راهنماتو- «سندروم استکهلم داری جانم! وگرنه که نمیشه این آدمو دوست داشت!»
شاید از زبان خیلی افراد سندروم استکهلم را شنیده باشید. واقعیت این است که حدود 50 سال پیش در یکی از بانکهای سوئد گروناگیری رخ داد و قرار بود به سرقت از خزانه بانک منتهی شود. حدود 5 روز گروگانها با افرادی که دست به این عمل زده بودند در پشت درهای بسته زندگی کردند. بعد از 5 روز گروگانگیرها دستگیر شدند ولی مساله جالب پیوند عاطفی و روحی گروگانها با آنها بود!
به گزارش راهنماتو، از آنجا که تصور از فرد یا افراد گروگانگیر صرفا به خشونت و برخوردهای تند در اذهان مربوط میشود هرنوع توجه که این گروگانگیرها نسبت به گروگانها انجام داده بودند برایشان لطف و محبت به حساب میآمد. رابطه آنها صمیمانه شده بود و همدیگر را به اسم کوچک صدا میزدند. حتی وقتی دو سارق به زندان افتادند گروگانگیرها به ملاقاتشان میرفتند! این از نظر منطقی و عقلی جای سوال دارد و پذیرفتنی نیست!
در روانشناسی سندروم استکهلم را به دلیل وجود جنایت و سرقت و گروگانگیری مطرح نکردهاند بلکه رابطهای را فرض کنید که یک سر آن قربانی طرف دیگر است مورد ظلم و خشونت و برخورد او قرار میگیرد و ضربههای روحی فراوانی از او دریافت میکند اما با یک توجه کوچک یا محبتی که بسیار معمولی است فرد خودش را قانع میکند که به او نیاز دارد و او را دوست دارد! درواقع دریافت کوچکترین توجه و مهر از کسی که انتظاری جز صدمه زدن از او ندارید و همیشه تحت نفوذ و کنترلش بودهاید سندروم استکهلم را تداعی میکند.
روشنتر و آشکارتر اگر بخواهیم توضیح بدهیم زمانی است که فرد انتظار دارد مورد سرزنش، کتک و خشونت شدید قرار بگیرد اما فرد مقابل از جان او میگذرد و تخفیف میدهد! در این حالت فرد قربانی خودش را مرهون محبت او میداند که کتک نخورده، که مورد تجاوز و شکنجه قرار نگرفته که از او گذشت کرده است! در حالی که از ابتدا دلیل عقلی و انسانی برای این کار وجود نداشته و نخواهد داشت! در این حالت گروگان عزیز و گرامی نسبت به گروگانگیر خودش یک وابستگی شدید دارد که از ناتوانی او ناشی میشود.
سندروم لیما چیست؟
سندروم لیما نقطه مقابل سندروم استکهلم است. در این رابطه فرد گروگانگیر نسبت به گروگان خودش وابستگی و میل عاطفی و احساسی دارد. این سندروم هم پیشینه تاریخی دارد و به گروگانگیری در سفارت ژاپن در شهر لیما برمیگردد.
عوارض سندروم استکهلم چیست؟
در روابط عاطفی وقتی شاهد این سندروم باشید بیشترین آسیب را عزت نفس فرد میبیند. دیگر احساس ارزشمندی و لیاقت نمیکند و به نظرش فرد مقابل حق انجام آن کارها را دارد! هر آزاری که از سمت او متحمل بشود را مناسب تشخیص میدهد و گلهای نخواهد داشت و تاثیری بر علاقه مندی و حس خوشایندی که دارد نخواهد گذاشت!
زنان بیشتر دچار سندروم استکهلم میشوند یا مردان؟
این سندروم جنسیت ندارد ولی به طور معمول زنان بیشتر از مردان در معرض آن هستند. خیلی از مردان با شناخت از زنی که با او در رابطه هستند در ابتدا شرایط را به سمتی پیش میبرند که فرد به آنها علاقمند و وابسته شده و سپس بی اعتنایی را جایگزین میکنند. در این حالت زن داستان دیگر به اندازه کافی جذب فرد شده است و نمیتواند از او دست بکشد و حتی اگر ظلم و بی اعتنایی و تحقیر هم ببیند باز در رابطه باقی میماند و هر نوع رفتار ملایم را هم برای خود مناسب میداند! بیشتر زنانی دچار این وضعیت میشوند که از عزت نفس کمی برخوردارند و به راحتی به دیگران اجازه سوءاستفاده از خود را میدهند!
برای درمان سندروم استکهلم چه باید کرد؟
بهتر است شما به یک مشاور فردی مراجعه کنید و از او کمک بگیرید تا تمام زوایای وجودیتان و دلایل ابتلا به این مشکل را بشناسید و بتوانید در کنار یک فرد خبره آن را از سر بگذرانید.