همشهری آنلاین نوشت: یک متخصص زنان و زایمان می‌گوید: زنان کلا تا زمانی که قاعده می‌شوند، قاعدگی منظمی دارند و به خصوص فولیکول‌های خوبی در تخمدان‌شان هست، می‌توانند باردار شوند.
پزشکان، "سن طلاییِ باروری زنان" را قبل از ۲۵ سالگی می‌دانند و می‌گویند بهترین سال‌های باروری یک زن بین ۲۵ و ۳۰ سال است. چراکه میزان باروری از ۳۰ سالگی به بعد کاهش پیدا می‌کند و از ۳۵ سالگی این احتمال با شیب سریع‌تری کمتر می‌شود. به طوری‌که بعد از ۴۰ سالگی و به خصوص بعد از ۴۲ سالگی میزان باروری چه به صورت طبیعی و چه با روش‌های کمک باروری به شدت کاهش می‌یابد.
به گفته متخصصان، بعد از ۳۵ سالگی علاوه بر اینکه احتمال باروری پایین خواهد آمد، بلکه میزان اختلالات کروموزومی تخمک که منجر به ناهنجاری‌های جنینی و سقط جنین می‌شود نیز بیشتر خواهد شد. اما موضوع این است که تعداد زیادی از زنان به دلایل مختلف ازجمله تحصیل، اشتغال، بی‌ثباتی اقتصادی زوجین در سنین پایین و نیز ازدواج دیرهنگام، تازه بعد از ۴۰ سالگی می‌توانند برای بارداری و بچه‌دار شدن اقدام کنند. آیا این افراد باید تا آخر عمر قید بچه‌دار شدن را بزنند یا امیدی هست که این دسته از زنان هم باروری بی‌دردسر، زایمان مطمئن و فرزند سالم داشتن را تجربه کنند؟
زنان تا چه سنی می‌توانند باردار شوند؟
دکتر طاهره لباف، متخصص زنان و زایمان در گفتگو با همشهری‌آنلاین می‌گوید: زنان کلا تا وقتی قاعده می‌شوند، قاعدگی منظم دارند و به خصوص فولیکول‌های خوبی در تخمدان‌شان هست، می‌توانند باردار شوند. این که عده‌ای شایعه کرده‌اند که بارداری بعد از ۴۰ سالگی اصلا نباید رخ دهد، وگرنه بچه دچار سندروم داون یا ناتوان ذهنی خواهد شد، اصلا حرف درستی نیست.
دکتر لباف تاکید می‌کند: البته سن زن برای بارداری خیلی مهم است. خیلی مهم‌تر از سن آقایان. چون وقتی سن زن بالا می‌رود و مثلا از ۴۰ می‌گذرد، کیفیت تخمک‌ها پایین می‌آید . از طرف دیگر در سنین بالاتر احتمال ابتلا به دیابت، فشارخون و مسمومیت دوران حاملگی بیشتر است. اما هیچ یک از اینها نمی‌تواند دلیلی بر منع بارداری زن در سن بالا باشد. فقط اگر زن در سن بالا باردار شد، باید مراقبت‌هایش نسبت به فرد عادی که در سن پایین‌تری باردار می‌شود، بیشتر باشد.
احتمال ابتلای جنین به سندروم داون
این متخصص زنان و زایمان در توضیح بیشتر می‌گوید: غربالگری‌ای که در دوران بارداری انجام می‌شود، ۳ اختلال کروموزومی را نشان می‌دهد که از این تعدادف ۲ اختلال با حیات منافات دارند و جنین خود به خود در دوران بارداری ازبین می‌رود. یکی از این اختلال‌ها هم اگر به وقوع بپیوندد، منجر به سندروم داون یا مُنگولیسم یا همان ناتوانی ذهنی کودک می‌شود. اما موضوع این است که در بالای ۴۰ سالگی سندروم داون، یک به ازای ۱۰۰ بارداری است. یعنی از ۱۰۰ نفر که در بالای ۴۰ سالگی حامله می‌شوند، ۹۹ نفرشان بارداری سالم و نرمالی دارند و فقط در یک مورد از آنها کودک مبتلا به سندروم داون می‌شود.
دکتر لباف تاکید می‌کند: البته این یک واقعیت است که خانم‌هایی که بعد از ۴۰ سالگی باردار می‌شوند، مراقبت‌های دوران بارداری‌شان باید خیلی بیشتر باشد . چون بعد از ۴۰ سالگی احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ و فشارخون برای مادر بیشتر است. بنابراین فقط و فقط باید مراقبت‌های دوران بارداری بیشتر و دقیق‌تر باشد.
