فرادید نوشت: دانشمندان جمجمه فسیل‌شده‌ی یک دلفین غول‌پیکر رودخانه‌ای را کشف کرده‌اند. این دلفین از گونه‌ای است که که تصور می‌شود ۱۶ میلیون سال پیش از اقیانوس فرار کرده و به رودخانه‌های آمازون پرو پناه برده است.
طول این گونه‌ی منقرض‌شده به ۳.۵ متر می‌رسد. با این حساب، او بزرگترین دلفین رودخانه‌ای است که تا کنون کشف شده است.
به گفته‌ی نویسنده ارشد این تحقیقات، کشف این گونه‌ی جدید به نام پِبانیستا یاکورونا (Pebanista yacuruna)، سرنخ خطرات قریب‌الوقوعی است که دلفین‌های رودخانه‌ای باقی‌مانده در جهان را تهدید می‌کند. دلفین‌های رودخانه‌ای امروزی همگی در ۲۰ تا ۴۰ سال آینده با خطر انقراض مشابهی روبرو خواهند شد.
آلدو بِنیتِس-پالومینو می‌گوید این دلفین متعلق به خانواده دلفین‌های پِلیِتِنیستویدیا (Platanistoidea) است معمولاً بین ۱۶ تا ۲۴ میلیون سال پیش در اقیانوس‌ها یافت می‌شدند.
پالمینو می‌گوید دلفین‌های رودخانه‌ای که زنده مانده‌اند، باقیمانده‌های گروه‌هایی از دلفین‌های دریایی بودند که زمانی بسیار متنوع بودند و تصور میشد برای یافتن منابع غذایی جدید در رودخانه‌های آب شیرین، اقیانوس‌ها را ترک کردند.
«رودخانه‌ها دریچه‌ی فرار هستند… برای فسیل باستانی که ما پیدا کردیم و برای همه دلفین‌های رودخانه‌ای که امروز زندگی می‌کنند هم همین است.»
بنیتس-پالومینو این فسیل را سال ۲۰۱۸ در پرو زمانی که هنوز دانشجوی مقطع کارشناسی بود کشف کرد. او اکنون در دپارتمان دیرین‌شناسی دانشگاه زوریخ در مقطع دکترا تحصیل می‌کند.
او ابتدا حین پیاده‌روی با همکارش، بخشی از فسیل، یعنی قطعه‌ای از فک آن را مشاهده کرد: «به محض اینکه آن را تشخیص دادم، حفره‌های دندانش را دیدم و فریاد زدم که این فسیل دلفین است. باونکردنی بود!»
«سپس متوجه شدیم این فسیل مربوط به دلفین صورتی رودخانه آمازون نیست. ما فسیل حیوان غول‌پیکری را پیدا کرده بودیم که نزدیکترین خویشاوند زنده‌اش در ۱۰۰۰۰ کیلومتری جنوب شرق آسیا است.»
مارسلو اِر سانچز-ویّاگرا، مدیر بخش دیرین‌شناسی دانشگاه زوریخ، می‌گوید این یافته جالب بود: «پس از دو دهه کار در آمریکای جنوبی، ما چندین شکل غول‌پیکر از منطقه پیدا کرده بودیم، اما این نخستین دلفین در نوع خود است.»
بنیتس-پالومینو می‌گوید این فسیل به این دلیل قابل‌توجه بود که هم اندازه غول‌پیکری داشت و هم با دلفین‌های رودخانه‌ای امروزی که در زیستگاه گذشته این دلفین غول‌پیکر شنا می‌کنند، ارتباطی ندارد.
مشکل مشترک پیش روی دلفین‌های رودخانه از جمله نزدیکترین خویشاوندان زنده‌ی همین فسیل که در رودخانه‌های گنگ و سند شنا می‌کنند، خطر قریب‌الوقوع انقراض است. توسعه شهری، آلودگی و استخراج معادن دلایل اصلی این انقراض احتمالی هستند و همین حالا دلفین رودخانه یانگ‌تسه را به سمت انقراض سوق داده‌اند.
