ایده باکتری های مفید سال هاست که رواج پیدا کرده است . همه ما از آنتی بیوتیک ها برای کشتن عفونت های باکتریایی استفاده می کنیم و از صابون ها و لوسیون های ضد باکتری نیز به طور روزانه مصرف می کنیم . باکتری غلط در جای غلط می تواند آسیب رسان باشد اما باکتری صحیح در جای درست می تواند فواید زیادی داشته باشد و اینجا دقیقا جایی است که پروبیوتیک ها دست به کار می شوند . پروبیوتیک ها میکرو ارگانیسم های زنده ای هستند که توانایی جلوگیری و درمان بیماری ها را دارند . همچنین می توانند یک گوارش سالم و سیستم ایمنی سالم را برای ما فراهم بیاورند . این پروبیوتیک ها به باکتری های مفید نیز معروف هستند که از طریق نوشیدنی ها ، مکمل های رژیمی و غذا ها به بدن ما می رسند .
فواید پروبیوتیک ها برای سلامتی ما چه هستند؟
پروبیوتیک ها جدیدا در صنعت غذا ها و مکمل ها وارد شده اند اما از روز اول تولید با ما همراه بوده اند . نوزاد هنگام تولد در کانال زایمان باکتری هایی مثل باکتری او ایدس ، بیفیدو باکتریم ، لاکتوباکیلوس را از مادر می گیرند که این باکتری ها در زایمان سزارین انتقال داده نمی شوند و به همین دلیل نوزادان متولد شده از طریق سزارین ، بیش از بقیه در معرض آلرژی ها و سیستم ایمنی ضعیف تر می باشند.
این پروبیوتیک ها از دو راه در بدن ما فعالیت می کنند . اول این که سیستم گوارش ما را بهبود می بخشند زیرا این سیستم گوارش نیازمند برقراری تعادل بین باکتری های مفید و مضر می باشد . انتخاب غذا های غلط ، استرس ها ، کمبود خواب ، استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها و دیگر داروها همگی می تواند تعادل این باکتری ها را بهم بزند که پروبیوتیک در این بین به داد ما می رسد .
زمانی که سیستم گوارشی به خوبی کار کند ، فیلتری برای مواد مضر مثل سم ها ، باکتری های مضر، مواد شیمیایی و دیگر پسماندهای مواد غذایی می شود و تحقیقات نشان داده است که فواید استفاده از پروبیوتیک ها برای درمان اسهال ، درد های شکمی، نفخ، عفونت ها و بیماری های کبد چرب بسیار زیاد است.
یکی دیگر از تاثیرهای پروبیوتیک ها در سیستم ایمنی می باشد که سیستم ایمنی بدن ما را در برابر جرم ها محافظت می کند و زمانی که به درستی کار خود را انجام ندهد، ممکن است فرد از واکنش های آلرژیک ، اختلالات سیستم ایمنی و عفونت های پوستی واژنی رنج ببرد .
چه غذاهایی حاوی پروبیوتیک ها هستند؟
ماست:
ماست حاوی باکتری های مفید متنوعی می باشد که می تواند دیابت نوع ۲، بیماری های قلبی عروقی ، آلرژی ها و مشکلات تنفسی و همچنین سلامت دندان و استخوان را بهبود ببخشد .
دیگر مواد غذایی مثل شیر، پنیر نرم ، نان ، سویا ، سبزیجات و خیار نیز حاوی پروبیوتیک می باشند .
کفیر:
کفیر موجود در شیر گاو حاوی پروبیوتیک بالایی می باشد و همچنین در غلات نیز وجود دارد که حاوی پروبیوتیک های مخمری است و همچنین می تواند عفونت ها، مشکلات گوارشی و استخوانی را بهبود ببخشد .
کلم رنده شده آب پز :
این ماده حاوی لاکتیک اسید می باشد که یکی از قدیمی ترین غذاهای سنتی در کشورهای مختلف مخصوصا اروپا می باشد. این غذا علاوه بر فیبر بالا حاوی آهن ، ویتامین سی، ب و کا می باشد .
کیمچی :
کیمچی یک غذای معروف کره ای و بسیار تند است که در آن از سبزیجات مختلفی مثل کلم استفاده شده و ادویه آن سیر، زنجبیل ، فلفل تند و نمک می باشد . کمیچی همچنین حاوی باکتری لاکتیک اسید است که گوارش فرد را بهبود می بخشد.
