خرید کنترلر دست دوم ممکن است در ظاهر راهی هوشمندانه و اقتصادی به‌نظر برسد، اما باید بدانید که این انتخاب می‌تواند مثل یک شمشیر دولبه عمل کند. از مشکلات فنی پنهان گرفته تا مدل‌های تقلبی که وارد بازار شده‌اند، اگر بدون شناخت و بررسی کافی وارد این مسیر شوید، احتمال ضرر خواهد بود. اما در عین حال، اگر با اطلاعات کافی پیش بروید، می‌توانید با صرف هزینه‌ای کمتر، یک کنترلر باکیفیت و کاربردی تهیه کنید.
در این مقاله تلاش کردیم با نگاهی دقیق و جزئی‌نگرانه، تمام نکات مهمی را که پیش از خرید یک کنترلر دست دوم باید بدانید، را بررسی کنیم. از ارزیابی ظاهری و تست سخت‌افزاری گرفته تا تشخیص مدل‌های اصل از تقلبی، راهنمای جامعی را در اختیارتان می‌گذاریم تا بتوانید با اطمینان کامل، انتخابی آگاهانه و به‌صرفه داشته باشید.
چه چیزهایی رو قبل از خرید کنترلر دست دوم باید بررسی کنیم؟
اگر قصد دارید یک کنترلر گیمینگ دست‌دوم بخرید و به‌دنبال یک خرید مطمئن هستید، باید قبل از هر تصمیمی، کنترلر را از جنبه‌های مختلف به‌دقت بررسی کنید. کنترلرهای کارکرده ممکن است از لحاظ ظاهری سالم باشند اما مشکلات داخلی یا فنی داشته باشند که در نگاه اول مشخص نیستند.
در این راهنمای جامع، چک‌لیستی کامل از مهم‌ترین مواردی که باید قبل از خرید کنترلر دست دوم بررسی کنید آماده کرده‌ایم؛ این نکات نه‌تنها باعث می‌شوند از هزینه‌ی اضافی جلوگیری کنید، بلکه تجربه‌ی بهتری از بازی‌های ویدیویی خواهید داشت.
۱. بررسی ظاهر کنترلر و سلامت بدنه
چطور بررسی کنیم؟ کنترلر را در نور کافی از تمام زوایا بررسی کنید. وجود ترک، خراش، تغییر رنگ یا تاب برداشتن بدنه معمولاً نشانه‌ی افتادن یا ضربه خوردن کنترلر است. به پیچ‌های پشت دسته توجه داشته باشید. پیچ‌های ساییده یا شکسته نشانه‌ی باز شدن بدنه و تعمیر غیررسمی است. همچنین، اطراف پورت شارژ کنترلر و جک هدفون را بررسی کنید. اگر لق هستند یا کابل به‌درستی داخل پورت قرار نمی‌گیرد، ممکن است پورت آسیب دیده باشد.
۲. تست عملکرد دکمه‌ها و آنالوگ کنترلر
چطور بررسی کنیم؟ تمام دکمه‌ها (مثل ABXY، یا مربع/مثلث/دایره/X) باید با فشار معمولی عمل کنن، بدون گیر کردن یا گیر کردن جزئی. برای تست دقیق‌تر از سایت‌هایی مثل Gamepad Tester روی لپ‌تاپ یا گوشی استفاده کنید.
حرکت آنالوگ‌ها باید نرم، دقیق و بدون درفت (Drift) باشد. در صورتی که نشانگر روی صفحه بدون لمس آنالوگ حرکت کند، کنترلر دچار مشکل سخت‌افزاری جدی است. دکمه‌های شانه‌ای (L1/R1 یا LB/RB) و تریگرها (L2/R2 یا LT/RT) نیز باید واکنش طبیعی و حساسیت پیوسته داشته باشند. عملکرد پرشی یا تأخیر در پاسخ می‌تواند نشانه‌ی خرابی مکانیکی باشد.
۳. بررسی ویبره و تریگرهای تطبیقی در کنترلرهای حرفه‌ای
چطور بررسی کنیم؟ در مدل‌هایی مثل DualSense پلی‌استیشن ۵ یا Xbox Elite ، ویژگی‌هایی مانند لرزش پیشرفته و تریگرهای تطبیقی اهمیت زیادی دارند. این قابلیت‌ها باید در هنگام بازی مقاومت و واکنش متفاوت داشته باشند. اگر این ویژگی‌ها ضعیف یا غیرفعال هستند، احتمال خرابی داخلی بالا است. برای تست دقیق، می‌توانید از بازی‌هایی مانند Astro’s Playroom یا نرم‌افزارهای شبیه‌ساز استفاده کنید.
