فرزانه سینکایی گفت: در سیب زمینی ترکیباتی وجود دارد، به نام گلیکوآلکالوئید که بالقوه سمی هستند که مصرف آن در مقدار کم مشکلی ایجاد نمی‌کنند و حتی ممکن است خواص مفیدی مثل خواص آنتی بیوتیکی و ضد التهابی داشته و در کاهش قند و کلسترول کمک کننده باشند. گلیکوآلکالوئید در خیلی از مواد غذایی مثل سیب زمینی، بادمجان و گوجه فرنگی هم وجود دارد. اگر گلیکوآلکالوئید بیشتر از مقدار کم استفاده شود، باعث ایجاد خواص سمی در بدن می‌شود.
وی افزود: ترکیبات گلیکوآلکالوئید به نام سولانین و چاکونین در سیب زمینی به صورت طبیعی و بیشتر در قسمت‌های سبزرنگ آن و یا در گلها، برگ‌ها و جوانه‌ها وجود دارد و زمانی که سیب زمینی شروع به جوانه زدن می‌کند، این محتوای گلیکوآلکالوئیدی در آن افزایش پیدا می‌کند. از این رو چنانچه قسمت‌های جوانه زده سیب زمینی‌ها را مصرف کنیم، گلیکوآلکالوئید بیش از حد وارد بدن ما خواهد شد.
این کارشناس تغذیه در مرکز بهداشت غرب کرج بیان کرد: جوانه‌های سیب‌زمینی وقتی که رشد می‌کند، مواد مغذی سیب‌زمینی را استفاده می‌کنند و باعث می‌شوند در سیب زمینی حالت چروکیده ایجاد شده، تازگی و تردی خود را از دست بدهد. بنابراین جوانه زدن، کبودی روی سیب زمینی، سبز شدن و حتی طعم تلخی که سیب زمینی پیدا می‌کند، علائمی است که نشان می‌دهد محتوای گلیوآلکالوئیدی سیب زمینی به مقدار زیادی افزایش پیدا کرده است. این تغییر زمانی ایجاد می‌شود که سیب زمینی زمان زیادی در معرض نور آفتاب قرار بگیرد و یا اینکه به مدت طولانی انبار شود.
وی ادامه داد: باید هنگام مصرف، جوانه‌های سیب‌زمینی دور ریخته شده و پوست سبزرنگ آن کاملا جدا شود. این اقدامات خطر سمی بودن سیب‌زمینی سبز یا جوانه زده را کاهش می‌دهد، اما نمی‌توان گفت که کاملا برطرف می‌کند یا خیر. بنابراین بیشتر توصیه این است که سیب زمینی که جوانه زده را ترجیحا استفاده نکنند. بر اساس مطالعاتی که انجام شده، در نتیجه پوست کندن و سرخ کردن سیب زمینی این ترکیبات می‌تواند کاهش پیدا کند اما آب پز کردن تاثیراتی در کاهش محتوای گلیکوآلکالوئیدی آن ندارد.
وی ادامه داد: بهتر است سیب زمینی را به مقدار کم در حد نیاز به طوری که نیاز به انبارآن نباشد، تهیه شده و در معرض تابش نور خورشید قرار ندهند. اگر متوجه شدند که بافت سیب زمینی تغییر کرده و یا حالت کبود رنگ و جوانه در آن ایجاد شده است، این سیب زمینی‌ها را از سیب زمینی‌های دیگر جدا کنند و اطمینان حاصل کنند که مابقی سیب زمینی‌ها کاملا سالم هستند. سیب زمینی‌ها را در یک مکان خشک، خنک و تاریک نگهداری کنند تا احتمال جوانه زدن آنها کاهش پیدا کند.
وی افزود: گزارش‌ها و مشاهداتی وجود دارد که نشان داده اگر سیب زمینی در کنار پیاز نگهداری شود، روند جوانه زدن سیب زمینی سریعتر اتفاق می‌افتد. بنابراین بهتر است سیب زمینی و پیاز را جدا از هم نگهداری کنند.
این کارشناس تغذیه درباره علائم مصرف زیاد سیب زمینی سبزرنگ خاطرنشان کرد: علائمی که مصرف گلیکوآلکالوئید موجود در سیب زمینی ایجاد می‌کند معمولا در عرض چند ساعت تا ۲۴ ساعت پس از مصرف سیب زمینی ایجاد می‌شود. اگر فرد مقدارکمی سیب زمینی سبزرنگ حاوی این ترکیبات را مصرف کند، علائم زیادی ایجاد نمی‌کند و ممکن است باعث تحریک و تلخی در دهان شود. ولی اگر مقادیر زیادی از سیب زمینی حاوی سولانین را مصرف کنند، می‌تواند باعث تحریک معده، مشکلات گوارشی، حالت تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، در موارد شدیدتر گرگرفتگی، کاهش فشار خون، نبض سریع، تب و حتی در مواردی منجر به مرگ شود.
وی ادامه داد: در علائم خفیف نیازی به مراجعه پزشک نیست ولی اگر علایم کنترل نشود و مشکلات گوارشی طولانی مدت ایجاد کند، ممکن است بدن دهیدراته شده و نیاز به مراقبت‌های جدی پزشکی باشد.
سینکایی درباره مصرف سیب زمینی جوانه زده در مادران باردار بیان کرد: مطالعاتی که انجام شده، نشان داده مصرف زیاد سیب زمینی سبز و جوانه زده در مادران باردار، می تواند باعث نقص ژنتیکی در جنین شود. از این رو نباید توسط آنها استفاده شود. در مورد کودکان هم اگر کودکی به صورت اتفاقی قسمت‌های سبزرنگ و جوانه زده را مصرف کرد، باید دهان کودک را با پارچه نرم و مرطوب پاک کنند و به کودک آب بدهند تا علایم دهانی برای کودک از بین برود.
