خر و پف کردن یک پدیده شایع است که می‌تواند خواب را نه تنها برای فرد، بلکه برای اطرافیان او نیز مختل کند. در برخی موارد، این مشکل بیشتر زمانی رخ می‌دهد که فرد به پشت می‌خوابد. این وضعیت بعضا باعث بیدار شدن فرد و حتی همسر یا اطرافیانش می‌شود.
خوشبختانه، راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از این پدیده وجود دارد. در اینجا به ترفندی شگفت‌انگیز اشاره می‌کنیم که به سادگی و با استفاده از یک توپ تنیس انجام می‌شود.
چرا برخی افراد در هنگام خوابیدن به پشت بیشتر خر و پف می‌کنند؟
خوابیدن به پشت باعث شل شدن عضلات گلو و زبان می‌شود. این شل شدن می‌تواند به طور جزئی راه‌های تنفسی را مسدود کرده و در نتیجه باعث لرزش بافت‌ها هنگام عبور هوا شود؛ به همین دلیل خرخر کردن ایجاد می‌شود. این وضعیت به ویژه در افرادی که عوامل بالقوه خطرناک دارند، مانند اضافه وزن، گرفتگی بینی یا ساختار آناتومیک که مستعد انسداد راه‌های تنفسی است، می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
درمان وضعیتی چیست؟
درمان وضعیتی یک روش غیرتهاجمی است که به تغییر عادات خواب برای کاهش خر و پف کمک می‌کند. این روش به طور خاص برای افرادی که فقط در وضعیت خوابیده به پشت خر و پف می‌کنند، کارآمد است.
هدف از این درمان تشویق فرد به خوابیدن به پهلو یا در وضعیت دیگری است که مانع از انسداد راه‌های تنفسی شود.
توپ تنیسCanva
ترفند توپ تنیس چیست؟
هدف ساده است: ایجاد ناراحتی در وضعیت خوابیده به پشت برای تشویق فرد به تغییر وضعیت به طور طبیعی به پهلو. شما هم حتما تاکنون شاهد بوده‌اید یا شنیده‌اید که فردی را که خر و پف می‌کند، بیدار می‌کنند تا وضعیتش را تغییر دهد.
برای بیدار کردن فرد در این وضعیت، راه دیگری هم هست. یک توپ تنیس در پشت پیژامه دوخته می‌شود یا در یک جیب متصل به لباس خواب قرار می‌گیرد. زمانی که فرد تلاش می‌کند به پشت بخوابد، حضور توپ به اندازه کافی مزاحم است که او را به تغییر موقعیت وادار کند بدون اینکه خواب او مختل شود.
دکتر پاتریس قانع، متخصص ایرانی گوش و حلق و بینی در پاریس به یورونیوز می‌گوید: «این روش جدید نیست و مثلا در فرانسه از اوایل سده بیستم رایج بوده است.»
به گفته او، بعدها به جای توپ تنیس، استفاده از توپ گلف رایج شد، زیرا این توپ سفت‌تر است و هنگام به پشت خوابیدن در فرد احساس ناراحتی بیشتری ایجاد می‌کند.
دکتر قانع می‌گوید امروز دیگر اشیا مخصوصی برای این کار ساخته شده که روی اینترنت و در سایت‌هایی نظیر آمازون قابل خریداری هستند.
محاسن و معایب این ترفند چیست؟
محاسن
- کارایی: این روش به طور چشمگیری تعداد دفعات خر و پف کردن را در افراد کاهش می‌دهد.
- کم‌خرج بودن: یک توپ تنیس هزینه کمی دارد و نیاز به تجهیزات پیچیده ندارد.
- سهولت در اجرا: کافی است توپ را بدوزید یا به لباس خواب وصل کنید تا بتوانید این تکنیک را شروع کنید.
- بدون عوارض جانبی پزشکی: برخلاف برخی درمان‌های دارویی، این روش هیچ‌گونه خطری برای سلامتی ندارد.
معایب
- ناراحتی: برخی از کاربران گزارش داده‌اند که توپ ممکن است باعث خواب آشفته یا بیداری‌های مکرر شود.
- عادت کردن: با گذر زمان، برخی افراد ممکن است به حضور توپ عادت کرده و دوباره شروع به خوابیدن به پشت کنند.
- محدودیت: این روش برای افرادی که خر و پف کردن‌شان به موقعیت خاصی وابسته نیست یا کسانی که از آپنه خواب شدید رنج می‌برند، مؤثر نیست.
اگر خر و پف کردن همچنان ادامه یابد چه کار باید کرد؟
اگر خر و پف کردن با استفاده از توپ تنیس یا سایر تکنیک‌های درمان موقعیتی ادامه یابد، شاید بهتر باشد که به دنبال راه‌حل‌های دیگری باشید، از جمله:
- تغییر عادات خوراکی قبل از خواب: از خوردن غذای سنگین، الکل یا داروهای آرام‌بخش قبل از خواب خودداری کنید زیرا این‌ها معمولاً خرخر کردن را بدتر می‌کنند.
- بهبود محیط خواب: از بالش سازگار با بدن یا ارگونومیک برای حفظ موقعیت مناسب سر و گردن استفاده کنید.
- کاهش وزن: در صورت اضافه وزن، حتی کاهش چند کیلوگرم می‌تواند خرخر کردن را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در موارد زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- حضور علائم آپنه خواب: خر و پف کردن همراه با وقفه‌های تنفسی، خواب‌آلودگی شدید در روز، بیداری‌های شبانه با حس خفگی.
- خر و پف کردن مداوم: در صورتی که خر و پف کردن با وجود انجام اقدامات ساده مانند درمان وضعیتی ادامه یابد.
- تأثیر بر کیفیت زندگی: در صورتی که خر و پف کردن خواب شریک زندگی را مختل کرده یا منجر به خستگی مزمن شود.
دکتر قانع تأکید می‌کند که شیوه‌هایی چون توپ تنیس یا گلف، تنها برای موارد وضعیتی است و برای موارد دیگری که موجب خر و پف می‌شود باید با مشورت پزشک، از شیوه‌های دیگری استفاده کرد.
پزشک ممکن است برای انجام آزمایش‌های تکمیلی مانند پلی‌سومنوفاژی شما را راهنمایی کند یا راه‌حل‌های مناسب مانند استفاده از دستگاه فشار پیوندی مثبت پیوسته یا «سی‌پپ» (CPAP) یا دستگاه پیشروی فک (فانکشنال) را پیشنهاد دهد.
