حوادث معادن زغالسنگ میتواند برای عملیات و زندگی معدنچیان ویرانگر باشد بهطوریکه اداره آمار کار آمریکا، استخراج معادن زیرزمینی را در میان ۱۰ شغل خطرناک در این کشور قرار داده است.
متان و سایر گازهای قابل اشتعال یا سمی، واقعیت زندگی و مرگ در معادن زغالسنگ هستند. انفجار ناشی از گاز، شایعترین علت این حوادث به شمار میروند. انفجارهای گاز متان میتواند انفجارهای به مراتب قویترِ گردوغبار زغالسنگ ایجاد کند؛ برای نمونه، بدترین حادثه معدن، انفجار گاز متان در معدن زغالسنگ کنتاکی در سال ۱۹۱۷ بود که باعث کشته شدن ۶۲ معدنچی شد.
آتشسوزی هم بهسادگی میتواند در معادن زغالسنگ اتفاق بیفتد که خاموش کردن آن بسیار دشوار است؛ مانند آتشسوزی در معدن اوندیل (Avondale) در ایالت آریزونای آمریکا که در سال ۱۸۶۹ که به مرگ ۱۱۰ کارگر و امدادگر منجر شد.
در هر کدام از این حوادث، معدنچیان گیر افتاده میتوانند توسط انفجار، آتشسوزی یا دودی که فضای معدن را پر میکند، کشته شوند؛ در معادن با تهویه ضعیف، معدنچیان بر اثر استنشاق گاز بدون هیچگونه انفجاری جان خود را از دست دادهاند.
سقف یا دیوارهای معادن زغالسنگ ممکن است فرو بریزد و معدنچیان را محبوس کند. تجهیزات ممکن است از کار بیفتند و که عواقب مرگباری خواهد داشت. برخی از بدترین شرایط ناشی از جاری شدن سیل در معادن و غرق شدن کارگران و شکست سدهای نگهداری فاضلاب بوده است.
حوادث معدن در اشکال و اندازههای مختلفی اتفاق میافتد، اما این ۱۰ حادثه معدنی، بدترین حوادث ثبت شده در تاریخ هستند که در زیر به آنها پرداخته شده است.
فاجعه معدن بنشیهو کولیری (هونیکیکو)
سال ۱۹۴۲/ چین
این حادثه بدترین فاجعه معدنی جهان است که در ۲۶ آوریل ۱۹۴۲ رخ داد و با انفجار گاز در معدن استان لیونینگ آغاز شد و آتش تمام معدن را فرا گرفت، مدیران ژاپنی معدن برای خاموش کردن آتش، معدن را پلمب کردند و تمام ۱۵۴۹ معدنچی رها شدند تا خفه و طعمه حریق شوند. پس از آن ۱۰ روز زمان برد تا تمامی اجساد از این معدن خارج شوند و همگی در یک گور دستهجمعی دفن شدند.
فاجعه معدن کوریز
سال۱۹۰۶/ فرانسه
فاجعه معدن «کوریز» در ۱۰ مارس ۱۹۰۶ بر اثر انفجار گاز رخ داد که دومین فاجعه معدنی دنیاست؛ تاکنون هیچ فاجعه معدنی بدتر از این حادثه در اروپا رخ نداده است.
ساعت ۶ و نیم صبح بخار زغالسنگ تمام معدن را فراگرفته بود و تنها نیاز به یک جرقه داشت تا جان ۱۰۹۹ انسان را بگیرد. گفته میشود که چند روزی بوده که گازهای سمی و دود در داخل معدن دیده میشد، اما شرکت معدنی «کوریز» به آن توجهی نکرده است.
چیزی که در تمامی این فجایع رخ میدهد، «تمامی شاهدان حادثه از بین رفتهاند.» بااینحال، ۵۰۰ معدنچی توانستند بلافاصله خود را نجات دهند و ۱۴ نفر هم پس از ۳ هفته به طرز عجیبی نجات پیدا کردند، اما در نهایت هیچ دلیل رسمی گزارش نشد.
