اگر تفکر انتقادی خود را تقویت کنید، یک “سلاح” سازنده استثنایی و عظیم در دست خواهید داشت.
در نهایت، چیزی به سادگی به کار بردن شک سالم همراه با اخلاق شخصی مناسب و ذهنی باز می‌تواند به ما کمک کند تا بهتر با موقعیت‌هایی که مجبور به فکر کردن به عنوان یک شخص واحد هستیم، روبرو شویم.
شاید شنیده‌اید که ما در دوره‌ای به نام پساصداقت زندگی می‌کنیم. چه این اغراق باشد یا نه، تفکر انتقادی نیازی اساسی است. با اعتراف به اینکه در حال عبور از یک “بحران حقیقت” هستیم، جایی که اغلب به احساسات خود برای تأثیرگذاری بر اعمال‌مان متوسل می‌شویم، ضروری است که به بهترین شکل ممکن عمل کنیم.
“ذهنی که از ایده ای جدید استقبال می کند، هرگز به اندازه قبلی خود باز نمی گردد.”
-آلبرت انیشتین-
تفکر انتقادی
مطالعه ای در دانشگاه کمبریج در ژانویه سال جاری منتشر شد، که بر ایده ای مهم تاکید می کرد. بنابراین مطالعه فراتر از IQ و آرزوی داشتن هوش عالی و سرشار، این تفکر انتقادی خوب است که می تواند زندگی ما را بهبود بخشد.
نویسندگان بیان کردند که فردی که در این مهارت به خوبی آموزش دیده باشد، می تواند تصمیمات بهتری بگیرد. علاوه بر این، فرد دیگر در برابر منافع عمومی یا عرصه سیاسی آسیب پذیر نیست و می تواند مشکلات را به شیوه ای خلاقانه تر، مستقل تر و موثرتر حل کند.
بدون شک ما خود را در برابر یک منبع روانشناختی فوق العاده می یابیم، که ارزش این را دارد که کار کردن با آن را بیاموزیم و عملی کنیم. بهبود تفکر انتقادی شما امکان پذیر است و این استراتژی ها می توانند به شما در انجام آن کمک کنند.
چگونه تفکر انتقادی خود را تقویت کنیم؟
هیچ کس با مهارت ذاتی برای به کار بردن تفکر انتقادی برای هر اتفاقی که در زندگی خود می افتد به دنیا نمی آید. این توانایی نیاز به تمرین، یادگیری و درونی سازی دارد و بر اساس نیازها، شخصیت و تجربیات ما تغییر می کند. این بازخوردی مداوم است که باید در آن فعال، جاه طلب و با انگیزه بالا باشیم.
استراتژی هایی برای تقویت نفکر انتقادی
1. دیدگاه خود را گسترش دهید، فقط به یک گزینه بسنده نکنید
اگر کسی همین الان بگوید که فردا قرار است دنیا به پایان برسد، احتمالاً 60 درصد از مردم فوراً به دنبال پناهگاهی می گردند تا در آن پنهان شوند. 20 درصد بقیه برای یافتن یک جایگزین، استراتژی برای جلوگیری از آخرالزمان ادعایی، دست به هر کاری می زنند. 20 درصد دیگر مشکوک خواهند بود. آنها می پرسیدند: «آیا واقعاً دنیا به پایان می رسد؟ کی گفته؟»
شک سالم، هوشمندانه و ماهرانه، بی تردید، اولین فیلتر اخبار، نظرات، ادعاها یا نظراتی است که روزانه می شنویم.
2. فعال باشید، نه واکنشی
بسیاری از ما به جای زندگی کردن و زیستن تنها به زندگی واکنش نشان می دهیم. ما به مشکلات، مسائل پیش رو و چالش‌ها واکنش نشان می‌دهیم، بدون اینکه بدانیم راه‌های دیگری مانند فعال بودن وجود دارد.
با این حال، فعال بودن به چه معناست؟
فعال بودن یعنی بی حرکت نمانیم و اتفاقات اطرافمان را بدون دخالت مان تماشا نکنیم. با استفاده از منابع جدید به دنبال چالش هایی باشید که از آنها بیاموزید، اهدافی را تعیین کنید و هر روز برای رسیدن به آنها تلاش کنید.
تفکر انتقادی شما آن قدرت روانی است که به شما کمک می‌کند تا به شیوه‌ای ماهرانه‌تر و تأمل برانگیزتر عمل کنید. به عبارت دیگر، به جای واکنش بی‌دقت یا بیش از حد به یک موقعیت دشوار یا پیچیده، این تمرکز جدید به شما کمک می‌کند همه آن را با نگرشی سازنده‌تر، متمرکزتر، سازگارتر و حتی مبتکرانه‌تر ببینید.
هر چالشی درسی خواهد بود.
