در حالی که قطعی اینترنت، عدم امنیت و محدودیت‌های ارتباطی در بسیاری از نقاط جهان به یک دغدغه جدی تبدیل شده، یک پیام‌رسان جدید از جک دورسی می‌تواند انقلابی در نحوه ارتباط ما ایجاد کند.
تصور کنید در بحبوحه یک بحران، از اختلالات اینترنت گرفته تا وقوع زلزله، دیگر هیچ راهی برای ارتباط امن و سریع با اطرافیان خود ندارید. در چنین شرایطی، فناوری‌ای مانند بیت‌چت می‌تواند همان تفاوتی باشد که جان یک نفر را نجات می‌دهد یا اخبار مهم را منتقل می‌کند.
«جک دورسی»، هم‌بنیان‌گذار توییتر و مدیرعامل شرکت Block، اعلام کرده که هفته گذشته شخصاً روی توسعه اپلیکیشنی به نام Bitchat کار کرده است؛ برنامه‌ای که از شبکه‌های مش بلوتوثی استفاده می‌کند تا امکان پیام‌رسانی بدون نیاز به اینترنت، وای‌فای یا حتی سیم‌کارت را فراهم کند.
دورسی در پستی در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) نوشت: «این اپلیکیشن حال‌و‌هوای روزهای اولیه اینترنت را دارد، مثل IRC؛ با همان سادگی و آزادی. فقط با بلوتوث و بدون هیچ سرور یا زیرساخت مرکزی.»
بیت‌چت چیست؟
Bitchat یک پیام‌رسان غیرمتمرکز و مبتنی بر حریم خصوصی است که با استفاده از فناوری بلوتوث کم‌مصرف (BLE) و معماری ذخیره‌و‌ارسال (store-and-forward) طراحی شده است. این اپ برخلاف واتس‌اپ، تلگرام یا سیگنال به هیچ سرور مرکزی، اینترنت یا ثبت‌نام کاربر وابسته نیست.
در این شبکه، هر گوشی که بیت‌چت روی آن نصب است به‌صورت هم‌زمان نقش فرستنده، گیرنده و رله پیام را ایفا می‌کند. همین طراحی خاص باعث می‌شود پیام‌ها از طریق «پرش» از یک دستگاه به دستگاه دیگر، از مسیرهای مختلف به مقصد برسند؛ حتی اگر گیرنده مستقیماً در برد بلوتوث نباشد.
به بیان ساده‌تر، بیت‌چت می‌تواند مانند یک شبکه انسانی کار کند: کافی است چند نفر در یک مکان فعال باشند تا پیام‌ها از طریق آن‌ها به مقصد نهایی برسد. این سیستم به‌طور طبیعی برای فضاهایی مانند گردهم‌آیی‌های شلوغ یا هنگام بلایای طبیعی بسیار کاربردی است؛ جایی که معمولاً زیرساخت‌های سنتی ارتباطات از کار می‌افتند.
بیت‌چت چگونه کار می‌کند؟
بیت‌چت با استفاده از Bluetooth Low Energy (BLE) و یک پروتکل مش سفارشی کار می‌کند. هر دستگاه در شعاع ۳۰ متری می‌تواند سایر کاربران بیت‌چت را شناسایی کرده، به آن‌ها متصل شود و به‌صورت موقت یک «هاب مش» ایجاد کند.
در صورت وجود چندین دستگاه در مسیر، پیام‌ها می‌توانند به‌صورت چندمرحله‌ای (multi-hop) منتقل شوند، حتی تا برد تقریبی ۳۰۰ متر یعنی سه برابر بیشتر از بلوتوث معمولی که پیش‌تر با آن سرو کار داشتیم.
در این میان ویژگی‌های کلیدی بیت‌چت بیشتر مخاطبان علاقمند به پیشرفت در ارتباطات را شگفت‌زده می‌کند؛ اولین و مهم‌ترین دلیل آن نیز ثبت نام در آن بدون نیاز به شماره تلفن یا ایمیل است. در این صورت هیچ یک از کاربران شناسه ثابتی ندارند.
از طرفی دیگر، رمزنگاری سرتاسری بیت‌چت است که طبق ادعای دورسی به راحتی می‌تواند به شکل چند لایه از تمامی پیام‌های مخاطبان به شکل ایمن محافظت کند. در این ویژگی، پیام فقط توسط گیرنده و فرستنده قابل خواندن هستند و هیچ شخص سومی نخواهد توانست به پیام شما دسترسی داشته باشد.
در این مرحله به دغدغه دیگر مخاطبان می‌رسیم؛ تکلیف این پیام‌های موقتی چیست؟ در بیت‌چت پیام‌ها در حافظه موقت دستگاه ذخیره شده و پس از مدت کوتاهی حذف می‌شوند. در این صورت نیازی نیست مدام اضطراب این را داشته باشیم که پیام‌های محرمانه همچنان موجود هستند و اگر تلفن همراه یا رایانه جیبی‌مان در دسترس فردی قرار گیرد می‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد. البته نکته این اسن که اگر گیرند آفلاین باشد، پیام‌ها تا ۱۲ ساعت یا بیشتر (برای مخاطبان منتخب) ذخیره می‌شوند تا پس از اتصال مجدد، تحویل داده شوند.
نکته بسیار جالب توجه به افراد علاقمند به کارهای گروهی، امکان ویژه‌ای است که بیت‌چت در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. در حالی که سیستم پیامک یا پیام‌رسان‌های بدون اینترنت موجود قادر نیستند پیام‌ها را به صورت گروهی به اشتراک بگذراند، این پیام رسان چنین قابلیتی دارد. اما برای این منظور سیستم امنیتی مناسبی طراحی شده است که تقریبا ما را به یاد گروه‌های تصویری گوگل میت می‌اندازد؛ کاربران می‌توانند اتاق‌های چت رمزدار ایجاد کنند، بدون نیاز به هیچ زیرساخت خارجی.
به عنوان حسن ختام نیز بهتر است به وعده نهایی دورسی اشاره کنیم؛ در آینده قابلیت پشتیبانی از وای‌فای نیز به بیت‌چت اضافه خواهد شد تا امکان ارسال فایل‌های بزرگ‌تر فراهم شود.
