باستانشناسان مؤسسه ملی انسانشناسی و تاریخ مکزیک (INAH) محوطهای باستانی موسوم به «سن میگل» را بهعنوان یک سکونتگاه پیشا-اسپانیایی شناسایی کردهاند. این محوطه مربوط به دوره اپیکلاسیک (۶۵۰ تا ۹۵۰ میلادی) تا دوره پسا-کلاسیک (۱۳۵۰ تا ۱۵۱۹ میلادی) است.
یکی از مهمترین آثار یافت شده در این محوطه یک هرم باستانی است که در زیر یک تپه پنهان بود و در جریان ساخت باند سوم جاده پاچوکا-هوخوتلا در منطقه سن آگوستین متزکیتیتلان کشف شد.
این محوطه شامل پنج بخش با حداقل ۱۰ تپه است و تاکنون ۱۵۵ اثر شامل سفال، صدف، ابزارهای سنگی و شواهدی از کفپوشهای آهکی، زغال و چوب سوخته از آن بهدست آمده است. پژوهشگران بر این باورند که این سکونتگاه با «سرزمین متزکا» مرتط بوده است؛ جامعهای چندقومیتی که در منطقه سیرا آلتا رونق داشت.
برای حفاظت از هرم، پایۀ آن با دیواری سنگی پوشانده و کل ساختار هرم دوباره دفن شد
موسسه باستانشناسی مکزیک در گزارش رسمی خود اظهار داشت: «این یافتههای باستانشناسی اطلاعات ارزشمندی درباره حضور انسان در منطقه سیرا آلتا، بهویژه در دره متزتیتلان، ارائه میدهند».
برای حفظ این هرم، باستانشناسان با استفاده از تکنیکهای پیشرفته از جمله فتوگرامتری دیجیتال با پهپاد، اسناد دقیقی از سایت تهیه کردند و سپس پایۀ هرم را با دیواری سنگی به طول ۴۳ متر تثبیت و برای حفاظت بیشتر، آن را دوباره مدفون کردند.
هکتور لابرا چاوز، مدیر گردشگری سن آگوستین متزکیتیتلان، گفت که بخشی از پایه هرم در زیر جاده قرار دارد و نیازمند حفاریهای بیشتر است. پژوهشگران امیدوارند که با وجود چالشهای مالی، مطالعات آینده اهمیت فرهنگی و تاریخی این سکونتگاه تازه کشفشده را روشنتر کند.