۴. سلامت باتری کنترلر گیمینگ بی‌سیم
چطور بررسی کنیم؟ اگر کنترلر بی‌سیم است، حتماً وضعیت باتری را بررسی کنید. کنترلر را کامل شارژ کرده و زمان روشن ماندن آن را بسنجید. اگر شارژ به‌سرعت کاهش می‌یابد یا در اتصال بلوتوثی قطع‌وصل می‌شود، باتری فرسوده یا مدار آسیب دیده است. همچنین از سلامت پورت USB یا Type-C کنترلر مطمئن شوید و با کابل خودتان تست انجام دهید.
۵. بررسی شماره مدل و اصالت کنترلر
چطور بررسی کنیم؟ شماره مدل و سری ساخت کنترلر معمولاً در پشت یا داخل محفظه باتری نوشته شده است. این کد را در سایت رسمی سونی، مایکروسافت یا برند مربوطه جست‌وجو کنید.
به‌عنوان نمونه:
- DualShock 4: کد CUH-ZCT2
- DualSense: کد CFI-ZCT1W
- Xbox: کدهایی با پیشوند 1797 یا مشابه آن
اگر کد مدل وجود ندارد، فونت برچسب مشکوک است یا غلط املایی دیده می‌شود، احتمالاً کنترلر تقلبی است.
۶. بررسی سازگاری کنترلر با دستگاه شما
چطور بررسی کنیم؟ قبل از خرید کنترلر دست‌دوم، حتماً مطمئن شوید که آن با پلتفرم مورد نظر شما سازگار است:
- برای PS5: فقط دسته‌های مخصوص PS5 (کنترلر PS4 فقط برای بازی‌های PS4 در PS5 کار می‌کند)
- برای PC: کنترلر Xbox یا DualShock 4 (با Steam یا درایورهای خاص)
- برای موبایل: مدل‌های بلوتوث‌دار مثل Xbox یا DualSense.
۷. تست حضوری یا ویدیویی از فروشنده
اگه خرید حضوری نیست: اگر خرید شما آنلاین یا از راه دور است، حتماً از فروشنده بخواهید عکس‌های واقعی و باکیفیت از کنترلر ارسال کند. مهم‌تر از آن، درخواست ویدیویی تست عملکرد دکمه‌ها، اتصال کنترلر، و اجرای بازی با آن را داشته باشید. این کار به‌ویژه زمانی که با فروشنده‌ای ناشناس یا از طریق اپلیکیشن‌هایی مانند دیوار یا شیپور خرید می‌کنید، اهمیت بسیار بالایی دارد.
چرا کنترلر دست دوم بخریم؟
در نگاه نخست، خرید یک کنترلر گیمینگ دست‌دوم ممکن است تصمیمی پرریسک و غیرمنطقی به نظر برسد؛ اما در واقعیت، دلایل کاملاً منطقی و قابل‌درکی وجود دارد که باعث می‌شود بسیاری از گیمرها به‌جای خرید مدل نو، به سراغ کنترلرهای کارکرده بروند. چه از لحاظ اقتصادی و چه از منظر دسترسی، خرید کنترلر دست‌دوم می‌تواند در برخی شرایط انتخابی هوشمندانه باشد.
۱. صرفه‌جویی در هزینه – مهم‌ترین مزیت کنترلرهای کارکرده
بی‌تردید اصلی‌ترین انگیزه برای خرید کنترلر دست‌دوم، کاهش هزینه‌ها است. بسیاری از کنترلرهای گیمینگ اورجینال، به‌ویژه مدل‌های پیشرفته مانند DualSense Edge برای پلی‌استیشن ۵ یا Xbox Elite Series 2 ، قیمت‌های بسیار بالایی دارند که برای بسیاری از گیمرها در بازار ایران مقرون‌به‌صرفه نیستند.
حتی کنترلرهای استاندارد نیز با توجه به نوسانات ارزی و افزایش قیمت لوازم الکترونیکی، قیمت بالایی پیدا کرده‌اند. در چنین شرایطی، خرید یک دسته بازی دست‌دوم ارزان‌قیمت اما سالم، راهی هوشمندانه برای دسترسی به کیفیت مطلوب با هزینه‌ای منطقی‌تر است.
