چشمان آبی، مویی مجعد و پوستی تیره؛ ویژگی‌هایی که شاید امروز برای ما طبیعی به نظر برسند، اما برای یک کودک که در عصر یخبندان زندگی می‌کرده، امری شگفت‌انگیز است. این بقایای نوزاد که در یک غار در جنوب ایتالیا کشف شده، سؤالات بسیاری را درباره اجداد اولیه ما مطرح می‌کند.
از دل غار تا آزمایشگاه‌های پیشرفته
تاریخ همواره سرشار از داستان‌هایی است که تنها با گذر زمان و پیشرفت علم می‌توانیم رمزگشایی‌شان کنیم. بقایای یک کودک که ۱۷۰۰۰ سال پیش در جنوب ایتالیا زندگی می‌کرده، نه‌تنها اطلاعاتی شگفت‌انگیز درباره شرایط زندگی و سلامتی او ارائه داده، بلکه تصویری دقیق از اجداد انسان‌های مدرن را به ما نشان داده است . این کودک که احتمالاً از یک بیماری مادرزادی قلبی رنج می‌برده، در دنیایی سخت و بی‌رحم به دنیا آمده و در شرایطی دشوار زندگی کرده است
کشف بقایای نوزادی از عصر یخبندان
دانشمندان بقایای یک نوزاد را در غار Grotta delle Mura در جنوب ایتالیا کشف کرده‌اند که مربوط به حدود ۱۷۰۰۰ سال پیش است. این کودک که در یک سال و چهارماهگی جان‌باخته، دارای ویژگی‌های ژنتیکی جالبی از جمله چشمان آبی، موهای مجعد و پوست تیره بوده است.
این کشف علمی، اولین شواهد قطعی از حضور گروه‌های انسانی خاص در جنوب اروپا را در دوران عصر یخبندان ارائه می‌دهد. نکته قابل‌توجه این است که این کودک در دورانی که انسان‌ها در شرایط سخت زندگی می‌کردند، در خانواده‌ای باسابقه هم‌خونی متولد شده و به دلیل مشکلات ژنتیکی و مادرزادی دچار بیماری قلبی بوده است .
مدفون در اعماق غار
این بقایا در سال ۱۹۹۸ توسط باستان‌شناسی به نام مائورو کالاتینی از دانشگاه سینا کشف شد. قبر این کودک زیر دو تخته‌سنگ بزرگ قرار داشت و بقایای اسکلت او تقریباً دست‌نخورده باقی مانده بود. جالب اینکه برخلاف بسیاری از دفن‌های ماقبل تاریخ، در این قبر هیچ اشیای تدفینی یافت نشد که ممکن است نشان‌دهنده باورهای متفاوت مردمان آن زمان درباره مرگ و پس از آن باشد.
یک زندگی کوتاه اما پر از رنج
تحلیل استخوان‌ها و دندان‌های این کودک نشان می‌دهد که او در طول زندگی کوتاهش، دوره‌های متعددی از سختی و سوءتغذیه را تجربه کرده است. بررسی‌های انجام‌شده روی دندان‌های او نشان می‌دهد این کودک نه‌تنها در دوران نوزادی بلکه حتی در زمان رشد در رحم مادر نیز دچار استرس‌های فیزیکی و تغذیه‌ای بوده است.
محققان با بررسی ایزوتوپ‌های موجود در مینای دندان این نوزاد متوجه شده‌اند مادر او در دوران بارداری تحرک کمی داشته است. این مسئله می‌تواند نشانه‌ای از بیماری یا ضعف جسمی مادر باشد که احتمالاً بر سلامت جنین تأثیر گذاشته است.
ژن‌هایی که راز بیماری او را فاش کردند
تحلیل DNA این کودک نشان داده او حامل جهش‌هایی در دو ژن TNNT۲ و MYBPC۳ بوده است. این دو ژن در تولید پروتئین‌های عضله قلب نقش دارند و جهش در آن‌ها می‌تواند باعث کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک شود، یک بیماری ژنتیکی که منجر به ضخیم‌شدن و سفتی دیواره‌های قلب می‌شود. این وضعیت احتمالاً دلیل اصلی مرگ زودهنگام این نوزاد بوده است.
پیوند ژنتیکی با اجداد اولیه اروپا
تحلیل‌های ژنتیکی نشان داده این کودک متعلق به گروهی از شکارچیان عصر یخبندان بوده که از اجدادی به نام خوشه ویلابرونا (Villabruna cluster) نشأت گرفته‌اند. این گروه‌های انسانی بعدها ساکنان اولیه مناطق جنوب ایتالیا و سیسیل شدند.
نکته مهم دیگر این است که بررسی‌های DNA نشان می‌دهد والدین این کودک احتمالاً پسرعمو و دخترعمو بوده‌اند، که نشان‌دهنده هم‌خونی و کوچک بودن جوامع انسانی در آن دوره است. هرچند که ازدواج‌های خویشاوندی در جوامع امروزی چندان رایج نیست، اما در آن دوران، گروه‌های انسانی بسیار کوچک و پراکنده بودند و چنین ازدواج‌هایی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.
یک کشف شگفت‌انگیز با پیامدهای علمی گسترده
این کشف نه‌تنها اطلاعات ارزشمندی درباره نحوه زندگی، ژنتیک و بیماری‌های انسان‌های اولیه ارائه کرده، بلکه تصویری دقیق‌تر از وضعیت جوامع شکارچی گردآور در دوران عصر یخبندان به ما داده است.
