زمانی که مغز نتواند اطلاعات را به خوبی دریافت، ارسال و پردازش فرد دچار «اختلال یادگیری» میشود، اختلالی که ناشی از یک مشکل عصبی در مغز است.
این اختلال بیشتر خود را در کودکی نشان میدهد اما توجه کنید که این کودکان الزاما کمهوش نبوده و حتی دارای ضریب هوشی نرمال هستند. آنها حتی میتوانند هوشی بیش از همسالان خود داشته باشند. این کودکان بیشتر در یادگیری و مهارتهای تحصیلی با مشکل مواجه میشوند.
تعریف دقیقتر اختلال یادگیری به این شرح است: «ناتوانی یادگیری به معنای اختلال در یک یا چند فرآیند روانشناختی اساسی است که در درک یا استفاده از زبان، گفتار یا نوشتار دخیل بوده و ممکن است خود را در توانایی گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، املا یا انجام محاسبات ریاضی نشان دهد.»
به عنوان مثال برای این کودکان ممکن است کنار هم گذاشتن حروف و تشکیل کلمه مشکلآفرین بوده و آنها برای خواندن متن گیج شوند.(خوانشپریشی) برخی از آنها ممکن است برای بستن بند کفش یا چیدن قطعات یک پازل کاری سخت و گیجکننده باشد. گروهی که با اختلال در یادگیری ریاضی مواجه هستند یک عمل ساده ریاضی (محاسبهپریشی) مسألهای سخت و پیچیده و حتی غیرقابل درک است.
علائم و تشخیص اختلال یادگیری
زمان تشخیص این اختلال معمولا اولین سالهای مدرسه است. اختلالات یادگیری غالباً در سالهای اول مدرسه، و زمانی که کودک در کلاس درس خواندن، نوشتن و محاسبه کردن را میآموزد تشخیص داده میشوند. مسالهای که معلم قادر به تشخیص ان است. اما تشخیص قطعی این اختلال در کودک تنها با مراجهه به متخصص و بهویژه روانشناس کودک، عصبروانشناس، متخصص اعصاب اطفال امکانپذیر است.
بروز برخی علائم در کودک شما میتواند نشاندهنده ابتلا او به اختلال یادگیری باشد:
بر مهارتهای خواندن، نوشتن یا ریاضی را در سطوح سنی و پایه مورد انتظار یا نزدیک مسلط نیست و این مهارتها او را گیج میکنند.
رفتارهای تکانشی و بدون فکر
مشکل در درک و پیروی از دستورالعملها
مشکل در درک مفهوم زمان
ضعف در حافظه
مشکل در تمرکز کردن
استفاده از کلمات کوتاه و ساده ،از قلم انداختن برخی کلمات هنگام صحبت و حرف زدن مانند کودکان کمسنتر
عدم هماهنگی در راه رفتن، ورزش یا مهارتهایی مانند در دست گرفتن مداد به صورتی که دست و پا چلفتی به نظر میرسد
عوامل ایجاد کننده اختلال یادگیری
عواملی که در ادامه مطلب خواهد آمد از جمله دلایلی هستند که برای ابتلای کودک به اختلال یادگیری مطرح شده است:
سابقه خانوادگی و ژنتیک
خطرات دوران بارداری و نوزادی
رشد ضعیف در رحم
استفاده از الکل یا مواد مخدر توسط مادر در دوران بارداری
زایمان زودرس
وزن بسیار کم هنگام تولد با اختلالات یادگیری مرتبط است.
علاوه بر موارد فوق موارد زیر هم در اختلال یادگیری نقش دارند.
آسیب روانی هم میتواند بر رشد مغز تأثیر گذاشته و خطر اختلالات یادگیری را افزایش دهد.
آسیبهای سر یا عفونتهای سیستم عصبی میتواند بر ابتلای کودک به اختلال یادگیری تاثیرگذار باشد
قرار گرفتن در معرض سموم محیط زیستی مانند سرب
راهکارهایی برای بهبود
هنوز هیچ درمان قطعی برای این بیماری مشخص نشده است اما متخصصان میگویند مداخله به موقع میتواند اثرات این اختلال را کاهش دهد. این بیماری هیچ درمان قطعی ندارد، اما مداخله زودهنگام میتواند اثرات آن را کاهش دهد. برای کمک به درمان این اختلال علاوه بر مراجعه به پزشک میتوانید از راهکارهایی برای یاری کودک استفاده کنید:
شما و معلم فرزندتان میتوانید با تقسیمکردن دروس به بخشهای کوچکتر به او در فرایند یادگیری و تسهیل آن کمک کنید.
سازماندهی اطلاعات به صورت بصری نیز روش دیگری است که به فرزند شما در بهبود کمک میکند به این معنا که دانشآموزان مبتلا به اختلال یادگیری معمولا اطلاعات را به صورت دیداری پردازش میکنند. معلمان و والدین می توانند از این مهارت برای درک دروس استفاده کنند.
شخصیسازی درس و آموزش آنلاین راهکار دیگری است که معلمان با استفاده از آن میتوانند به بهبود یادگیری کودک کمک کنند.