نتایج بررسی بیش از پنج میلیون کودک و نوجوان از ۵۰ کشور جهان نشان میدهد که اختلال «نزدیکبینی» کودکان درحال وخیمتر شدن است. اکنون از هر سه کودک یکی دچار نزدیکبینی است و اشیا و مناظر دوردست را بهوضوح نمیبیند.
طبق این بررسی که در «مجله چشمپزشکی بریتانیا» (British Journal of Ophthalmology) منتشر شده است، قرنطینه ناشی از کووید-۱۹ بر بینایی کودکان تاثیر منفی داشته است، زیرا کودکان زمان کمتری را به فعالیتهای خارج از خانه اختصاص دادهاند و بیشتر وقتشان به تماشای تلویزیون و صفحه نمایش سپری شده است. بنابر مطالعه انجامشده، ضعف بینایی، یا نزدیکبینی، اختلالی روبهرشد در سطح جهانی است که انتظار میرود تا سال ۲۰۵۰ میلیونها کودک دیگر به آن دچار شوند.
نتایج نشان میدهند که آسیاییها بیشترین میزان نزدیکبینی را دارند، اختلالی که ۸۵ درصد کودکان ژاپن و ۷۳ درصد کودکان کرهجنوبی را شامل میشود. میزان این اختلال در کودکان چین و روسیه ۴۰ درصد است. پاراگوئه و اوگاندا با حدود یک درصد، پایینترین سطح نزدیکبینی را دارند، و نزدیکبینی کودکان در بریتانیا، ایرلند و ایالات متحده ۱۵ درصد است.
طبق بررسی محققان، نزدیکبینی در سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳ سهبرابر شده و به ۳۶ درصد رسیده است. آنها میگویند که افزایش این مشکل پس از همهگیری کرونا «قابلتوجه» بوده است. نزدیکبینی معمولا در سالهای دبستان شروع میشود و تا زمان توقف رشد چشم در ۲۰ سالگی تشدید میشود. البته عواملی احتمال این اختلال را بیشتر میکند و زندگی در شرق آسیا یکی از این عوامل است.
نزدیکبینی ممکن است ریشه ژنتیکی داشته باشد اما عوامل دیگری مانند شروع تحصیل در سن کم، برای مثال دو سالگی در مناطقی مانند سنگاپور و هنگکنگ، میتواند در بروز نزدیکبینی نقش داشته باشد. این بدان معناست که کودکان در سالهای اولیه زندگی، زمان بیشتری را صرف تمرکز بر کتاب و صفحه نمایش میکنند و این کار به ماهیچه چشم فشار میآورد و موجب نزدیکبینی میشود. در آفریقا که مدرسه از شش تا هشت سالگی شروع میشود میزان نزدیکبینی هفت برابر کمتر از آسیا است.
طی قرنطینههای کووید-۱۹ در سراسر جهان بینایی کودکان و نوجوانان آسیب دیده است. محققان مینویسند: «شواهد جدید از ارتباط بالقوه همهگیری و تسریع زوال بینایی در میان جوانان خبر میدهد.» طبق پیشبینی این مطالعه، این اختلال ممکن است تا سال ۲۰۵۰ بیش از نیمی از جوانان جهان را درگیر کند.
طبق نتایج این مطالعه، دختران احتمالا بیش از پسران به این نوع ضعف بینایی دچار میشوند، زیرا زمان کمتری را برای فعالیتهای خارج از خانه یا مدرسه صرف میکنند. رشد جسمی و بلوغ دختران زودتر شروع میشود و به همین خاطر نزدیکبینی زودتر به سراغشان میآید.
محققان میگویند که به نظر میرسد آسیا تا سال ۲۰۵۰ با نزدیک به ۶۹ درصد نزدیکبین، بالاترین سطح نزدیکبینی را در مقایسه با قارههای دیگر داشته باشد و این میزان ممکن است در کشورهای در حال توسعه به ۴۰ درصد برسد.
چگونه از بینایی فرزندمان محافظت کنیم؟
چشمپزشکان بریتانیا میگویند که کودکان، بهویژه در سنین هفت تا ۹ سالگی، باید دستکم دو ساعت در روز را بیرون از خانه سپری کنند تا احتمال نزدیکبینی در آنها کاهش یابد. البته هنوز کاملا مشخص نیست که برخورداری از نور طبیعی یا ورزش در فضای باز، و تمرکز چشم کودک بر اشیای دور چنین تفاوتی ایجاد میکند یا نه.
دنیل هاردیمن-مککارتنی، مشاور بالینی کالج بیناییسنجی بریتانیا میگوید: «بیرون از خانه وقت گذراندن برای کودک مفید است.» او توصیه میکند چشم کودک در هفت تا ۱۰ سالگی آزمایش شود، حتی اگر بینایی او در سنین پایین بررسی شده است. همچنین والدین باید به عوامل وراثتی توجه داشته باشند، چراکه اگر نزدیکبینی داشته باشند احتمال بروز این اختلال در فرزندانشان سه برابر خواهد شد. نشانههای نزدیکبینی عبارتاند از: مشکل خواندن از دور، نظیر کلمات روی تخته کلاس، نیاز به نزدیکی به تلویزیون، کامپیوتر، موبایل یا تبلت، سردرد و مالش دائم چشمها.