راهنماتو- ترکیه به دلیل موقعیت جغرافیایی نزدیک، جاذبه‌های گردشگری متنوع، دانشگاه‌های معتبر و اقتصاد پویا، یکی از مقاصد اصلی ایرانیان برای سفر، کار، تحصیل یا اقامت است. قوانین مهاجرتی ترکیه در سال 2025 به‌روزرسانی‌هایی داشته که بر فرآیند اخذ ویزا و اقامت تأثیر گذاشته است.
به گزارش راهنماتو، این مقاله، راهنمایی جامع و مستند درباره انواع ویزاهای قابل دریافت برای ایرانیان، شرایط، مدارک، هزینه‌ها و نکات کلیدی بر اساس قوانین مهاجرتی سال 2025 ارائه می‌دهد.
1. ویزای توریستی ترکیه (معافیت ویزا برای ایرانیان)
شرایط و ویژگی‌ها
بر اساس توافقنامه دوجانبه بین ایران و ترکیه (مورخ 23 بهمن 1342)، ایرانیان برای سفرهای توریستی نیازی به ویزا ندارند، به شرطی که اقامت آن‌ها کمتر از 90 روز در هر دوره 180 روزه باشد. این معافیت برای اهداف گردشگری، دیدار اقوام یا سفرهای کوتاه‌مدت تجاری مناسب است. برای ورود، تنها به پاسپورتی با حداقل 6 ماه اعتبار و دو صفحه خالی نیاز است.
-
مدت اقامت مجاز: حداکثر 90 روز در هر دوره 180 روزه.
-
هزینه: رایگان (بدون نیاز به ویزا).
-
محدودیت‌ها: این معافیت اجازه کار، تحصیل یا اقامت طولانی‌مدت را نمی‌دهد.
مدارک مورد نیاز برای ورود
-
پاسپورت معتبر.
-
بلیط رفت‌وبرگشت یا رزرو اقامت (در صورت درخواست مأموران مرزی).
-
بیمه مسافرتی (اختیاری، اما توصیه می‌شود).
نکات مهم
-
اقامت بیش از 90 روز: اگر قصد اقامت طولانی‌تر دارید، باید قبل از پایان 90 روز برای ویزای اقامت کوتاه‌مدت یا سایر ویزاها اقدام کنید. در غیر این صورت، جریمه‌ای حدود 100 لیر ترکیه به ازای هر روز اقامت غیرقانونی (بر اساس تعرفه‌های 2025) یا حتی اخراج و ممنوعیت ورود اعمال می‌شود.
-
رفت‌وآمد مکرر: می‌توانید در طول 90 روز چندین بار وارد و خارج شوید، اما مجموع روزهای اقامت نباید از 90 روز در 180 روز بیشتر شود.
-
کنترل مرزی: در برخی موارد، مأموران مرزی ممکن است مدارک اقامت یا تمکن مالی (مانند صورت‌حساب بانکی) درخواست کنند.
2. ویزای اقامت کوتاه‌مدت (توریستی بلندمدت)
برای اقامت بیش از 90 روز با اهدافی غیر از کار یا تحصیل (مانند اقامت موقت، تحقیقات علمی یا خرید ملک)، ایرانیان باید ویزای اقامت کوتاه‌مدت درخواست کنند. این ویزا پس از ورود به ترکیه از طریق اداره مهاجرت استانی (Göç İdaresi) قابل دریافت است.
شرایط و مدارک مورد نیاز
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
فرم درخواست اقامت (دانلود از سایت e-ikamet.goc.gov.tr).
-
بیمه درمانی معتبر در ترکیه (مانند SGK یا بیمه خصوصی).
-
مدارک اثبات تمکن مالی (مانند صورت‌حساب بانکی با حداقل موجودی معادل 6000 لیر به ازای هر ماه اقامت).
-
مدارک اقامت (اجاره‌نامه محضری، رزرو هتل یا سند مالکیت ملک).
-
چهار قطعه عکس پرسنلی (زمینه سفید، سایز 4x6).
-
پرداخت هزینه‌های درخواست و کارت اقامت.
هزینه‌ها
-
هزینه درخواست ویزا: بین 14 تا 71 یورو (بسته به مدت اقامت و نوع درخواست).
-
هزینه کارت اقامت: حدود 400 لیر ترکیه (بسته به شهر و نوع کارت).
