با وجود اینکه اشعار، نمایشنامهها و ترانههای عاشقانه میگویند که عشق در قلب است، دانشمندان تأکید دارند که عشق در واقع در مغز احساس می شود.
اکنون، با توجه به مطالعه جدیدی که توسط پژوهشگران دانشگاه آلتو در فنلاند انجام شده، دانشمندان میتوانند با دقت بیشتری این موضوع را بررسی کنند.
عشق رمانتیک بیشتر در نواحی اجتماعی مغز احساس میشود، در حالی که عشق والد به فرزند، قویترین واکنش را در مغز ایجاد میکند.
دکتر پارتتی رینه، فیلسوف و پژوهشگری که رهبری این مطالعه را برعهده داشته، میگوید:
در عشق والد به فرزند، ناحیهای از مغز که به سیستم پاداشدهی مربوط است، به شدت فعال میشود. این واکنش در هیچ نوع عشق دیگری مشاهده نمیشود.
برای مشاهده دقیقتر اینکه عشق والد به فرزند در کدام بخشهای مغز احساس میشود، پژوهشگران ۵۵ پدر و مادر را دعوت به مشارکت در این مطالعه کردند.
شرکتکنندگان در حین قرارگیری در دستگاه fMRI، به داستانهای کوتاهی گوش دادند که هر یک، نوع متفاوتی از عشق را توصیف میکرد.
به عنوان مثال، برای ایجاد حس عشق والد به فرزند، برای آنها این جمله خوانده شد:
شما برای اولین بار کودک تازه متولدشده خود را میبینید؛ بزرگترین شگفتی زندگیتان. شما احساس عشق زیادی به این نوزاد کوچولو دارید.
برای مقایسه، چندین سناریوی خنثی مانند به بیرون نگاه کردن از پنجره اتوبوس را برای شرکتکنندگان تعریف کردند.
پس از هر داستان، شرکتکنندگان ۱۰ ثانیه خود را در آن موقعیت تصور و محققان وضعیت مغزی آنها را به دقت ثبت کردند.
با تجمیع نتایج شرکتکنندگان، محققان موفق به ایجاد نقشهای از شش نوع مختلف عشق شدند.
پیشتر، دکتر رینه نقشهای از نواحی بدن که در آنها عشق احساس میشود، تهیه کرده بود. اما این مطالعه برای اولین بار فرآیندهای عصبی مرتبط با تجربه عشق را بررسی می کند.
بیشتر انواع عشق که به انسانها مربوط میشود، نواحی اجتماعی مغز را فعال می کند.
تفاوت اصلی میان انواع عشق، شدت فعالسازی بخش های مغز هنگام تجربه هر یک از آن ها بود.
برای مثال، مقایسه نقشه مغزی مرتبط با عشقی که نسبت به یک غریبه احساس میکنید، با نقشه مربوط به عشق به یک دوست، نشان میدهد که هرچه فرد به ما نزدیکتر باشد، نواحی اجتماعی مغز با شدت بیشتری به احساس عشق واکنش نشان میدهند.
قویترین واکنش مغزی در عشق والدین به فرزندان مشاهده شد و پس از آن عشق رومانتیک قرار داشت.
عشق به حیوانات خانگی و طبیعت الگوهای فعالسازی متفاوتی را نسبت به عشق به انسانها ایجاد میکنند.
عشق به طبیعت، نواحی از مغز را فعال میکند که با پردازش بصری و آگاهی فضایی مرتبط هستند.
تنها استثنا در این مطالعه، شرکتکنندگانی بودند که حیوان خانگی داشتند.
محققان دریافتند که زندگی با حیوانات خانگی، تغییرات معناداری را در فرآیندهای فکری ایجاد میکند که از طریق فعالیت مغزی قابل شناسایی است.
برای شرکتکنندگان جملهای خوانده شد که عشق به حیوانات خانگی را برانگیزد:
در خانه روی مبل دراز کشیدهاید و گربه خانگیتان به سمت شما میآید. گربه کنار شما می آید و به آرامی خرخر میکند. شما حیوان خانگیتان را دوست دارید.
برای صاحبان حیوانات خانگی، شنیدن این داستان نواحی اجتماعی مغزشان را فعال کرد که معمولاً با عشق به انسانها مرتبط است.
این موضوع نشان میدهد که عشق انسانها به حیوانات خانگیشان ممکن است واقعاً مرزهای گونهای را پشت سر بگذارد.
تحقیقات اخیر نشان داده که وقتی انسانها به چشمان حیوانات خانگی خود نگاه میکنند، مسیرهای اکسیتوسین در مغزشان فعال میشوند که مشابه به پیوند بین مادر و نوزاد است.