در بحث انتخاب لاستیک جدید برای خودروهای سواری و شاسی بلندها، نگرانیهایی وجود دارد اما یکی از مهمترین مواردی که باید مدنظر قرار دارد سایز لاستیک است. در حقیقت لاستیک انتخابی باید طبق توصیه سازنده خودرو، کاملاً با رینگ آن تطابق داشته باشد؛ اما سایز مناسب لاستیک برای خودروی شما کدام است و آیا انتخاب لاستیک پهن یا کمعرض میتواند تفاوت زیادی ایجاد کند؟ قبل ورود به جزئیات مربوط به لاستیکهای پهن و کمعرض بهتر است اطلاعات مهمی درباره ابعاد و سایز یک لاستیک را بیان کنیم.
سایز لاستیک معمولاً روی دیواره آن حک میشود. به عنوان مثال در لاستیکی با مشخصات P205/55R16، حرف P مخفف خودروی سواری، رقم ۲۰۵ نشان دهنده پهنای لاستیک به میلیمتر و عدد ۵۵ نشان دهنده ارتفاع دیواره بر اساس درصدی از پهناست؛ بنابراین ۵۵ درصد پهنای ۲۰۵ میلیمتری لاستیک برابر با ۱۱۲.۷۵ میلیمتر خواهد بود. حرف R مخفف کلمه رادیال به عنوان نوع ساختار لاستیک است و ۱۶ نیز قطر رینگ را نشان میدهد. معمولاً سایز لاستیکها با واحد میلیمتر بیان میشود. برخی لاستیکهای بزرگتر برای خودروهایی همچون شاسی بلندها و وانت پیکاپ ها با واحد اینچ بیان میشوند. به عنوان مثال، فورد F-150 رپتور R از لاستیکهای ۳۷-۱۲.۵R17LT استفاده میکند که نشان دهنده قطر ۳۷ اینچی لاستیک، پهنای ۱۲.۵ اینچی و رینگ ۱۷ اینچی است. حرف R مخفف کلمه رادیال و LT نیز مخفف وانت پیکاپ سبک است. حالا که با این اطلاعات آشنا شدیم بهتر است به موضوع اصلی خود یعنی مقایسه لاستیک پهن و کمعرض بپردازیم.
هرچقدر لاستیک پهنتر باشد سطح تماس بیشتری با زمین خواهد داشت و این امر تأثیر مستقیم روی دینامیک سواری دارد. سطح تماس همانطور که نشان میدهد بخشی از لاستیک است که با جاده ارتباط برقرار میکند. در صورتی که تمامی فاکتورهای دیگر مشابه باشند، یک لاستیک با سطح تماس بیشتر میتواند مسافت توقف را کوتاهتر کند و خودرو سریعتر متوقف شود. این امر از نظر ایمنی به ویژه در سناریوهای رانندگی پرفورمنس اهمیت دارد. اگر میخواهید چند متری زودتر نسبت به یک مانع توقف کنید احتمالاً لاستیکهای پهنتر انتخاب مفیدی خواهند بود.
لاستیکهای پهنتر همچنین هندلینگ خودرو را بهبود بخشیده و چسبندگی آن هنگام عبور پرسرعت از پیچها را افزایش میدهند. البته سطح تماس بیشتر میتواند نقاط ضعف خاصی را نیز داشته باشد. این لاستیکها فشار بیشتری را روی سیستم فرمان وارد میکنند و از طرفی مصرف سوخت خودرو را افزایش میدهند. همچنین هرچه لاستیک پهنتر باشد شتاب گیری خودرو کمتر شده و سر و صدای داخل کابین نیز بیشتر خواهد شد؛ بنابراین هنگام انتخاب لاستیک جدید باید این فاکتورها را در نظر بگیرید.
اما لاستیکهای کمعرض تر در اکثر موارد درست نقطه مقابل لاستیکهای پهن هستند. با سطح تماس و مقاومت چرخشی کمتر، لاستیک کمعرض تر باعث مصرف سوخت کمتر خواهد شد. این موضوع معمولاً در خودروهای اقتصادی که به دنبال مصرف کمتر هستند برجستهتر میشود؛ بنابراین اگر مالک یک خودروی جمعوجور هستید و میخواهید کمترین میزان مصرف سوخت را داشته باشید بهتر است لاستیکی با پهنای کمتر را انتخاب کنید. همچنین فرمان خودرو در زمان استفاده از لاستیک کمعرض تر عملکرد سریعتری دارد و خودرو چابکتر حس میشود. البته این لاستیکها هم نقاط ضعفی دارند. در صورتی که همه فاکتورهای دیگر برابر باشند، احتمالاً لاستیکهای کمعرض تر باعث افزایش فاصله توقف خودرو خواهند شد. همچنین این لاستیکها تواناییهای هندلینگ خودرو را به ویژه در مانورهای سنگین کاهش میدهند و بهتر است خودروهای اسپرت از این لاستیکها استفاده نکنند. از طرف دیگر میزان بار قابلتحمل توسط لاستیکهای کمعرض تر کمتر است. برای برخی خودروهای هوی دیوتی و ونها باید از لاستیکهایی مقاومتر که وزن بیشتری را تحمل میکنند استفاده کرد و بنابراین در این مورد باید به دنبال لاستیک پهن بود.
سؤالی که پیش میآید این است: لاستیک مناسب خودروی شما کدام است؟ سازنده خودرو ابعاد و سایز مناسب هر خودرو را معمولاً با یک برچسب روی رکاب یا در خودرو چسبانده است. همچنین میتوان برای اطلاع از این موضوع دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کرد. آیا میتوان لاستیکهایی کمعرض تر یا پهنتر از توصیه خودروساز را استفاده نمود؟ بله اما این تغییرات نقاط مثبت و منفی خاص خود را خواهند داشت. به احتمال زیاد، با خرید لاستیک پهن یا کمعرض باید رینگ را نیز تعویض کنید و شاید حتی مجبور باشید تغییراتی را نیز در سیستم تعلیق و ترمز اعمال نمایید. از طرفی انتخاب لاستیک بسیار پهنتر باعث خواهد شد لاستیک با گلگیر یا سپر سایش داشته باشد بنابراین توصیه میکنیم در زمان خرید لاستیک نو حتماً به توصیههای خودروساز دقت داشته باشید.