چای سبز
چای سبز نیز یکی از نوشیدنی های مفید حاوی باکتری و مخمر است که در بسیاری از نقاط جهان مصرف می شود و حاوی پروبیوتیک بالایی می باشد .
خیار شور
خیار شور به خیاری گفته می شود که درون آب و نمک قرار گرفته است و حاوی باکتری لاکتیک اسید می باشد که می تواند سیستم گوارشی را بهبود ببخشد . این ماده کالری پایینی دارد و حاوی مواد مغذی ضروری و ویتامین کا می باشد .
پروبیوتیک ها چگونه باید مصرف شوند؟
باید این را به خاطر داشته باشید که تمام میکرو ارگانیسم ها با یکدیگر متفاوت هستند و از طرفی مصرف آن ها یک طرف قضیه است و باید به یاد داشته باشید که این باکتری ها می توانند در بدن شما زنده بمانند . پس بهتر است که این انتخاب را به پزشک محول کنید تا بتواند دز مناسب و نوع مناسب پروبیوتیک ها برای شما تجویز کند .
علائم مصرف بیش از حد پروبیوتیک ها
نفخ یکی از رایج ترین علائم جانبی مصرف بیش از حد پروبیوتیک هاست . نفخ کردن زمانی اتفاق می افتد که گاز زیادی درون معده شما تجمع می کند و شکم شما بزرگ و باد کرده می شود و هنگام دست زدن به آن احساس سفتی می کنید ، نفخ کردن همچنین با درد و ناراحتی نیز همراه است .
گاز
گاز و نفخ معمولا همراه با یکدیگر هستند. پروسه هضم به طور طبیعی با تولید گاز همراه است و میزان متوسط تولید گاز در روز ۱۳ تا ۲۱ بار می باشد . این گازها به دلیل بلع هوا یا شکستن غذاهای حاوی باکتری به وجود می آید و طبیعتا زمانی که باکتری ها در بدن شما هضم می شوند، همراه با ان گاز آزاد می شود و اگر همزمان با آن غذاهایی با فیبر بالا نیز مصرف کنید، میزان تولید گاز افزایش می یابد .
مصرف زیاد پروبیوتیک
اسهال
اسهال به دلیل حرکات آبکی و شل روده به وجود می آید که به دفعات بالا اتفاق می افتد . اسهال همچنین می تواند با درد شکم ، نفخ و حالت تهوع همراه باشد . بیماری اسهال معمولا یک تا دو روز طول می کشد و معمولا در اثر غذا های حاوی باکتری های مضر، ویروس ها ایجاد می شود که یکی دیگر از دلایل به وجود امدن اسهال ، اوور دوز در پروبیوتیک ها می باشد .
دردهای شکمی
تمام موارد بالا می تواند با درد شکم همراه باشد که با دردهای تیز ، انقباضات و سفتی شکم نیز همراه خواهند بود .
چگونه اثرات جانبی پروبیوتیک ها را کاهش دهیم ؟
اگر در اثر مصرف پروبیوتیک ها هر کدام از موارد بالا را تجربه کردید ، نباید از مصرف کامل آن دست بکشید . کاهش میزان مصرف تقریبا بهترین راه ممکن برای از بین بردن ناراحتی ها و اثرات جانبی می باشد و سعی کنید که این دز مصرفی را کم کم کاهش دهید تا میزان آن به نصف برسد و علائم سختی کم کم در شما محو شود .
حال علاوه بر کاهش دز مصرفی باید نکاتی که در ادامه این بخش گفته شده است را به یاد داشته باشید:
پروبیوتیک را باید با شکم خالی مصرف کنید :
پروبیوتیک ها در صورت مصرف با غذا گاز بیشتری تولید می کنند . خوردن این ماده با شکم خالی فواید ان را چند برابر می کند. سعی کنید که آن را نیم ساعت قبل غذا مصرف کنید. اگر باز هم دچار مشکلات شکمی بودید، این مکمل را قبل از خواب مصرف کنید.
نوشیدن آب به میزان کافی :
بسیاری از مشکلات موجود در شکم و روده به دلیل خشکی و کم آبی اتفاق می افتد. هیدراته نگه داشتن بدن می تواند پروسه هضم را سرعت ببخشد و شما را از بی آبی و اسهال محافظت کند.
صبور باشید. شاید دو هفته طول بکشد تا بدن شما بتواند خودش را با مصرف پروبیوتیک ها سازگار کند.
اگر در صورت رعایت تمام نکات و کاهش دز مصرفی باز هم مشکلات را داشتید ، بهتر است که از مصرف پروبیوتیک ها صرف نظر کنید .