
بسیاری از افراد آرزوی داشتن عمری طولانی و سالم را در سر میپرورانند، اما رسیدن به این هدف نیازمند کنار گذاشتن برخی عادتهای نادرست روزمره و توجه به سبک زندگی سالم است.
۱. چشمپوشی از مراقبتهای پیشگیرانه
دکتر هِدِر ویتسون، مدیر مرکز پیری دانشگاه دوک در کارولینای شمالی، تأکید میکند که بیتوجهی به مراقبتهای پیشگیرانه مانند ماموگرافی، کولونوسکوپی و واکسیناسیون، سلامت طولانیمدت را به خطر میاندازد. او میگوید: «مثل این است که خودرویتان را برای سرویس دورهای به تعمیرگاه نبرید. در این صورت، دوام آن کمتر خواهد بود.» پزشکان توصیه میکنند افراد با پزشک معالج خود درباره آزمایشهای پیشگیرانه مناسب سن و وضعیت جسمیشان مشورت کنند.
۲. نادیده گرفتن روابط اجتماعی
به گفته دکتر لی لیندکویست، رئیس بخش سالمندی در مرکز درمانی نورثوسترن در شیکاگو، تعاملات اجتماعی تأثیر مستقیمی بر سلامت مغز و افزایش طول عمر دارد. او میگوید: «ارتباط با دیگران، بهویژه افرادی که شادی و انرژی مثبت دارند، به بهبود کیفیت زندگی کمک میکند.» وی با اشاره به تأثیر مخرب افراد سمی و منفینگر، افزود: «تنهایی، بهویژه در دوران کرونا، موجب افت عملکرد شناختی بسیاری از سالمندان شد.» لیندکویست تأکید میکند که کاهش طبیعی دایره اجتماعی در دوران سالمندی، لزوم برقراری ارتباطات جدید را دوچندان میکند.
۳. عدم تنظیم داروها با افزایش سن
بسیاری از افراد داروهایی را که در دهههای ۴۰ یا ۵۰ زندگیشان شروع کردهاند، بدون بازنگری در سنین بالاتر ادامه میدهند. به گفته لیندکویست، برخی داروها ممکن است برای سالمندان مضر باشند، مانند داروهای ضداضطراب که میتوانند باعث اختلال در حافظه شوند یا داروهای خوابآور که خطر زمینخوردن را افزایش میدهند. او تأکید میکند: «لازم است سالمندان در خصوص ادامه مصرف برخی داروها با پزشک خود گفتوگو کنند.»
۴. بیتحرکی
عدم فعالیت بدنی یکی از بزرگترین تهدیدها برای سلامت و طول عمر است. دکتر ویتسون میگوید: «ورزش مثل یک داروی جادویی عمل میکند؛ خلقوخو را بهبود میدهد، وزن را کنترل میکند، برای استخوانها، قلب و مغز مفید است و تقریباً تنها راهکار جامع برای سلامت عمومی محسوب میشود.» به گفته لیندکویست، حتی میزان اندک ورزش نیز مفید است، اما فعالیت بیشتر، سود بیشتری دارد. او میافزاید: «هنگامی که به تکرار یک برنامه محدود ورزشی بسنده میکنید یا کاملاً بیتحرک میشوید، بدن آسیب میبیند.» براساس توصیه انجمن قلب آمریکا، حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط یا ۷۵ دقیقه ورزش شدید در هفته توصیه میشود.
۵. مصرف دخانیات
سیگار کشیدن با بیماریهایی نظیر سرطان ریه، بیماریهای قلبی و سکته مغزی ارتباط مستقیم دارد. با این حال، اعتیاد به نیکوتین ترک آن را دشوار میسازد. انجمن ریه آمریکا توصیه میکند افراد دلیل اصلی ترک سیگار را برای خود روشن کنند تا در فرآیند ترک انگیزه داشته باشند. همچنین پزشکان میتوانند منابع حمایتی برای ترک سیگار ارائه دهند.
