راهنماتو-دانشمندان موزه تاریخ طبیعی فیلد نگاهی دقیق به زیر پوشش مومیایی‌های باستانی مصر انداخته‌اند تا جزییاتی درباره هویت و اینکه آن‌ها چطور برای زندگی پس از مرگ آماده شدند را فاش سازند. آن‌ها همه این کارها را بدون برداشتن حتی یک تکه از پوشش پارچه لینن از روی مومیایی‌ها انجام دادند.
به گزارش راهنماتو، کارکنان موزه تاریخ طبیعی در ماه سپتامبر 26عدد از مومیایی‌هایی که در این موزه به نمایش گذاشته شده بودند را روی گاری‌هایی که مخصوص این کار ساخته شده بود غلتاندند و به پارکینگ موزه بردند تا زیر دستگاه سی.تی.اسکن متحرک بگذارند.
نتیجه این تکنولوژی غیرتهاجمی هزاران تصویر پرتو-ایکس از مومیایی‌ها و تابوت‌های آن‌ها بود. وقتی تصاویر پرتو ایکس در کنار هم چیده شدند، تصاویری 3بعدی خلق شد که اسکلت و اشیاء تاریخی داخل آن را آشکار کرد.
دانش جدید دارد به محققان کمک می‌کند تا بتوانند نور تازه‌ای بر شیوه‌های تدفین مصری‌ها در 3000سال قبل بیندازند و ببینند که حقیقتاً چه چیزهایی برای این افراد مهم بود که با خودشان به جهان پس از مرگ حمل کنند.
جی.پی براون، موزه‌دار ارشد انسان‌شناسی، می‌گوید: «با اینکه خود اسکن‌ها طی 4روز تکمیل شد اما پردازش و تحلیل خروجی‌های سه‌بعدی ممکن است سه سال طول بکشد.»
اسکن‌ها نه تنها بینشی درباره بهترین روش‌های نگهداری و مراقبت از مومیایی‌ها برای چندین نسل فراهم می‌کنند، فرصتی برای درک هویت هر یک از آن‌ها و به دست آوردن جزییات شخصی درباره هر یک از مومیایی‌های مصری به شیوه‌ای محترمانه نیز هستند.
استیسی دریک، مدیر بخش بقایای انسانی در موزه فیلد، می‌گوید: «از منظر باستان‌شناسی، خیلی نادر است که بخواهید تاریخ را از منظر یک فرد ببینید و بررسی کنید. این روش عالی برای ماست که بدانیم این افراد چه کسانی بودند – نه فقط چیزهایی که آن‌ها ساختند و داستان‌هایی که درباره آن‌ها سرهم کردیم، بلکه خود هویت فردی هر یک از آن‌ها که در این زمان زندگی می‌کردند، برایمان مهم است.»
آماده‌سازی برای زندگی بعد از مرگ
«درون مصر باستان»، یکی از معروف‌ترین نمایشگاه‌ها در این موزه است که شامل یک نمونه ساختگی از یک قبر سه طبقه مصری به نام مصطبه است. اتاقک‌های تدفین این مقبره که به 2400 قبل از میلاد باز می‌گردند شامل 23 مومیایی انسان و بیش از 30 مومیایی حیوان است.
برطبق گفته دانشمندانی که در موزه فیلد کار می‌کنند، مصریان باستان باور داشتند که بعد از مرگ روح در بدن باقی می‌ماند، بنابراین اجساد را مومیایی می‌کردند تا روح بعد از مرگ در داخل بدن باقی بماند.
مراسم معنوی و زیستی مومیایی‌کردن ممکن بود 70روز طول بکشد که شامل خارج کردن احشاء داخلی به جز قلب می‌شد زیرا تصور می‌شد که قلب خانه روح است.
مومیایی‌کنندگان از نمک برای خشک کردن جسد استفاده می‌کردند، بعد اجساد را در پارچه لینن و گاهی دعاهای نوشته‌شده می‌پیچیدند و طلسم‌های محافظت‌کننده در آن می‌گذاشتند. مراسم تدفین آخرین مرحله از مراحل فرستادن شخص مومیایی‌شده به جهان بعد از مرگ بود.
هر عضو داخلی‌ای که در جریان مومیایی‌کردن از بدن درآمده بود در یک کوزه مخصوص نگهداری احشیاء جا داده می‌شد که هر کدام از این کوزه‌ها دری با شمایل یکی از چهار پسر هورِس، رب‌النوع مصری، داشتند تا از هر اندامی مراقبت کند.
