
معاملات عجیبی در طول تاریخ رخ داده است که در آن کشورها و سرزمینها بین قدرتهای مختلف جابهجا شدهاند. خرید و فروش کشورها و قلمروهایشان در طول تاریخ، به دلایل مختلفی از جمله جنگ و غنیمت، پرداخت بدهیها و مسائل استراتژیک و توسعهطلبی بوده است.
این معاملات از خرید جزایر کارائیب توسط فرانسه تا تصاحب فلوریدا توسط آمریکا، گاهی سرنوشتساز بودهاند و پیامدهای عمیقی بر جهان داشتهاند. در ادامه به بعضی از جالبترین و بحثبرانگیزترین این معاملات اشاره میشود.
خرید جزایر هبرید و من توسط اسکاتلند از نروژ
پادشاه اسکاتلند در سال ۱۲۶۶، مبلغ چهار هزار مارک و یک مستمری سالانه به مبلغ ۱۰۰ مارک به پادشاه نروژ پرداخت کرد تا حاکمیت جزیره من و جزایر هبرید را به دست آورد. این معامله شامل جزایر کلاید و کینتایر نیز میشد. دو پادشاه معاهده پرت را برای مهر و موم کردن این معامله امضا کردند که نشان از اهمیت استراتژیک این جزایر برای اسکاتلند در آن دوران دارد.
خرید منطقه دوفینه وینوا توسط فرانسه
پادشاه فرانسه، منطقه دوفینه وینوا را از پادشاه این منطقه خریداری کرد که بدهی سنگینی داشت و وارثی هم نداشت. او در ازای دریافت ۳۰۰ هزار گیلدر، این منطقه را به فرانسه فروخت. در نتیجه این معامله، وارث تاج و تخت فرانسه از آن پس عنوان «دوفین» را دریافت میکرد که از نام منطقه دوفنیه وینوا گرفته شده بود و نشاندهنده اهمیت این منطقه برای پادشاهی فرانسه بود.
خرید براندنبورگ توسط نورنبرگ
حاکم بورگراویات نورنبرگ (ایالتی در باواریای امروزی) در سال ۱۴۱۷، مبلغ ۴۰۰ هزار گیلدر طلای مجارستانی پرداخت کرد تا مارگراویات براندنبورگ را به دست آورد. براندنبورگ از نظر استراتژیک اهمیت داشت و در مسیرهای تجاری مهم قرار گرفته بود. کمی بعد، فردریک اول از خاندان هوهنزلرن بهعنوان حاکم جدید براندنبورگ منصوب شد و بر مارگراویات براندنبورگ حکومت کرد و به این ترتیب پایههای پادشاهی پروس را بنا نهاد. این معامله، نقش مهمی در شکلگیری قدرت پروس بهعنوان یک قدرت بزرگ در اروپا ایفا کرد.
خرید کشورها توسط روسیه از سوئد
پتر بزرگ، تزار روسیه، در سال ۱۷۲۱ مبلغ دو میلیون روبل نقره به فردریک اول، پادشاه سوئد پرداخت کرد تا استونی، لیوونی، اینگریا و جنوب شرقی فنلاند را بهعنوان بخشی از معاهده نیستاد به دست آورد. این معاهده بهطور رسمی به جنگ بزرگ شمالی پایان داد.
خرید جزیره سنت کرویکس توسط دانمارک-نروژ
جزیره کارائیبی سنت کرویکس فرانسه در سال ۱۷۳۳ توسط شرکت دانمارکی خریداری شد. این شرکت به نمایندگی از دولت دانمارک-نروژ این معامله را انجام داد. اسناد نشان میدهند که این شرکت در مجموع ۷۵۰ هزار لیور برای این منطقه پرداخت کرده است.
خرید کورسیکا توسط فرانسه از جنوا
کورسیکا از سال ۱۲۸۴ تا ۱۷۵۵ تحت حکومت جمهوری جنوا بود، تا اینکه از آن جدا و به یک جمهوری خودخوانده ایتالیاییزبان تبدیل شد. مردم کورسیکا که از دست دادن هویت خود میترسیدند، علیه جنوا شورش کردند. اهالی جنوا از کمک نظامی فرانسه برای سرکوب شورش استفاده کردند. این شورش سرکوب شد، اما در سال ۱۷۶۸، جنوا بهطور رسمی این جزیره را به لویی پانزدهم، پادشاه فرانسه واگذار کرد تا بخشی از بدهیهای ناشی از درخواست کمک از فرانسه را بپردازد.
