیشرفتهای سریع فناوری و افزایش تهدیدات، انتظار میرود که استفاده از پهپادهای دریایی در آینده نزدیک گسترش بیشتری پیدا کند.