دانشمندان دانشگاه فدرال اورال با حمایت بنیاد علوم روسیه موفق به تعیین تاریخ دقیق بزرگترین فوران آتشفشانی در ۱۰۰۰۰ سال گذشته شده اند.
به گفته دانشمندان، پس از تجزیه و تحلیل حلقه‌های رشد درختان نیمه فسیلی در شبهه جزیره یامال روسیه در شمال سیبری، آن ها به این نتیجه رسیدند که فوران آتشفشان کیکای در سال ۵۲۷۹ قبل از میلاد رخ داده و همان طور که کارشناسان معتقدند، این تاریخ می‌تواند به یک مبدأ تبدیل شود و نشانگر زمان برای همگام سازی گاهشماری فوران‌های آتشفشانی دیگر است.
هنگام مطالعه فرآیند‌ها در گذشته‌های دور، اغلب برای دانشمندان درک توالی رخ دادن رویداد‌ها دشوار است، اطلاعاتی که در مورد آن از منابع مختلف به دست آمده است.
به عنوان مثال، همیشه نمی‌توان علت مرگ تمدن‌های باستانی را درک کرد. این علائم ممکن است فوران‌های آتشفشانی با پیامد‌هایی در مقیاس جهانی باشد.
کارکنان آزمایشگاه روش‌های علوم طبیعی در تحقیقات انسانی در دانشگاه فدرال اورال روسیه و مؤسسه بوم‌شناسی گیاهی و جانوری شاخه اورال آکادمی علوم روسیه بر روی سه فوران بزرگ آتشفشانی ۱۰۰۰۰ سال گذشته متمرکز شدند. آتشفشان ایلینسکی در کامچاتکا (۸۵۰۰ سال پیش)، و مازاما در آمریکای شمالی (۷۶۰۰ سال پیش) و کیکای در جزایر ژاپن (۷۳۰۰ سال پیش).
بر اساس تخمین‌های آتشفشان شناسانی که خاکستر آتشفشانی را مورد مطالعه قرار دادند، حجم مواد خارج شده از دو آتشفشان اول حدود ۱۵۰ کیلومتر مکعب و حجم جرم خارج شده از آتشفشان کیکای ۳۰۰-۴۵۰ کیلومتر مکعب بود.
راچیت خانتمیروف، محقق ارشد دندروکرونولوژی در مؤسسه تجربی و تاریخ طبیعی در مؤسسه گیاهی گفت: این مقدار چندین برابر بزرگتر از فوران هر یک از آتشفشان‌های بعدی، از جمله فوران قدرتمند تامبورا در سال ۱۸۱۵ است.
با این حال، او افزود که سه قله بسیار بالای محتوای سولفات در لایه‌های یخچال‌های طبیعی در گرینلند و قطب جنوب تقریباً در همان زمان کشف شد و دانشمندان انتظار دارند که این ها اثرات سه فوران ذکر شده باشد.
خانتمیروف خاطرنشان کرد: ما تصمیم گرفتیم که بررسی کنیم که آیا در حلقه‌های درختان ناهنجاری وجود دارد یا خیر که آتشفشان‌شناسان و محققان ستون یخی آن را به این تاریخ‌های مثبت یا منفی ۱۰۰ ساله نسبت داده‌اند یا خیر، جایی که طولانی‌ترین گاهشماری حلقه درختی مناطق قطبی ۸۷۶۸ سال گذشته را پوشش می‌دهد.
به گفته وی، برای ایلینسکی و مازاما، شناسایی رویداد‌های خاصی در این دوره‌ها ممکن نبود؛ اما نزدیکی به تاریخ مورد انتظار فوران آتشفشان کیکای، نوعی رویداد فاجعه‌بار که منجر به کاهش شدید در رشد درخت و تشکیل حلقه‌های رشد غیرعادی با کانال‌های رزینی و چوب دیرهنگام (تراکم بالا) شکل نگرفته است.
این دانشمند افزود: این رویداد در سال ۵۲۷۹ قبل از میلاد اتفاق افتاده و شرایط شدید حداقل تا ۵ سال دیگر ادامه داشت. این اپیزود‌های غیرعادی در نتیجه فوران آتشفشان کیکای ظاهر شدند.
همان طور که کارشناسان خاطرنشان می‌کنند، اگر فرضیه دندروکرونولوژیست‌ها در مورد تاریخ فوران کیکای درست باشد، لازم است تا زمان بندی یخچال‌های طبیعی گرینلند و قطب جنوب به طور قابل توجهی اصلاح شود و این ممکن است ایده‌ها در مورد تغییرات آب و هوا و محیط طبیعی را تغییر دهد.
این تحقیق در مجله علمی بین‌المللی Dendrochronologia منتشر شده است که تحقیقات باکیفیتی در رابطه با حلقه‌های رشد گیاهان چوبی، یعنی درختان و درختچه‌ها و کاربرد مطالعات حلقه‌های درختی ارائه می‌دهد.
مناطق تحت پوشش این مجله شامل باستان شناسی، گیاه شناسی، اقلیم شناسی، بوم شناسی، جنگلداری، زمین شناسی و هیدرولوژی است.