خرید لوئیزیانا توسط آمریکا از فرانسه
خرید لوئیزیانا، یکی از بزرگترین معاملات تاریخ، به مبلغ ۱۵ میلیون دلار (معادل ۴۱۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴) بود که در سال ۱۸۰۳ انجام شد. این معامله، قلمرو وسیعی را به ایالات متحده اضافه کرد که شامل ایالتهای لوئیزیانا، آرکانزاس، کانزاس، نبراسکا و مونتانا میشود.
خرید فلوریدا توسط آمریکا از اسپانیا
ایالات متحده در سال ۱۸۱۹ بر اساس پیمان آدامز-اونیس، فلوریدا را از اسپانیا به مبلغ پنج میلیون دلار (معادل ۱۲۴ میلیون دلار در سال ۲۰۲۴) خریداری کرد. این معاهده مرز بین ایالات متحده و مکزیک (اسپانیای نو) را تعیین کرد، همچنین قلمروهای جنوبی ایالتهای آلاباما، میسیسیپی و لوئیزیانای امروزی را نیز به ایالات متحده واگذار کرد.
خرید سنگاپور توسط بریتانیا
یک ماه پس از ورود فرماندار بریتانیایی به سنگاپور در ژانویه ۱۸۱۹، پیمان سنگاپور امضا شد. این پیمان به شرکت بریتانیایی اجازه داد تا یک پست تجاری در سنگاپور افتتاح کند و آغاز یک سکونتگاه بریتانیایی را رقم زد. تمنگونگ عبدالرحمن و سلطان جوهور، مالکیت بالفعل جزیره را به بریتانیا واگذار کردند و در ازای آن، سلطان جوهور مستمری سالانه پنج هزار دلار اسپانیایی و تمنگونگ، سالانه سه هزار دلار اسپانیایی دریافت کردند.
خرید میسوری از مردم بومی
دولت ایالات متحده آمریکا، تملک خود بر قلمروی میسوری را با خرید زمینی در گوشه شمال غربی میسوری امروزی در سال ۱۸۳۶ بیشتر تثبیت کرد. دولت پس از مذاکره با قبایل بومی آمریکایی محلی، تنها ۷۵۰۰ دلار برای خرید این قلمرو پرداخت کرد که معادل ۲۶۸ هزار دلار در سال ۲۰۲۴ است.
خرید ایالتها توسط آمریکا از مکزیک
پیمان گوادالوپه هیدالگو که بین دولت ایالات متحده و مکزیک در سال ۱۸۴۸ امضا شد، به جنگ مکزیک پایان داد و گستره وسیعی از زمینها را به ایالات متحده افزود که شامل آریزونا، کالیفرنیا، نوادا و یوتای امروزی میشود. مکزیک در ازای ۱۵ میلیون دلار، معادل حدود ۵۹۵ میلیون دلار از نظر قدرت خرید در سال ۲۰۲۴، از تمام ادعاهای خود بر این مناطق چشم پوشید. پنج سال بعد، در سال ۱۸۵۳، مکزیک قلمروی بیشتری را به ایالات متحده واگذار کرد.
در معاملهای که با عنوان خرید گادسدن شناخته میشود و به نام جیمز گادسدن، دیپلمات، سرباز و تاجر آمریکایی نامگذاری شده است، مکزیک قلمرویی را که اکنون آریزونا و جنوب غربی نیومکزیکو است، به قیمت ۱۰ میلیون دلار فروخت. همان معامله در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۰۹ میلیون دلار هزینه خواهد داشت.
خرید قلمروی اتریش توسط پروس
معاهدهای که توسط اتریش و پروس در ۱۴ اوت ۱۸۶۵ امضا شد، اتریش را مجبور کرد قلمروی زاکس-لاونبورگ در شمال آلمان امروزی را به قیمت ۲.۵ میلیون ریگزدالر دانمارکی به پروس بفروشد. در این میان، اتریش کنترل قلمرو هولشتاین را در دست داشت. با این حال، پس از اخراج این کشور از کنفدراسیون آلمان در سال بعد، اقدامی که توسط اتو فون بیسمارک، سیاستمدار پروسی، سازماندهی شد، اتریش در نهایت هولشتاین را از دست داد و بیسمارک اولین صدراعظم آلمان شد.