۲. دسترسی به مدل‌های کمیاب یا کلکسیونی
برخی مدل‌ها، به‌ویژه نسخه‌های Limited Edition که به مناسبت عرضه‌ی بازی‌های خاص یا رویدادهای ویژه تولید می‌شوند، پس از مدت کوتاهی از بازار ناپدید می‌شوند. نمونه‌هایی مانند کنترلرهای نسخه‌ی Cyberpunk 2077 یا God of War، نه‌تنها کمیاب هستند، بلکه محبوبیت بالایی بین کلکسیونرها دارند.
برای کاربرانی که به طراحی‌های خاص، رنگ‌های خاص یا نمادهای اختصاصی علاقه دارند، بازار کنترلرهای دست‌دوم تنها گزینه ممکن برای دسترسی به این مدل‌های کمیاب است.
۳. تهیه سریع کنترلر جایگزین در شرایط اضطراری
گاهی ممکن است کنترلر فعلی شما ناگهان خراب شود، درست زمانی که در میانه‌ی یک کمپین داستانی هستید یا در حال شرکت در رقابت‌های آنلاین. در چنین مواقعی، خرید یک کنترلر دست‌دوم سالم و آماده به کار می‌تواند راه‌حلی سریع و مقرون‌به‌صرفه باشد.
فروشگاه‌های محلی، کانال‌های گیمینگ، اغلب فرصت‌هایی را برای تهیه‌ی سریع و بدون دردسر یک کنترلر کارکرده فراهم می‌کنند، بدون نیاز به انتظار برای ارسال از فروشگاه یا صرف هزینه‌ی بالا برای خرید نو.
۴. حفظ محیط زیست و کاهش مصرف بی‌رویه
خرید کنترلر دست‌دوم تنها از جنبه‌ی مالی هوشمندانه نیست، بلکه از نظر زیست‌محیطی نیز انتخابی مسئولانه به‌شمار می‌رود. با استفاده‌ی مجدد از لوازم الکترونیکی، حجم زباله‌های دیجیتال کاهش پیدا می‌کند و از تولید دوباره‌ی محصولاتی که منابع طبیعی مصرف می‌کنند، جلوگیری می‌شود.
این سبک خرید در راستای فلسفه‌ی مصرف پایدار قرار دارد؛ یعنی استفاده‌ی بهینه از وسایلی که همچنان قابل استفاده هستند، به‌جای خرید بی‌رویه‌ی محصولات جدید.
معایب و ریسک‌های خرید کنترلر دست دوم
اگرچه خرید کنترلر گیمینگ دست‌دوم در نگاه اول می‌تواند تصمیمی منطقی و مقرون‌به‌صرفه به نظر برسد، اما واقعیت این است که این نوع خرید نیز مانند هر کالای کارکرده‌ی دیگری، ریسک‌های خاص خود را دارد. کنترلرهای دست‌دوم به‌دلیل ماهیت مصرف‌محور خود، در معرض فرسودگی، خرابی‌های فنی و حتی مشکلات بهداشتی قرار دارند. در ادامه به مهم‌ترین معایب و خطراتی که ممکن است هنگام خرید کنترلر کارکرده با آن‌ها روبه‌رو شوید، می‌پردازیم:
۱. خرابی‌های فنی پنهان
یکی از رایج‌ترین مشکلات در خرید دسته بازی دست‌دوم، وجود ایرادات فنی است که ممکن است در نگاه اول قابل تشخیص نباشند. دکمه‌هایی که به‌درستی کار نمی‌کنند، آنالوگ‌هایی که دچار درفت (drift) هستند، دکمه‌های گیرکرده یا فاقد بازخورد مناسب و ویبره‌های ضعیف یا غیرفعال، همگی می‌توانند تجربه‌ی بازی را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار دهند.
این نوع مشکلات معمولاً در اثر استفاده‌ی طولانی‌مدت، آسیب فیزیکی یا نفوذ گرد و غبار به اجزای داخلی کنترلر به وجود می‌آیند و ممکن است هزینه‌ی تعمیر آن‌ها از خود کنترلر بیشتر شود.
۲. عمر پایین باتری (در مدل‌های بی‌سیم)
در مورد کنترلرهای بی‌سیم، ظرفیت باتری یکی از عوامل کلیدی در عملکرد مطلوب آن‌ها محسوب می‌شود. باتری‌هایی که چندین سال استفاده شده‌اند، به‌ویژه اگر به‌درستی شارژ و دشارژ نشده باشند، معمولاً با افت شدید ظرفیت مواجه هستند. این مسئله باعث می‌شود مدت زمان بازی با یک بار شارژ کاهش یابد و کاربر مجبور شود زودتر از حد معمول به استفاده از کابل یا حتی تعویض باتری فکر کند.