از اندام کبد یک رب‌النوع با سر انسان به نام Imsety مراقبت می‌کرد، ریه‌ها توسط Hapy که رب‌النوعی با سر میمون محافظت می‌شدند. رب‌النوع Duamutef با سری شبیه به شغال از معده مراقبت می‌کرد و رب‌النوع Qebehsenuef با سری شبیه به باز مراقبت روده‌ها بود.
اما اسکن‌های جدید آشکار کرده‌اند که برخی از مومیایی‌کنندگان برای اندام‌ها پاکت‌هایی ساخته بودند و آن‌ها را دوباره داخل مومیایی‌ها فرو کرده بودند. در داخل این پاکت‌ها مجسمه‌های مومیایی پسران هورس قرار داشت که مسئول محافظت از اندام‌ها بودند.
براون می‌گوید که این مجسمه‌ها به دانشمندان موزه کمک کردند تا اندام داخل هر پاکت را شناسایی کنند.
براون می‌گوید که تصور مصریان باستان از جهان پس از مرگ شبیه به تصور انسان‌های مدرن درباره پس‌انداز بعد از بازنشستگی بود.
او می‌گوید: «این چیزی است که برایش خودتان را آماده می‌کنید، همه طول زندگی‌تان پول کنار می‌گذارید و امیدوارید که به اندازه کافی درآورده‌اید تا در پایان حقیقتاً از زندگی‌تان لذت ببرید. دوست دارید که به بهترین شکل ممکن از زندگی بعد از مرگ‌تان لذت ببرید.»
همه مصری‌های باستان مومیایی نمی‌شدند. براون می‌گوید که این روش محدود بود و ظاهراً در میان طبقات متوسط رو به بالا و کسانی با مقام بالا مرسوم بود.
براون می‌گوید که تدفین فرعون‌های مصر که حاکمان مصر باستان بودند را می‌توان با جایگاه خودروها رده بالا مقایسه کرد. در ضمن، یکی از معروف‌ترین مومیایی‌های موزه که بانویی به نام چِنِت-آ است، مراسمی قابل مقایسه با آخرین مدل از یک خودروی لاکچری داشته است.
حل راز تابوت مصری
بانو چنت-آ حدوداً 300سال قبل در زمان سلسله بیست‌ودوم مصر زندگی می‌کرد.
اسکن‌های جدید به دانشمندان کمک کرد تخمین بزنند که این زن در اواخر 30سالگی یا اوایل دهه 40 مرده است. این درحالی است که آثار فرسودگی روی دندان‌های او نشان می‌دهد که غذایی که خورده بوده حاوی دانه‌هایی از شن بوده که روی مینای دندان اثر گذاشته است.
دریک می‌گوید، داخل نای این زن با چیزهایی پر شده بود تا از افتادن گردن جلوگیری شود. چشم‌های مصنوعی نیز در داخل کاسه چشم‌هایش کار گذاشته شده بود تا اطمینان حاصل شود که تا جهان بعد از مرگ این چشم‌ها با او خواهند ماند.
بانو چنت-آ در داخل چندین لایه از لینن گرانقیمت پیچیده شد بود و بعد در داخل یک تابود حسابی تزیین‌شده قرار گرفته بود. اما بزرگ‌ترین معما درباره این بانوی مصری نحوه قرار گرفتن او در داخل این تابوت بود.
تابوت شکافی که با چشم بتوان دید نداشت و فقط یک دهانه کوچک در قسمت پا داشت که به اندازه کافی پهن نبود که بتوان یک جسد را از آن به درون تابوت سر داد.
براون می‌گوید که اسکن‌های جدید برای اولین‌بار از وجود کارتوناژ (ماده و مصالح مومیایی کردن در مصر باستان) در بخش زیرین تابوت خبر می‌دهند که نشان می‌دهد این جعبه بعداً در قسمت پشت بسته شده است و بعد روی آن لایه‌ای از گچ کشیده شده تا ظاهری بی‌نقص و زیبا داشته باشد.
تیم می‌گوید که مومیایی‌کنندگان، مومیایی را روی پایش ایستانده‌اند و کارتوناژ نیز به واسطه رطوبت نرم شده تا به قدر کافی منعطف شود تا به دور بدن مومیایی بپیچد. یک شکاف در پشت کارتوناژ ایجاد شده تا جسد بتواند در داخل آن قرار بگیرد و بعد بسته و سپس مهر و موم شده است.