خرید آلاسکا توسط آمریکا از روسیه
وزیر امور خارجه آمریکا در سال ۱۸۶۷، برای خرید آلاسکا مذاکرهای انجام داد که بر اساس آن، این قلمرو با پرداخت ۷.۲ میلیون دلار، حدود ۱۵۳ میلیون دلار به ارزش سال ۲۰۲۴، از روسیه تأمین شد.
خرید قلمروی شرکت خلیج هادسون توسط کانادا
شرکت خلیج هادسون در سال ۱۸۷۰ منشور خود را به تاج و تخت بریتانیا تسلیم کرد و در ازای آن ۳۰۰ هزار پوند غرامت دریافت کرد. زمینی که توسط دومینیون کانادا به دست آمد شامل منیتوبای امروزی، بخش قابلتوجهی از ساسکاچوان، آلبرتای جنوبی، نوناووت جنوبی و بخشهای شمالی انتاریو و کبک بود. سرزمینهای شمال غربی نیز در این معامله گنجانده شد. قیمت فروش سال ۱۸۷۰ معادل ۴۴ میلیون پوند (۵۵ میلیون دلار آمریکا) در سال ۲۰۲۴ است.
خرید فیلیپین توسط آمریکا از اسپانیا
پس از پایان جنگ آمریکا و اسپانیا در دسامبر ۱۸۹۸، اسپانیا کل مجمع الجزایر فیلیپین، به همراه گوام و پورتوریکو را به قیمت ۲۰ میلیون دلار به ایالات متحده فروخت. این مبلغ در سال ۲۰۲۴ حدود ۲.۶ میلیارد دلار ارزش دارد. با این حال، فیلیپین از به رسمیت شناختن این معامله که از طریق پیمان پاریس انجام شده بود، خودداری کرد و نتیجه آن وقوع جنگ فیلیپین و آمریکا شد. فیلیپین سرانجام در سال ۱۹۴۶ به استقلال رسید.
اجاره هنگکنگ توسط بریتانیا
اجاره ۹۹ ساله هنگکنگ که توسط دولت بریتانیا و چین در سال ۱۸۹۸ مذاکره شد، هیچ هزینهای در بر نداشت و به بریتانیا صلاحیت کامل بر سرزمین تازه به دست آمده را داد. لندن هرگز فکر نمیکرد که مجبور به واگذاری هنگکنگ شود، اما در سال ۱۹۹۷ سنگینترین بها را پرداخت و این سرزمین به حاکمیت چین بازگشت.
خرید کنگو توسط بلژیک
پادشاه بلژیک در سال ۱۸۸۵، با این بهانه که درگیر کارهای بشردوستانه و نیکوکارانه در منطقه است، کنترل کنگو را به دست گرفت. در واقع، او از مزارع پرسود کائوچوی این کشور بهرهبرداری میکرد. این پادشاه مستعمره آفریقایی خود را به شکل وحشتناکی اداره میکرد و در نهایت، فشارهای بینالمللی این پادشاه آدمکش را مجبور به واگذاری مستعمره کرد.
خرید گوادر توسط پاکستان از مسقط و عمان
گوادر یک شهر بندری در سواحل جنوب غربی ایالت بلوچستان پاکستان است. پاکستان این منطقه کوچک را در سال ۱۹۵۸ به قیمت سه میلیون دلار از مسقط و عمان خریداری کرد که در سال ۲۰۲۴ معادل ۳۲.۵ میلیون دلار است. گوادر در حال حاضر دستخوش یک تغییر عظیم است؛ یک بندر بزرگ آبهای عمیق در حال ساخت در این شهر است و قرار است فرودگاه جدیدی در سال ۲۰۲۵ افتتاح شود.
تصرف قلمروی آلمان توسط هلند
هلند در آوریل ۱۹۴۹، مناطق زلفکانت و التن آلمان را بهعنوان غرامت خسارتهای جنگی تصرف کرد و حدود ۱۰ هزار شهروند بهطور ناگهانی ساکن کشور همسایه شدند. در سال ۱۹۶۳، دولت آلمان غربی ۲۸۰ میلیون مارک برای بازگرداندن این قلمرو پرداخت کرد که در راین شمالی-وستفالیا ادغام شد.