راهنماتو - همیشه هم آنچه می‌گوییم مهم نیست بلکه شیوه‌ای که می‌گوییم اهمیت دارد. اگر در ابتدای یک مکالمه عجیب، غیرصمیمی و به شدت تهاجمی به نظر برسیم، به سرعت باعث می‌شویم که دیگران همان ابتدای کار از ما خوششان نیاید. این امر، حتی اگر بدون نیت قبلی انجام شود، تبعات منفی خودش را دارد.
به گزارش راهنماتو، برخی از انواع احوال‌پرسی‌ها، بدون اینکه حتی خودمان متوجه باشیم، واکنش‌های منفی خاصی را در پی دارند. خبر خوب این است که با اندکی تغییرات جزئی می‌توانیم تفاوت‌های بزرگی ایجاد کنیم و ادراک دیگران را نسبت به خودمان تغییر بدهیم. با راهنماتو همراه باشید تا 10 عبارت ممنوعه در هنگام احوال‌پرسی را با شما در میان بگذاریم:
1. «باید با هم صحبت کنیم»
عبارت‌هایی که به اندازه «باید با هم صحبت کنیم»، در فرد شنونده اضطراب ایجاد کنند، زیاد نیستند. حتی اگر منظورتان این نباشد که اتفاق بدی افتاده که باید درباره‌اش صحبت شود، اغلب افراد به سرعت بدترین سناریوهای ممکن را به ذهن‌شان می‌آورند. این عبارت لحنی جدی دارد و معمولاً انتظار می‌رود که بعد از آن خبر بدی گفته شود. این عبارت باعث می‌شود که حتی پیش از شروع مکالمه، فرد دچار استرس شود. به جای اینکه شروع گفت‌وگو را با عبارتی آغاز کنید که تا این حد می‌تواند بار منفی داشته باشد، عبارتی بگویید که اطمینان‌بخش‌تر و مهربان‌تر به نظر برسد.
مثلاً: «می‌خواستم در جریان یه موضوعی قرارت بدم. می‌تونیم درباره یه چیزی با هم حرف بزنیم؟» این نوع عبارت‌ها باید تا می‌شود خنثی به نظر برسند و از شدت تهدید‌آمیز بودن آن‌ها کم شود.
2. «خیلی خسته به نظر می‌رسی»
آیا می‌دانستید که وقتی اولین عبارتی که به شخص مورد نظر می‌گویید: «خسته‌ای؟ یا خسته به نظر می‌رسی!» است، حتی اگر منظور بدی ندارید و درواقع هدف‌تان بیان احساس نگرانی‌تان است، باعث می‌شوید دیگران احساس بدی پیدا کنند؟
برداشت دیگران از این عبارت چیزهایی مثل این است : «خیلی وحشتناکه قیافه‌ات...یا قیافه‌ات خیلی داغونه!» هیچ‌کسی دوست ندارد بشنود که قیافه‌ای خسته و داغون به نظر می‌رسد. اظهارنظر درباره ظاهر افراد – به خصوص به طریقی منفی، حتی اگر تعمدی نباشد، می‌توانند آن‌ها را در موقعیت دفاعی قرار دهد و احساس ناامنی به آن‌ها بدهد.
مثال: به جای اینکه به قیافه یا ظاهر کسی اشاره کنید، سعی کنید عبارات مثبتی مثل این را بگویید: «صبح‌ات به خیر! یا خوشحال شدم دیدمت!» این عبارات هم گرم و صمیمانه هستند و هم شما را فردی قضاوتگر معرفی نمی‌کنند.
3. «هی.. من رو یادته؟»
شاید به نظر برسد که این جمله، جمله‌ای بامزه برای شروع مجدد یک ارتباط است اما می‌تواند طرف مقابل را معذب کند. وقتی شروع مکالمه را با این عبارت شروع می‌کنید، باعث می‌شوید که دچار آشفتگی ذهنی شوند. اگر شما را همان‌موقع یادشان نیاید، احتمالاً خجالت‌زده می‌شوند. اگر یادشان بیاید، اما مطمئن نباشند که شما حقیقتاً آن‌ها را یادتان است، باز هم موقعیتی معذب‌کننده ایجاد می‌شود.
مغز ما طوری برنامه‌ریزی شده که از احساس ناراحتی اجتماعی اجتناب کند و قرار گرفتن در چنین موقعیت‌هایی می‌تواند هراس خفیف را تحریک کند. یک رویکرد بهتر آن است که خودتان را مستقیم معرفی کنید.