فاجعه معدن سنگ گنید کولیری
سال ۱۹۱۳/ انگلیس
در ۱۴ اکتبر ۱۹۱۳ انفجار و آتشسوزی ناشی از آن باعث رقم خوردن بدترین حادثه معدن در انگلیس و ولز شد و ۴۴۰ کارگر معدن جان خود را از دست دادند.
فاجعه لائوبایدونگ کولیری
سال ۱۹۶۰/ چین
در این حادثه معدن که بر اثر انفجار شدید گاز متان رخ داد، ۶۸۲ کارگر چینی جان خود را از دست دادند.
معدن لویزنتال
سال ۱۹۶۲/ ولکلینگن، آلمان
فاجعه این معدن، جدیترین حادثه معدنی در آلمان به شمار میرود؛ این معدن همواره به علت حجم بالای غلظت گاز متان قابل اشتعال مشکلساز بوده و در نیمه نخست دهه ۱۹۰۰ بالغ بر ۲۰ آتشسوزی و انفجار را ثبت کرده است.
پس از انفجاری که در سال ۱۹۴۱ رخ داد و ۴۱ معدنچی جان خود را از دست دادند به فناوری ایمنی مجهز شد این اقدامات مانع از وقوع حادثه دیگری در این معدن زغالسنگ نشد.
روز یکشنبه ۷ اکتبر ۱۹۶۲ حدود ساعت ۷:۴۵ صبح، یک صدای انفجار مهیب منطقه را فرا گرفت که ناشی از انفجار گاز در این معدن بود. غاری از متان باز شده بود که با انفجار آن، گردوغبار زغالسنگ بسیار شدیدی فضای معدن را فرا گرفت.
از ۴۳۳ کارگری که در معدن بودند ۲۹۹ نفر جان خود را از دست دادند و ۷۳ نفر زخمی شدند. این حادثه هنوز هم بدترین حادثه معدنی منطقه است؛ هرگز به صورت قطعی مشخص نشد که دلیل انفجار اولیه چه بوده است.
معدن زغال سنگ میتسوی مییک
سال ۱۹۶۳/ ژاپن
بر اثر انفجار و تجمع مونوکسید کربن در ۹ نوامبر ۱۹۶۳، در مجموع ۴۵۸ کارگر معدن ژاپنی جان خود را از دست دادند و ۸۳۹ نفر هم از عوارض مسمومیت با مونوکسید کربن که میتواند باعث آسیب مغزی شود، صدمه دیدند.
شرکت معدن زغالسنگ «میتسوی» به کارگران گفته بود که انفجار زغالسنگ در معدن غیرممکن است و در مورد احتمال مسمومیت با گاز به آنها آموزش نداده بود. پس از انفجار ارتباطات تلفنی و برق قطع شد و به کارگران که از انفجار اطلاعی نداشتند گفته شده بود که معدن را ترک نکنند.
این شرکت در ابتدا با اعلام اینکه شرایط معدن خطرناک است، اقدامی برای نجات کارگران انجام نداد و در نهایت کارگران ۳ ساعت در معدن محبوس بودند و جان خود را از دست دادند و بسیار به دلیل مسمومیت شدید دچار آسیب مغزی شدند.
معدن بوفالو کریک
سال ۱۹۷۲/ ویرجینیای غربی، آمریکا
فاجعه سیل «بوفالو کریک» در ۲۶ فوریه ۱۹۷۲ رخ داد، زمانیکه ۳ سد حفاری در این منطقه که فاضلاب معدن زغالسنگ شرکت معدن بوفالو را در خود نگه میداشت، مانند دومینو فرو ریخت.
طی ۲ روز پیش از فرو ریختن این سد، باران شدیدی در شهر «لوگان» باریده بود که برای فشار آوردن به این سد، کافی بود، اما هیچ هشداری صادر نشد. پس از فرو ریختن سد شماره ۳، محتویات آن بر روی سد شماره ۲ و پس از آن روی سد شماره یک فروریخت و دیواری از آب به ارتفاع ۳۰ تا ۴۰ فوت بر روی بیش از دهها شهر «بوفالو کریک» که محل زندگی ۵ هزار نفر بود فرود آمد.