چند درصد بارداری‌ها در این سن با اختلال همراه می‌شود؟
این پزشک ادامه می‌دهد: واقعیت این است که با بارداری زن در سن بالا معمولا احتمال ابتلای جنین به سندروم داون افزایش پیدا می‌کند . موضوعی که در سنین پایین‌تر، احتمال کمتری دارد. زنی که بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی باردار می‌شود، ۱ در ۱۵۰۰ ممکن است فرزندش سندروم داون باشد. یعنی ۹۹.۹۹ درصد فرزندش سالم است. زنی که بین ۳۰ تا ۴۰ سالگی باردار می‌شود، ۱ در ۹۰۰ ممکن است یک نفر فرزندش سندروم داون باشد. یعنی ۹۹.۸۳ درصد فرزندش سالم است. زنی که بالاتر از ۴۰ سالگی باردار می‌شود، ۱ در ۱۰۰ ممکن است فرزندش سندروم داون باشد. یعنی از هر ۱۰۰ حاملگی، یک مورد ممکن است سندروم داون باشد.
دکتر لباف می‌گوید: پس نگرانی‌ای بابت بارداری زنان بعد از ۴۰ سالگی وجود ندارد. چه بارداری اول باشد و چه بارداری چندم . به خصوص که در ۳ ماهه اول بارداری با انجام آزمایشات مختلف می‌توان والدین را از بابت سلامت جنین خاطرجمع کرد تا بارداری بدون مشکلی را تجربه کنند. خود من، آخرین بارداری‌ام را در آستانه ۴۰ سالگی تجربه کردم. این فرزندم که ششمین فرزندم هست، قبل از سن تکلیف حافظ کل قرآن بود، بعدها هم پزشکی خواند و تا الان هم مشکلی نداشته و همیشه هم سطح هوشی خوبی داشته است.
بارداری طبیعی در زنان بالای ۴۰ سال
دکتر لباف درباره امکان بارداری در سنین بالای ۴۵ سال هم توضیح می‌دهد: برای زنان بالای ۴۵ ساله، یک آزمایش خون وجود دارد به نام AMH یا آنتی مولرین هورمون . این آزمایش، کیفیت تخمک را نشان می‌دهد. اگر این آزمایش خیلی پایین باشد، خود به خود احتمال بارداری زن کم می‌شود. ما اگر این آزمایش بالای ۱ را نشان دهد، زن اجازه اولین بارداری یا بارداری‌های بعدی را دارد. اگر پزشک ببیند که آنتی‌مولرین هورمونِ زن خیلی پایین است و حتما هم قصد بارداری دارد، لازم است که برای بارور شدن از فناوری‌های کمک باروری مثل تخمک اهدایی، IVF (بارداری آزمایشگاهی) و ... استفاده کند. الان هم رایج‌ترین تکنولوژی کمک باروری در ایران IVF است.
این متخصص زنان و زایمان می‌گوید: ما برخی از زنان بالای ۴۰ ساله را که مشکل بارداری دارند و در سیکل IVF می‌گذاریم، نشان از این است که امکان حاملگی آنها وجود دارد و خیلی هم نگران‌کننده نیست. درضمن خیلی از این زنان به شیوه طبیعی حامله می‌شوند. ما روش‌های کمک باروری را موقعی تجویز می‌کنیم که زوجین مدتی بدون جلوگیری، نزدیکی داشته‌اند اما باردار نشده‌اند . یعنی مشکل بارداری دارند. وگرنه خیلی از زنان هستند که در بالای ۴۰ سالگی به طور طبیعی باردار می‌شوند. این طور نیست که نیاز باشد که همه زنان بالای ۴۰ سال برای بارور شدن حتما از روش کمک باروری استفاده کنند. البته ما به سنین بالای ۴۰ سال، زودتر و سریع‌تر از سنین دیگر، روش‌های کمک باروری را تجویز می‌کنیم تا زودتر باردار شوند.
بارداری بعد از ۴۰ سالگی غیرممکن نیست اما ...
این پزشک می‌گوید: بارداری در سن بالای ۴۰ سال اصلا غیرممکن نیست اما بستگی به باز بودن لوله‌های رحم زن و کیفیت تخمک او دارد . ما مراجعینی داشتیم که بدون آن که خودشان بخواهند، حامله شدند و بالای ۴۷ سال سن داشتند و تصور می‌کردند که یائسه شده‌اند . چون چند ماه پریود نشده بودند.
دکتر لباف تاکید می‌کند: باز هم می‌گویم اولین بارداری، مساله پیچیده‌ای نیست و اگر نتیجه آزمایش آنتی‌مولرین هورمون زن مورد قبول باشد و لوله‌های رحمش هم باز باشد، زن با یک تحریک تخمک‌گذاری ممکن است باردار شود. این طور نیست که بگوییم زن بعد از ۴۰ سالگی هرگز باردار نمی‌شود یا اگر باردار شود، فرزندش قطعا ناتوان ذهنی خواهد شد.