3. تفکر اخلاقی تر
در جامعه ما تفکر دوگانه یا افراطی رایج است. یک چیز یا خوب است یا بد. مردم یا کاملاً با آرمان ها و ارزش های ما موافق هستند یا موافق نیستند. شما دوست هستید یا دشمن. این چیز یا آبی است یا قرمز… واقعاً از اعمال این نوع فیلترهای اخلاقی چه چیزی به دست می آوریم؟
شاید بتوان گفت چیز زیادی عاید نمی کنیم!
اگر بتوانیم یک تفکر انتقادی را به کار ببریم که در آن بازتاب و نسبی سازی همه این دوگانگی ها هنجار باشد، در واقع از در نظر گرفتن دیدگاه های مختلف لذت خواهیم برد. گشودن به روی طیف وسیعی از نظرات، ویژگی ها و ویژگی ها ما را بی نهایت غنی می کند.
4. حس شوخ طبعی بیشتر، لطفا!
حس شوخ طبعی با هوش همراه است. کسی که می داند چگونه به خود بخندد قادر است نوری را در تاریکی بیابد و با واقعیت بازی کند تا آن را نسبی کند؛ آن را به زیبایی و اصالت تغییر دهد تا دیگران را بخنداند، و این موهبتی بزرگ است.
بنابراین، تفکر انتقادی ابزاری است که نشان می دهد توانایی شما در این است که چشم اندازی واضح تر از واقعیت را ببیند، در حالی که از ناامیدی، دعواهای بدون راه حل یا سوء تفاهم هایی که ما را به جایی نمی برد، اجتناب می کنید.
5. از تحریفات شناختی خود آگاه باشید
اگر گرفتار تحریفات شناختی گردیم، تفکر انتقادی مان محدود می شود. انحرافات شناختی از جمله بدبینی، تعمیم، برچسب مکرر به افراد، تمرکز قطبی یا توجه انتخابی تاثیر منفی بر تفکر انتقادی ما می گذارند.
بیایید کمی دقیق تر به این موارد نگاهی بیاندازیم:
تحریف‌های شناختی (Cognitive Distortions):
این عبارت به الگوهای تفکر نادرست یا غیرمنطقی اشاره دارد که می‌توانند به شکل‌گیری احساسات و رفتارهای منفی کمک کنند. این تحریف‌ها می‌توانند باعث شوند که ما واقعیت را به طور نادرست درک کنیم.
بدبینی (Pessimism):
بدبینی به نگرش منفی نسبت به آینده یا وضعیت‌ها اشاره دارد. افرادی که بدبین هستند، معمولاً انتظار دارند که اوضاع بدتر شود و به مشکلات توجه بیشتری دارند.
عمومیت‌سازی (Generalization):
این مفهوم به فرایند نتیجه‌گیری کلی از یک یا چند تجربه خاص اشاره دارد. مثلاً اگر شخصی یک بار در یک امتحان نمره بدی بگیرد، ممکن است نتیجه‌گیری کند که همیشه در امتحانات بد عمل خواهد کرد.
انگ زدن (Tagging People):
نسبت دادن ویژگی‌های خاص یا منفی به افراد بر اساس یک یا چند رفتار خاص آنها برچسب یا انگ زدن است.
مثلاً اگر کسی در یک موقعیت خاص اشتباه کند، ممکن است او را به عنوان “شخصی که همیشه اشتباه می‌کند” بشناسیم و این گونه به او برچسب بزنیم.
تمرکز دو قطبی (Polarized Focus):
این نوع تمرکز به دیدگاه‌های سیاه و سفیدی اشاره دارد که در آن فرد فقط دو گزینه متضاد را می‌بیند و هیچ چیز در میانه را نمی‌بیند. مثلاً فکر کردن به اینکه یک نتیجه تنها می‌تواند خوب یا بد باشد و هیچ گزینه دیگری وجود ندارد.
توجه انتخابی (Selective Attention):
این به معنای توجه به جنبه‌های خاصی از یک موقعیت و نادیده گرفتن جنبه‌های دیگر است. این نوع توجه می‌تواند باعث شود که ما فقط چیزهایی را ببینیم که با باورها یا انتظارات ما همخوانی دارد.
بنابراین مهم است از این منابع غیرمنطقی مشترک ذهن خود آگاه باشیم. دید خود را گسترش دهیم و یادمان نرود همانطور که اغلب از اطرافیان خود انتقاد می کنیم، لازم است که از خودمان نیز انتقاد کنیم.
در نتیجه، توسعه این مهارت به زمان نیاز دارد. با این حال، اگر واقعاً می خواهید تفکر انتقادی خود را به طور کامل تقویت کنید، این توصیه ساده را فراموش نکنید: خود را از افکار و مرزهای خود رها کنید. زنجیرها را بشکنید، دنیا را با چشمانی متواضعانه ببینید و از همه چیزهایی که می توانید یاد بگیرید و همه احتمالات بیرون آگاه باشید.