تصاویر سی‌تی اسکن رنگ‌ها را شناسایی نمی‌کند اما طراحی‌های هنری را آشکار کرده که در قسمت بالایی کارتوناژ ترسیم شده و شامل فرورفتگی‌هایی در قسمت زانو است.
تیم تحقیقاتی همچنین نگاهی دقیق‌تر به Harwa، مومیایی‌ای که 3000سال قبل زندگی می‌کرد و مسئول حفظ غله بود، انداختند. تجزیه و تحلیل تصاویر نشان می‌دهند که او در هنگام مرگ در اواسط دهه 40 زندگی‌اش بوده است. از شواهد پیداست که او از موقعیت اجتماعی بالایی برخوردار بوده و زندگی راحتی داشته است.
دریک می‌گوید: «هدف از بررسی این دو فرد در وهله اول این بود که به ایده‌های بهتری درباره سن و جنسیت آن‌ها و همینطور آثار واضحی از آسیب به بدن یا هر چیز دیگری که ممکن است مشاهده شود، دست پیدا کنیم.»
«یکی از چیزهایی که به وضوح می‌توانیم مشاهده کنیم، آثار سایش بسیار مشخص روی دندان‌های آن‌هاست و علتش آن است که آن‌ها در نزدیکی بیابان زندگی می‌کردند و در نتیجه در غذایشان مقادیر زیادی شن وجود داشته یا از این سنگ‌ها برای آسیا کردن غذایشان استفاده می‌کردند. اما روی بدن‌شان آثاری از فرسودگی مشاهده نمی‌شود، به خصوص اینکه به طبقات بالا تعلق داشتند و به نظر می‌رسد که کار فیزیکی زیادی انجام نداده‌اند.»
این تصاویر سی.تی‌اسکن به دانشمندان کمک می‌کنند تا هر وضعیت مزمنی که افراد گرفتارش بودند را شناسایی کنند. تکنولوژی همچنین به آن‌ها کمک می‌کند تا خطاهایشان درباره هویت این اجساد مومیایی را نیز درست کنند.
درحالیکه که بانو چنت-آ و Harwa برای خودشان تابوت‌های مخصوصی داشتند که اندازه بدن خودشان درست شده بود، هر مومیایی‌ای از این شانس برخوردار نبود.
یکی از تابوت‌ها با تصاویر هیروگلیف کنده‌کاری شده است که نشان می‌دهد یک روحانی باید در آن آرمیده باشد اما فرد داخل آن یک پسربچه 14ساله بود که بسیار کوچک‌تر از تابوت بود.
دریک می‌گوید: «گاهی آدم‌ها می‌خواستند مومیایی شوند اما لزوماً همیشه بهترین ابزار برای این کار در دسترس نبود. شما می‌توانستید بابت تابوت‌هایی که یکبار قبلاً استفاده شده بود تخفیف بگیرید.»
قبلاً دانشمندان مومیایی‌ها را لخت می‌کردند
در اواخر قرن نوزدهم که باستان‌شناسان مومیایی‌هایی را در صحراهای مصر پیدا کردند، پوشش بدن آن‌ها را باز می‌کردند تا درباره آن‌ها اطلاعات به دست آورند. اکنون، تأکید بر حراست از افراد مومیایی است تا توانسته‌اند هزاران سال دوام بیاورند.
امروز، شیوه‌های مطالعه مومیایی به شکلی تغییر کرده است تا به افراد مومیایی به مثابه بقایای انسانی احترام گذاشته شود. موزه فیلد حتی به مسئولان مصری پیشنهاد داده تا این مومیایی‌ها به مصر برگردانده شوند اما این مقامات گفته‌اند که بهتر است مومیایی‌ها در همین موزه باقی بمانند.
زندگی بعد از مرگ Harwa تا امروز خیلی ماجراجویانه بوده است. او در سال 1939، نخستین مومیایی بود که توانست با هواپیما سفر کند و برای نمایشه به نیویورک برده شد. اما بعد از نمایش که دوباره قرار بود به موزه فیلد برگردانده شود، در چمدان‌ها گم شد و به سن فرانسیسکو فرستاده شد.
دریک می‌گوید: «این رفتار شاید خیلی اخلاقی نیست. تنها مسئله بزرگ این مصریان نگرانی‌شان درباره چگونگی زندگی بعد از مرگ بود. این شاید بخشی از داستان پس از مرگ این مومیایی و سفر او باشد.»