۳. احتمال تقلبی یا ری‌فرش بودن
متأسفانه در بازار، به‌ویژه در پلتفرم‌های فروش آنلاین یا فروشگاه‌های غیررسمی، نمونه‌های زیادی از کنترلرهای تقلبی یا بازسازی‌شده (Refurbished) وجود دارد که با ظاهر کاملاً مشابه نسخه‌ی اصلی عرضه می‌شوند. این کنترلرها اغلب از کیفیت ساخت پایین‌تری برخوردارند، عمر کوتاه‌تری دارند و عملکرد آن‌ها نیز در سطح استاندارد نیست.
در برخی موارد، این کنترلرها حتی فاقد شماره سریال معتبر هستند یا از قطعات غیراصل در ساخت آن‌ها استفاده شده که می‌تواند باعث اختلال در عملکرد درایورها یا اتصال شود.
۴. ناهماهنگی نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری
کنترلرهای مختلف، به‌طور اختصاصی برای پلتفرم‌هایی مانند PlayStation، Xbox، Nintendo Switch یا PC طراحی شده‌اند. هنگام خرید کنترلر دست‌دوم، اگر سازگاری آن با پلتفرم مورد استفاده به‌درستی بررسی نشود، ممکن است با مشکلات جدی در اتصال، شناسایی توسط سیستم یا عملکرد ناقص دکمه‌ها روبه‌رو شوید.
همچنین مدل‌های قدیمی‌تر ممکن است دیگر پشتیبانی نرم‌افزاری دریافت نکنند و در اجرای بازی‌های جدید یا اتصال بی‌سیم با مشکل مواجه شوند.
۵. نداشتن گارانتی یا امکان بازگشت
یکی از مزایای اصلی خرید کنترلر نو، داشتن گارانتی معتبر و امکان بازگشت کالا در صورت بروز مشکل است. اما در مورد کنترلرهای دست‌دوم، این مزایا تقریباً همیشه غایب هستند. در بسیاری از موارد، حتی اگر کنترلر بلافاصله پس از خرید دچار نقص شود، امکان بازگرداندن یا دریافت خدمات پشتیبانی وجود ندارد.
این موضوع به‌ویژه در خریدهای آنلاین یا از فروشندگان ناشناس، ریسک مالی قابل‌توجهی ایجاد می‌کند.
۶. آلودگی و بهداشت
کنترلرها از جمله تجهیزاتی هستند که به‌طور مستقیم و مداوم با دست تماس دارند. در مدل‌های دست‌دوم، در صورتی که به‌درستی تمیز نشده باشند، احتمال وجود آلودگی‌های مختلف از جمله چربی، گرد و غبار و ... وجود دارد.
این آلودگی‌ها نه تنها از نظر بهداشتی برای کاربر آزاردهنده هستند، بلکه در صورت نفوذ به اجزای داخلی کنترلر، می‌توانند عملکرد فنی دستگاه را نیز مختل کنند. به همین دلیل، بررسی ظاهری دقیق و حتی ضدعفونی کردن کنترلر پس از خرید، یک ضرورت محسوب می‌شود.
چه زمانی خرید کنترلر گیمینگ نو انتخاب بهتری است؟
در بسیاری از موارد، خرید کنترلر گیمینگ دست‌دوم می‌تواند راهکاری مقرون‌به‌صرفه برای دسترسی به تجهیزات باکیفیت باشد؛ اما این انتخاب همیشه بهترین گزینه نیست. گاهی‌اوقات، صرف هزینه‌ی کمی بیشتر برای تهیه‌ی یک کنترلر نو می‌تواند تجربه‌ای به‌مراتب مطمئن‌تر، باکیفیت‌تر و بدون دردسر برای کاربر فراهم کند.
چطور یک کنترلر گیمینگ دست‌دوم سالم و قابل اعتماد بخریم؟
خرید کنترلر نو، هرچند ممکن است در ظاهر گران‌تر باشد، اما در شرایطی که پایداری عملکرد، تضمین کیفیت، پشتیبانی فنی و امنیت روانی برای شما اهمیت دارد، بی‌تردید انتخابی مطمئن‌تر و هوشمندانه‌تر خواهد بود.
در نهایت، انتخاب میان خرید نو یا دست‌دوم به میزان بودجه، نیاز کاربری، میزان استفاده و میزان پذیرش ریسک بستگی دارد—اما در موارد فوق، خرید کنترلر گیمینگ نو، بهترین مسیر است.