مثلاً: «مدت زیادی از آخرین‌باری که شما را دیدم می‌گذره. ما در [فلان رویداد یا فلان مکان] همدیگر را دیدیم. » این عبارت فشار را از روی طرف مقابل بر می‌دارد و باعث می‌شود که گفت‌وگو نرم‌تر و ساده‌تر جریان پیدا کند.
4. «بی‌ادبی نباشه ..ولی»
این عبارت به سرعت افراد را در موضع تدافعی قرار می‌دهد. وقتی گفت‌وگو را با این عبارت شروع می‌کنید، درواقع دارید هشداری ارسال می‌کنید مبنی بر اینکه عبارت بعد از «ولی»، یک عبارت بی‌ادبانه است. اینکه قبل از ولی، بگویید بی‌ادبی نباشد، بی‌هیچ‌عنوان باعث گرفتن زهر کلام‌تان نمی‌شود و اوضاع را بدتر هم می‌کند.
این عبارت سوگیری منفی را فعال می‌کند که باعث می‌شود افراد احساس کنند که یک تهدید بالقوه یا توهین اتفاق خواهد افتاد. حتی اگر چیزی که می‌خواهید بگویید آنقدرها هم بد نباشد، این هشدار باعث می‌شود طرف مقابل احساس بدی پیدا کند.
رویکرد بهتر آن است که چیزی که می‌خواهید بگویید را بدون مقدمه‌هایی مثل «بی‌ادبی نباشه .. » بگویید. اگر نگران هستید که خیلی تهاجمی به نظر برسید، سعی کنید که واژگان‌تان را طوری در کنار هم قرار بدهید که بیش‌تر از حمله، سازندگی را انتقال دهد.
5. «باید با هم حرف بزنیم» در گفت‌وگوی متنی
حتی اگر رو در رو هم به کسی بگویید :«باید با هم حرف بزنیم» او را در موقعیتی معذب‌کننده قرار می‌دهید. حالا اگر متنی چنین چیزی را بگویید، اوضاع را به مراتب بدتر می‌کنید. این عبارت وقتی خیلی بی‌مقدمه گفته می‌شود، گیرنده را در افکارش غرق می‌کند. او می‌خواهد حدس بزند که درباره چه چیزی می‌خواهید حرف بزنید و معمولاً ذهنش بدترین چیزهای ممکن را تصور می‌کند. آیا اتفاق بدی افتاده؟ آیا دردسری برایشان ایجاد شده است؟ من کار اشتباهی کردم؟ این عدم قطعیت استرس ناخواسته‌ای را برای آن‌ها ایجاد می‌کند.
به جای اینکه دیگران را در معرض استرس قرار بدهید می‌توانید عبارتی مثل این را بگویید که :«هی، می‌خواستم درباره برنامه آخر هفته باهات هماهنگ کنم.» یا «می‌تونیم بعداً با هم قرار بذاریم درباره پروژه حرف بزنیم؟». این عبارات مستقیم حالت معمایی عبارات قبلی را حذف می‌کنند و باعث می‌شود که جریان مکالمه بسیار طبیعی باشد.
6. «چاق شدی»
حتی اگر بدون نیت بدی این جمله را بگویید، نظر دادن درباره وزن دیگران به ندرت ایده خوبی است. وزن موضوعی کاملاً شخصی است و برای بسیاری از آدم‌ها با عزت نفس، سلامتی و حتی چالش‌های گذشته مرتبط است. همین عبارت ساده – چه با منظور خوب و چه برای بیان نگرانی گفته شود – می‌تواند حس ناامنی یا شرم را در دیگران فعال کند.
وقتی کسی از شما نظر نمی‌خواهد و شما نظر می‌دهید، به خصوص اگر این نظرها درباره ظاهر او باشد، باعث می‌شوید دیگران شما را قضاوت‌کننده دریافت کنند. حقیقت آن است که شما نمی‌دانید درون آن آدم چه داستانی در جریان است. شاید آن‌ها مشکلات سلامتی دارند، شاید استرس یا چالش‌های شخصی دارند که آثارش را روی بدن‌شان گذاشته است.