-
جریمه اقامت غیرقانونی: حدود 100 لیر به ازای هر روز اضافه.
فرآیند درخواست
-
ورود به ترکیه با معافیت ویزای توریستی.
-
ثبت‌نام در سامانه e-ikamet و رزرو وقت مصاحبه.
-
حضور در اداره مهاجرت با مدارک کامل.
-
دریافت کارت اقامت (کیملیک) پس از تأیید (معمولاً 2 تا 4 هفته).
نکات کلیدی
-
محدودیت‌ها: این ویزا اجازه کار یا تحصیل ندارد. انتخاب گزینه "کار می‌کنم" در فرم درخواست منجر به رد درخواست می‌شود.
-
تمدید اقامت: تمدید ویزای توریستی در سال 2025 سخت‌تر شده و نیاز به دلایل قوی مانند خرید ملک (حداقل 200,000 دلار) یا تحقیقات علمی دارد.
-
توصیه: اجاره‌نامه باید محضری باشد و قراردادهای غیررسمی پذیرفته نمی‌شوند.
3. ویزای کاری ترکیه
ویزای کاری برای ایرانیانی که قصد کار در ترکیه یا راه‌اندازی کسب‌وکار دارند، ضروری است. این ویزا به دو نوع تقسیم می‌شود: ویزای کار وابسته (استخدام توسط کارفرما) و ویزای کار مستقل (برای سرمایه‌گذاری یا ثبت شرکت).
ویزای کار وابسته
برای استخدام در شرکت‌های ترکیه‌ای، کارفرما باید برای شما مجوز کار از وزارت کار و خدمات اجتماعی ترکیه (MLSS) دریافت کند.
شرایط و مدارک
-
قرارداد کاری یا نامه پیشنهاد شغلی از کارفرمای معتبر.
-
مجوز کار تأییدشده توسط MLSS.
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
گواهی عدم سوءپیشینه (ترجمه‌شده به ترکی).
-
مدارک تحصیلی و حرفه‌ای (در صورت نیاز).
-
بیمه درمانی و مدارک اقامت.
فرآیند
-
کارفرما درخواست مجوز کار را به MLSS ارائه می‌دهد.
-
پس از تأیید مجوز، درخواست ویزای کاری از سفارت یا کنسولگری ترکیه.
-
دریافت ویزا و ورود به ترکیه برای دریافت کارت اقامت.
ویزای کار مستقل
برای ثبت شرکت یا سرمایه‌گذاری در ترکیه، باید طرح تجاری ارائه دهید.
شرایط و مدارک
-
طرح تجاری دقیق (Business Plan).
-
مدارک ثبت شرکت در ترکیه (حداقل سرمایه 100,000 لیر و استخدام 5 شهروند ترکیه).
-
مدارک مالی (مانند صورت‌حساب بانکی).
-
گواهی عدم سوءپیشینه و بیمه کارمندان.
هزینه‌ها
-
ویزای لیبل‌دار یک‌بار ورود: 55 یورو.
-
ویزای لیبل‌دار دوبار ورود: 110 یورو.
-
ویزای لیبل‌دار چندبار ورود: 180 یورو.
-
هزینه کارت اقامت: حدود 400 لیر ترکیه.
نکات کلیدی
-
چالش‌ها: نرخ بیکاری در ترکیه در سال 2025 بالاست و یافتن کار برای اتباع خارجی، به‌ویژه ایرانیان، دشوار است. مشاغل تخصصی مانند مهندسی یا فناوری اطلاعات شانس بیشتری دارند.
-
اقامت دائم: ویزای کار مستقل معمولاً 5 سال اعتبار دارد و پس از 5 سال اقامت قانونی، می‌توانید برای اقامت دائم یا شهروندی درخواست دهید.
-
توصیه: از موسسات معتبر برای ثبت شرکت یا یافتن کارفرما کمک بگیرید.
4. ویزای تحصیلی ترکیه
ترکیه با دانشگاه‌های معتبر (مانند دانشگاه بغازیچی، آنکارا یا کچ) و هزینه‌های پایین تحصیل، مقصدی جذاب برای دانشجویان ایرانی است. ویزای تحصیلی برای تحصیل در دانشگاه‌ها، دوره‌های زبان، کاردانی یا تحصیلات تکمیلی صادر می‌شود.
شرایط و مدارک
-
نامه پذیرش رسمی از دانشگاه یا مؤسسه آموزشی معتبر.
