
در یکی از مهمترین اکتشافات دیرینهشناسی، دانشمندان در غار «سیما دل الفانته» در کوهستانهای آتاپوئرکا اسپانیا، فسیل بخشی از صورت یک انسان اولیه را کشف کردهاند که قدمتی بین ۱.۱ تا ۱.۴ میلیون سال دارد. این کشف که با نام مستعار «صورتی» ( Pink ) شناخته میشود، سرنخهای جدیدی درباره سکونت اولین انسانها در اروپا ارائه داده است . آنچه این فسیل را منحصربهفرد میکند، این است که به هیچیک از گونههای انسانی شناختهشده شباهت ندارد. آیا این کشف میتواند حلقه گمشدهای در زنجیره تکامل انسان باشد؟ دانشمندان به دنبال پاسخ این پرسش هستند.
کشف یک فسیل رازآلود با قدمتی شگفتانگیز
فسیل تازه کشفشده که با نام «صورتی» شناخته میشود در عمق حدود ۶۰ فوتی از سطح غار «سیما دل الفانته» کشف شد. این غار یکی از مهمترین محوطههای باستانی اسپانیا ست که پیشتر نیز فسیلهایی با قدمت بیش از یک میلیون سال در آن کشف شده بود. محققان معتقدند این بقایا متعلق به فردی بالغ است، اما هنوز مشخص نیست که این فرد مرد بوده یا زن.
این کشف، معمای جدیدی را در مسیر تکامل انسان رقم زده است. آیا این فسیل بهگونهای کاملاً جدید از اجداد انسانی تعلق دارد؟ آیا گونهای گمشده از تاریخ تکامل ماست؟ یا شاید پلی باشد میان انسانهای اولیه و گونههای بعدی.
آیا این فسیل به یکگونه ناشناخته تعلق دارد؟
دکتر «ماریا مارتینون - تورِس»، یکی از نویسندگان این مطالعه و متخصص دیرینهشناسی انسانی در مرکز ملی تحقیقات تکامل انسان در اسپانیا، در مورد این کشف میگوید:
ما در حال مستندسازی یک جمعیت انسانی ناشناخته در اروپا هستیم. این فسیل قدیمیترین نمونه انسانی کشفشده در اروپای غربی محسوب میشود.
به گزارش Nbcnews محققان بر این باورند که این فسیل احتمالاً با گونه «هومو ارکتوس» (Homo erectus) ارتباط دارد، اما از نظر ظاهری نه به فسیلهای قدیمیتر یافتشده در گرجستان (۱.۸ میلیون سال پیش) شباهت دارد و نه به گونه هومو آنتسسور Homo antecessor که حدود ۹۰۰ هزار سال پیش در اروپا زندگی میکرده است.
آیا فسیل «صورتی» حلقه گمشده تکامل انسان است؟
این کشف میتواند شکاف مهمی را در مسیر تکامل انسان در اروپا پر کند. دکتر «رودریگو لاکروز»، استاد پاتوبیولوژی مولکولی در دانشگاه نیویورک، میگوید: این فسیل شبیه فسیلهای دمانیسی (گرجستان) نیست و همچنین شباهتی به آناتومی گونههای بعدی که به انسان امروزی نزدیکترند ندارد. چیزی بین این دو است.
چه چیزی در کنار فسیل یافت شد؟
علاوه بر فسیل «صورتی»، دانشمندان در همان لایههای رسوبی ابزارهای سنگی و استخوانهای حیوانی با نشانههایی از بریدگی را نیز کشف کردند. این موضوع نشان میدهد اجداد انسانی در آن زمان، گوشت شکار را با ابزار سنگی بریده و مصرف میکردند.
تغییرات شدید اقلیمی
مدارک فسیلی نشان میدهد که انسانهای اولیه در چندین موج به اروپا مهاجرت کردهاند، اما اغلب این جمعیتها بعد از مدتی ناپدید شدهاند. محققان معتقدند که یکی از دلایل این ناپدیدشدنها، تغییرات شدید اقلیمی بوده است. بر اساس پژوهشهای جدید، یک رویداد آبوهوایی در حدود ۱.۱ میلیون سال پیش ممکن است باعث انقراض گسترده و حتی ناپدیدشدن کامل انسانها از اروپای غربی شده باشد .
آیا کشفیات جدیدتری در راه است؟
این نخستینبار نیست که غار «سیما دل الفانته» محققان را شگفتزده میکند. در سال ۲۰۰۷، فسیل قطعهای از یک فک کوچک در این محل کشف شد که قدمتی حدود ۱.۲ میلیون سال داشت. اما فسیل «صورتی» حدود ۶ فوت عمیقتر از آن فسیل کشف شده و احتمالاً قدیمیتر از آن است.
چرا منطقه آتاپوئرکا برای کشفیات باستانی مهم است؟
به گفته دانشمندان، این منطقه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، یک نقطه مهم در مهاجرت انسانهای اولیه بوده است. وجود آب فراوان و مسیرهای ارتباطی طبیعی بین کوهستانها، آن را به مکانی ایدهآل برای سکونت تبدیل کرده است.
آیا «صورتی» مسیر تاریخ را تغییر خواهد داد؟
باتوجهبه اطلاعات بهدستآمده، این کشف میتواند نگاه ما را به چگونگی ورود و پراکندگی نخستین انسانها در اروپا تغییر دهد. اگر این فسیل بهگونهای ناشناخته تعلق داشته باشد، باید تاریخ مهاجرت و تکامل انسان در این قاره را بازنویسی کرد. اما آیا دانشمندان در آینده فسیلهای بیشتری ازاینگونه خواهند یافت؟ تحقیقات همچنان ادامه دارد و احتمالاً غار «سیما دل الفانته» در آینده ما را با شگفتیهای بیشتری روبهرو خواهد کرد.