رویکرد مهربانانه‌تر آن است که عبارت مثبت‌تری مثل این را بگویید: «از دیدنت خوشحالم! اوضاع چطوره یا چطور گذشته؟»
7. «هنوز مجردی؟»
تعداد عبارت‌هایی که به اندازه پرس‌وجو درباره وضعیت تأهل افراد پرسیده می‌شود، حال‌شان را بد می‌کند، بسیار اندک است. این نوع عبارات به شنونده این حس را منتقل می‌کند که می‌خواهید او را اذیت یا شیطنت کنید. اما اغلب نیش آن خیلی شدیدتر از چیزی است که ممکن است فکر کنیم. تجرد، مشکل نیست که بخواهد حل شود اما وقتی شخصی این عبارت را از کسی می‌شنوند، احساس می‌کند که یا درباره‌اش قضاوت می‌کنند یا احساس دلسوزی.
فرضیاتی وجود دارد مبنی بر اینکه قرار گرفتن در یک رابطه هدف نهایی برای هر فردی است اما در واقعیت، آدم‌ها الویت‌های متفاوت، تجربه‌های متفاوت و دلایل متفاوتی برای نوع زندگی انتخابی‌شان دارند. به دنبال عبارات بهتر هستید؟ موارد زیر کمک‌کننده هستند:
مثلاً، چطوری؟ چه کارا می‌کنی؟ اوضاع خوبه؟
این پرسش‌ها به دیگران فرصت می‌دهد که اگر خودشان دوست داشتند، درباره مسائل خصوصی‌شان با شما صحبت کنند.
8. «داشتم شوخی می‌کردم»
قرار است که جوک‌ها خنده‌دار باشند اما این عبارت خنده‌دار نیست. وقتی شخصی جمله‌ای اذیت‌کننده یا کنایه‌آمیز می‌گوید که متوجه می‌شود خیلی خوب نبوده است و به دنبالش می‌گوید «داشتم شوخی می‌کردم یا شوخی کردم»، موقعیت را ترمیم نمی‌کند. درعوض، احساس طرف مقابل را بدتر می‌کند. طرف مقابل ممکن است تصور کند که واکنش او به عبارت گفته شده اشتباه بوده نه چیزی که شنیده است.
شوخی زمانی بیشترین تأثیر را دارد که دو طرف آن را بامزه بدانند. اما وقتی جوکی باعث شود که فردی در موقعیت ناراحت‌کننده‌ای قرار بگیرد، تطهیر کردن آن با عباراتی مثل «شوخی کردم»، اشتباه بزرگ‌تری است و حتی زهر داستان را بیش‌تر می‌کند.
رویکرد بهتر آن است که خیلی ساده بگویید: «منظور بدی نداشتم» یا خیلی سریع بگویید «معذرت می‌خواهم.» این عبارات نشان می‌دهند که شما برای احساسات طرف مقابل احترام و ارزش قائل هستید و نمی‌خواهید این احساسات موضوع خنده و تمسخر باشد.
9. «چرا انقدر ساکتی؟»
شاید در ظاهر خیلی بی‌ضرر به نظر برسد اما می‌تواند به سرعت در دیگران احساس ناخوشایند ایجاد کند. کسانی که ذاتاٌ ساکت هستند یا افراد درون‌گرا، در برابر چنین عبارتی، حس می‌کنند مورد انتقاد واقع شده‌اند. این عبارت توجه‌ها را به آن‌ها جلب می‌کند و مجبور می‌شوند برای ساکت بودن‌شان دلیل جور کنند که باعث می‌شود بیش‌تر خجالت‌زده و معذب بشوند.
سکوت همیشه مسئله نیست. برخی آدم‌ها نیاز دارند مدت بیش‌تری در محیط باشند تا گرم بگیرند. پس به جای این عبارت می‌توانید خیلی ساده بحث‌های جذاب را پیش بکشید تا اگر دلشان خواست خودشان مشارکت کنند.
10. «دیر کردی»
وقتی به محض رسیدن افراد دیرکردنِ آن‌ها را به رویشان می‌آوریم، هر چند در ظاهر منطقی به نظر می‌رسد، اما معمولاً ضرر آن از خوبی‌اش بیش‌تر است. بیش‌تر آدم‌ها می‌دانند که دیر کرده‌اند و احساس خوبی هم ندارند که دیر کرده‌اند. بنابراین، شروع گفت‌وگو با این عبارت، به آن‌ها استرس می‌دهد و آن‌ها در موقعیت دفاع از خودشان می‌گذارد. به جای آنکه از این عبارت استفاده کنید و به آن ها احساس ناخوشایند بدهید، روی تعامل‌تان تمرکز کنید.
عبارت گرم‌تری که می‌توانید استفاده کنید شامل موارد زیر است:
مثلاً «خوشحالم که رسیدن» یا «خوشحالم که می‌بینمت».