-
فرم درخواست ویزای تحصیلی (از سفارت یا کنسولگری).
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
مدارک تمکن مالی (مانند صورت‌حساب بانکی یا نامه بورسیه).
-
بیمه درمانی معتبر در ترکیه.
-
گواهی عدم سوءپیشینه (ترجمه‌شده به ترکی).
-
مدارک تحصیلی (ترجمه‌شده و تأییدشده).
هزینه‌ها
-
هزینه ویزای تحصیلی: حدود 45 دلار.
-
هزینه کارت اقامت: حدود 400 لیر ترکیه.
-
زمان صدور: 60 تا 90 روز کاری.
فرآیند
-
دریافت نامه پذیرش از دانشگاه یا مؤسسه.
-
درخواست ویزا از سفارت یا کنسولگری ترکیه در تهران یا تبریز.
-
ورود به ترکیه و دریافت کارت اقامت از اداره مهاجرت.
نکات کلیدی
-
بورسیه‌ها: بورسیه‌های ترکیه (مانند Türkiye Bursları) برای رشته‌های پزشکی رقابتی‌اند و نیاز به معدل بالا و رزومه قوی دارند.
-
دوره‌های زبان: ویزای تحصیلی برای دوره‌های زبان (مانند TÖMER) نیز صادر می‌شود.
-
کار دانشجویی: دانشجویان با ویزای تحصیلی می‌توانند تا 20 ساعت در هفته کار پاره‌وقت انجام دهند.
5. ویزای تجاری ترکیه
ویزای تجاری برای ایرانیانی که قصد شرکت در جلسات، کنفرانس‌ها یا فعالیت‌های تجاری موقت دارند، مناسب است. این ویزا در دسته ویزاهای توریستی/تجاری قرار می‌گیرد.
شرایط و مدارک
-
دعوت‌نامه از شرکت یا سازمان ترکیه‌ای.
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
رزرو بلیط رفت‌وبرگشت و محل اقامت.
-
بیمه مسافرتی (اختیاری، اما توصیه می‌شود).
-
مدارک مالی (مانند صورت‌حساب بانکی).
هزینه‌ها
-
مشابه ویزای توریستی الکترونیکی: 14 تا 71 یورو.
نکات
-
این ویزا برای اقامت طولانی یا کار دائم مناسب نیست و حداکثر 90 روز اعتبار دارد.
-
دعوت‌نامه باید رسمی و از شرکت معتبر باشد.
6. ویزای درمانی ترکیه
ترکیه با بیمارستان‌های مجهز و هزینه‌های درمانی مقرون‌به‌صرفه، مقصدی محبوب برای درمان پزشکی است. ویزای درمانی برای ایرانیانی که قصد درمان در بیمارستان‌های ترکیه را دارند، صادر می‌شود.
شرایط و مدارک
-
گزارش پزشکی یا دعوت‌نامه از بیمارستان ترکیه.
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
مدارک تمکن مالی.
-
رزرو محل اقامت و بیمه درمانی.
-
مدارک پزشکی ترجمه‌شده به ترکی.
هزینه‌ها
-
بسته به نوع درمان و مدت اقامت، معمولاً بالاتر از ویزای توریستی (حدود 50 تا 100 یورو).
نکات
-
بیمارستان‌های معتبر مانند Acıbadem یا Memorial دعوت‌نامه رسمی ارائه می‌دهند.
-
برای درمان‌های طولانی، ممکن است نیاز به تمدید ویزا باشد.
7. ویزای الحاق خانواده
این ویزا برای ایرانیانی که همسر یا فرزندانشان اقامت قانونی در ترکیه دارند، مناسب است.
شرایط و مدارک
-
مدارک ازدواج یا تولد (ترجمه‌شده به ترکی و تأییدشده).
-
مدارک اقامت همسر یا والدین در ترکیه.
-
مدارک تمکن مالی و اجاره‌نامه مشترک.
-
بیمه درمانی برای همه اعضای خانواده.
هزینه‌ها
-
مشابه ویزای اقامت کوتاه‌مدت: 14 تا 71 یورو.
-
هزینه کارت اقامت: حدود 400 لیر ترکیه.
نکات
-
ازدواج باید در ترکیه ثبت شده باشد یا مدارک ایرانی به تأیید کنسولگری ترکیه برسد.
