
در نگاه اول، شاید فکر کنید «برف صورتی» تنها یک پدیده زیباشناختی یا عجیبوغریب در دل طبیعت است. اما آنچه در واقعیت در حال رخدادن است، زنگ خطر بزرگی برای محیطزیست و آینده زمین محسوب میشود؛ برفی که رنگ سرخگون به خود میگیرد، نتیجه رشد نوعی جلبک مقاوم به سرماست که در شرایط خاص آبوهوایی شکوفا میشود. اما حضور این جلبکها پیامدهایی دارد که فراتر از رنگ هستند.
پیامدهای رنگ صورتی!
تسریع در ذوب یخچالهای طبیعی، تغییرات شدید در چرخههای آب، و تأثیرات جبرانناپذیر بر زیستبومهایی که به برف پایدار وابستهاند.
پدیدهای که این روزها با نام «برف هندوانهای» یا «برف صورتی» شناخته میشود، نتیجه رشد جلبکی خاص به نام Chlamydomonas nivalis است. این جلبک در مناطق سرد و برفی، بهویژه در فصل ذوبشدن برف، شروع به رشد میکند. رنگ قرمز یا صورتی این جلبکها به دلیل وجود رنگدانهای به نام کاروتنوئید است که به آنها کمک میکند در برابر تابش شدید آفتاب و اشعه فرابنفش زنده بمانند .
گسترش نگرانکننده در یخچالهای آمریکا
تحقیقات نشان دادهاند این جلبکها اکنون در حدود ۵ درصد از یخچالهای شمال غرب آمریکا گسترش یافتهاند. در بعضی مناطق، تا ۶۵ درصد سطح یخچالها با این جلبکها پوشیده شده است. این پدیده باعث کاهش توانایی انعکاس نور توسط برف (اثر آلبدو) شده و در نتیجه، تابش خورشید بیشتر جذب میشود و سرعت ذوبشدن یخها افزایش مییابد.
وقتی رنگها یخ را آب میکنند
به گفته دکتر لین کوارمبی، زیستمولکولیست دانشگاه سایمون فریزر در کانادا، رنگ تیره این جلبکها مانند پتویی روی برف عمل میکند و گرما را در خود نگه میدارد. این چرخه جذب گرما و ذوب یخها میتواند روند عقبنشینی یخچالها را به طور چشمگیری شتاب دهد. اسکات هاتالینگ، بومشناس دانشگاه ایالت یوتا نیز تأکید دارد که این پدیده نهتنها بر خود یخچالها، بلکه بر منابع آب پاییندست و اکوسیستمهای وابسته نیز اثر میگذارد.
پیامدهای زیستمحیطی و سلامت انسان
اگرچه برف صورتی ممکن است در ظاهر بیخطر به نظر برسد، اما در حقیقت، نشانگر دگرگونیهای عمیق در محیط زیست ماست. این جلبکها تنها در شرایط خاص آبوهوایی رشد میکنند، و حضور آنها نشانهای از تغییر اقلیم و گرم شدن زمین است. خوردن برف صورتی معمولاً خطرناک نیست، اما توصیه نمیشود؛ چرا که ممکن است با خاک، آلودگی و ذرات دیگر ترکیب شده باشد.
برف زنده
علیه خان، زمینشناس دانشگاه واشنگتن میگوید: وقتی ذرات جذبکننده نور به برف افزوده میشوند، توانایی انعکاس نور خورشید کاهش مییابد و این به تشدید گرمایش منجر میشود. به همین دلیل، دانشمندان از جمله دکتر رابین کودنر، استاد دانشگاه واشنگتن، در حال مطالعه گسترده روی چرخه زندگی این جلبکها هستند تا در آینده بهتر بتوان روند تغییرات را ردیابی کرد. پروژههایی مانند «برف زنده» نیز در حال جمعآوری داده از مناطق مختلف هستند.
زنگ خطر برای آینده زمین
افزایش میزان برف صورتی تنها یک پدیده زیستی نیست، بلکه بازتابی از تغییرات گسترده در سیستمهای آبوهوایی زمین است. ذوب یخچالها، ناپایداری منابع آب، و تغییر در اکوسیستمهای وابسته، همگی از پیامدهای بالقوه این پدیدهاند.
از این رو، توجه عمومی، آگاهیرسانی، و مشارکت جوامع محلی در نمونهبرداری از برفها میتواند درک ما از این پدیده را بهبود بخشد و به تصمیمگیریهای زیستمحیطی بهتر کمک کند.