بوفالو کریک یکی از بدترین حوادث معدن زغالسنگ ویرجینیای غربی از نظر تلفات جانی، تخریب اموال و آسیب به محیطزیست بود. ۱۲۵ نفر کشته و بیش از ۱۱۱۰ مجروح شدند. بیش از ۵۰۰ سازه که بیشتر منازل مسکونی بود، تخریب شدند.
در نهایت گزارشی نشان داد که شرکت «پیتستون»، شرکت مادر معدن بوفالو، «بیتوجهی آشکار به ایمنی ساکنان کریک بوفالو و سایر افرادی که در نزدیکی فاضلاب و زبالههای زغالسنگ زندگی میکنند، نشان داده است.»
فاجعه معدن وانکی
سال ۱۹۷۲/ زیمباوه
این معدن که متعلق به یک شرکت انگلیسی- آمریکایی بود در ۶ ژوئن ۱۹۷۲ به علت وقوع یک رشته انفجارها که منجر به کشته شدن ۴۲۷ کارگر شد، یکی از مرگبارترین حوادث معدن در تاریخ این کشور تا به امروز محسوب میشود.
۳ روز بعد تصمیم گرفته شد تا اجساد کارگران همانجا در معدن به حال خود رها شود تنها یک مراسم یادبود برای آنها برگزار شد.
فاجعه معدن چاسنالا
سال ۱۹۷۵/ دنباد، هند
انفجار و سیل ناشی از آن در معدن «چاسنالا» در ۲۷ دسامبر ۱۹۷۵، یکی از بدترین فجایع معدن زغالسنگ در تاریخ هند است.
در معدن «چاسنالا» یک معدن متروکه وجود داشت که حاوی حدود ۱۱۰ میلیون گالن (۵۰۰ هزار مترمکعب) آب بود. درست زیر گودال متروکه، یک گودال فعال وجود داشت که صدها معدنچی و مدیر در آن مشغول به کار بودند که با یک دیوار نازک زغالسنگ از هم جدا میشد که با انفجار این دیوار فرو ریخت؛ دلایل متفاوتی برای انفجار عنوان میشود، اما در نهایت ۲۶ روز طول کشید تا نخستین جسد پیدا شود.
آمار رسمی از ۳۷۲ جانباخته حکایت دارد، اما اتحادیه کارگران محلی کشته شدن تقریباً ۷۰۰ نفر را اعلام کرده است.
فاجعه گلیشیون کولیری
سال ۲۰۱۱/ ولز
«گلیشیون کولیری» یک معدن زیرزمینی (drift mine) بود؛ این معادن در کنار یک تپه و معمولاً بالای سطح آب حفر میشوند. سیل سال ۲۰۱۱ یکی از مهمترین حوادث اخیر معدن زغالسنگ در جهان و یکی از بدترین حوادث در تاریخ ولز است.
این فاجعه هم مشابه معدن «چاسنالا»، یک معدن فعال داشت که در نزدیکی یک معدن بلااستفاده واقع شده بود که زیر آب قرار گرفت. ۷ نفر از کارگران معدن فعال در حال انجام عملیات انفجار بودند و به طور ناخواسته آن را به معدن سیلزده متصل کردند. معدن فعال، پر از آب شد و کارگران در عمق ۳۰۰ فوتی (۹۱ متری) زیر سطح زمینگیر افتادند. ۳ معدنچی توانستند فرار کنند؛ یکی از آنها بهشدت زخمی شد و اجساد ۴ کارگر گمشده روز بعد پیدا شد.
این فاجعهها و حوادث به مرور زمان با اجرای مقررات سختگیرانهتر و پیشرفتها در فناوری تهویه و نظارت بر انتشار گاز و زمینشناسی کمتر شده است، اما هنوز جان بسیاری از کارگران معادن را میگیرد.