-
اثبات حقیقی بودن ازدواج (مانند عکس‌های مشترک یا مدارک زندگی مشترک) ضروری است.
8. ویزای ترانزیت
ویزای ترانزیت برای ایرانیانی که قصد توقف کوتاه در ترکیه برای سفر به کشور دیگر را دارند، صادر می‌شود.
شرایط و مدارک
-
بلیط پرواز به مقصد نهایی.
-
پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار.
-
ویزای کشور مقصد (در صورت نیاز).
هزینه‌ها
-
معمولاً رایگان یا با هزینه کم (14 تا 71 یورو برای ویزای الکترونیکی).
نکات
-
مدت توقف معمولاً تا 72 ساعت است.
-
در صورت معافیت ویزای توریستی، نیازی به ویزای ترانزیت نیست.
9. ویزای دریانوردی و سایر ویزاها
-
ویزای دریانوردی: برای دریانوردان ایرانی شاغل در کشتی‌های بین‌المللی که در بنادر ترکیه توقف می‌کنند. حداکثر 72 ساعت اعتبار دارد.
-
مدارک: قرارداد کاری، پاسپورت معتبر و نامه از شرکت کشتیرانی.
-
-
ویزای باستان‌شناسی یا مستندسازی: برای پروژه‌های تحقیقاتی یا فیلم‌سازی، نیازمند مجوز از وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه.
-
مدارک: دعوت‌نامه از مؤسسه مربوطه، طرح پروژه و مدارک مالی.
-
نحوه درخواست ویزای ترکیه برای ایرانیان
1. ویزای الکترونیکی (e-Visa)
برای ویزاهای توریستی یا تجاری (برای اتباع غیرایرانی مقیم ایران)، درخواست از طریق سایت www.evisa.gov.tr انجام می‌شود:
-
فرآیند: تکمیل فرم آنلاین، پرداخت هزینه با کارت اعتباری و دریافت تأییدیه در 1 ساعت (اضطراری) یا 3 روز (عادی).
-
هزینه: 14 تا 71 یورو.
2. درخواست از سفارت یا کنسولگری
برای ویزاهای کاری، تحصیلی، درمانی یا الحاق خانواده، باید به سفارت یا کنسولگری ترکیه مراجعه کنید:
-
سفارت ترکیه در تهران:
-
آدرس: خیابان فردوسی، پلاک 337.
-
تلفن: 021-91331132.
-
ساعات کاری: یکشنبه تا پنجشنبه، 9:30 تا 17:00.
-
-
کنسولگری تبریز:
-
آدرس: کوی ولیعصر، خیابان فروغی، پلاک 8.
-
صلاحیت قضایی: آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و گیلان.
-
مدارک عمومی برای همه ویزاها
-
پاسپورت معتبر با 6 ماه اعتبار.
-
فرم درخواست ویزا (دانلود از سایت سفارت).
-
عکس پرسنلی (4x6، زمینه سفید).
-
بیمه مسافرتی (برای برخی ویزاها الزامی).
-
مدارک مالی و رزرو اقامت.
نکات کلیدی برای ایرانیان در سال 2025
-
تغییرات قوانین: شایعاتی درباره احتمال لغو معافیت ویزای توریستی برای ایرانیان در سال 2025 وجود دارد، اما تا زمان نگارش این مقاله، معافیت 90 روزه پابرجاست. برای به‌روزرسانی، به سایت رسمی سفارت ترکیه مراجعه کنید.
-
جریمه اقامت غیرقانونی: اقامت بیش از 90 روز بدون ویزا می‌تواند منجر به جریمه (100 لیر به ازای هر روز)، اخراج یا ممنوعیت ورود تا 5 سال شود.
-
تمدید ویزا: تمدید ویزای توریستی در سال 2025 سخت‌تر شده و نیازمند مدارک قوی مانند سند ملک (حداقل 200,000 دلار) یا دلایل تحقیقاتی است.
-
مشاوره مهاجرتی: موسسات معتبر مانند GO2TR، هوم لند یا آریامدتور می‌توانند فرآیند درخواست را تسهیل کنند.
-
ترجمه مدارک: مدارک باید به ترکی ترجمه و توسط کنسولگری ایران یا دفتر اسناد رسمی تأیید شوند.
-
بیمه درمانی: داشتن بیمه معتبر (مانند SGK یا بیمه خصوصی) برای اکثر ویزاها الزامی است.