۶. رژیم غذایی ناسالم
ویتسون میگوید: «تغذیه سالم نقش مهمی در افزایش امید به زندگی دارد.» او رژیم غذایی مدیترانهای را توصیه میکند؛ رژیمی که شامل ماهی، میوه، سبزیجات، غلات کامل و مصرف بسیار محدود غذاهای فراوریشده است. لیندکویست نیز هشدار میدهد: «تغییر رژیم غذایی در دهههای ۷۰، ۸۰ و ۹۰ بسیار سختتر از دوران جوانی است؛ بنابراین بهتر است از سنین پایینتر به تغذیه سالم روی آورد.»
۷. کمخوابی
تحقیقات نشان میدهد محرومیت از خواب در درازمدت خطر ابتلا به زوال عقل، بیماریهای قلبی، استرس و اختلالات خلقی را افزایش میدهد. اگرچه تغییرات خواب با افزایش سن طبیعی است، اما برخی شرایط مانند وقفه تنفسی انسدادی خواب در صورت درماننشدن میتوانند سلامت را به خطر اندازند. ویتسون تأکید میکند: «افراد باید به علائمی مانند خوابآلودگی شدید روزانه، خرناس کشیدن یا توقف تنفس در خواب که شریک زندگی آنها گزارش میکند، توجه کنند.» بزرگسالان به ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. پرهیز از مصرف کافئین، الکل و رعایت ساعت خواب منظم میتواند کیفیت خواب را بهبود بخشد.
۸. عدم مدیریت استرس
به گفته ویتسون، بدن انسان نسبت به تهدیدات فیزیکی واکنش استرسی دارد، اما در زندگی مدرن، بسیاری از منابع استرس واقعی فیزیکی نیستند. فعالسازی مزمن این واکنشها، سیستم ایمنی را تضعیف کرده و بر سوختوساز، فشار خون و خواب تأثیر منفی میگذارد. او توصیه میکند برای کاهش استرس با مشاور روانشناسی صحبت شود یا از عوامل استرسزا در زندگی فاصله گرفته شود. مدیریت استرس، یکی از ارکان اساسی سلامت در بلندمدت است.
۹. عدم برنامهریزی برای آینده سلامتی
به گفته لیندکویست، اغلب افراد درباره برنامههای پایان عمر مانند تمایل به احیای قلبی یا تنظیم وصیتنامه صحبت میکنند، اما کمتر کسی به ۱۰ تا ۲۰ سال پایانی زندگی فکر میکند. او این دوره را «ربع چهارم زندگی» مینامد؛ زمانی که احتمال بستری شدن و کاهش حافظه افزایش مییابد. به همین دلیل، تصمیمگیری درباره مکان زندگی، مراقبت در منزل یا اسکان در خانه سالمندان باید زودتر صورت گیرد. همچنین باید بررسی شود آیا محل زندگی به مراکز درمانی نزدیک است یا خیر. وی افزوده است: «گفتوگوهای خانوادگی درباره این موضوعات باعث میشود تصمیمات آینده با آگاهی و احترام به خواستههای شخصی اتخاذ شوند.»
۱۰. بیتوجهی به آینده مالی
دکتر ویتسون هشدار میدهد که افزایش طول عمر باید با آمادگی مالی همراه باشد. او میگوید: «یکی از ناراحتکنندهترین اتفاقات، دیدن سالمندانی است که از پس هزینههای زندگی در سنین بالا برنمیآیند. بسیاری از آنها تصور نمیکردند تا ۹۰ سالگی عمر کنند.» او تأکید میکند: «افرادی که قصد دارند در ۶۵ سالگی بازنشسته شوند، باید بدانند ممکن است تا ۳۰ سال پس از آن به منابع مالی نیاز داشته باشند.» بنابراین برنامهریزی مالی باید متناسب با طول عمر بالقوه صورت گیرد.
در یک جمله، رعایت این ده نکته ساده میتواند مسیر پیری سالم، فعال و معنادار را هموار کند و احتمال رسیدن به سالهای سالم زندگی را افزایش دهد. تصمیمات امروز، شکلدهنده کیفیت سالهای آیندهاند.