واکنش عجیب بازار‌های مالی ایران به حمله اسرائیل

درحالی‌که انتظار می‌رفت پس از حمله هوایی اسرائیل بازار‌های مالی به‌ویژه بازار ارز و طلا با افزایش قیمت مواجه شوند، اما نتایج کاملاً برعکس بود. شاخص بورس با رشد قابل‌توجهی همراه شد و در سوی دیگر، قیمت دلار، یورو، طلا و سکه افتی محسوس پیدا کرد.

شاخص بورس با وجود تنش نظامی ۲۴ هزار و ۳۷۱ واحد پیش‌روی کرد و در آستانه پس گرفتن جایگاه حیثیتی دو میلیون واحد قرار دارد. در بازار ارز شاهد آب‌رفتن سه تا چهار درصدی قیمت‌ها بودیم. دلار به عنوان لیدر بازار ارز، روز شنبه سه درصد ارزان شد و به دنبال خود درهم، یورو و لیر را به پایین کشید. همین اتفاق در بازار طلا رخ داده است. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار چهار درصد ارزان شد و افت قیمت انواع سکه طلا، از امامی گرفته تا سکه گرمی، بین شش تا هشت درصد برآورد می‌شود. قیمت سکه تمام بهار آزادی چهار میلیون تومان پایین آمد. این واکنش‌ها دقیقا چیزی نیست که هنگام وقوع یک حمله نظامی رخ دهد، به همین خاطر آنها را به عنوان غیرمنتظره و عجیب توصیف می‌کنند و عوامل روانی و انتظارات تورمی را در وقوع آنها تاثیرگذار می‌دانند.

بورس؛ صعود ۲۴ هزار واحدی شاخص

شاخص بورس روز شنبه ۵ آبان، با رشد ۲۴ هزار و ۳۷۱ واحدی روبرو شد. درست است که هنوز نتوانسته مرز حیثیتی دو میلیون واحد را پس بگیرد، اما همین که بورس در چنین روزی، لباس سبز به تن کرده قطعا اتفاق خوبی محسوب می‌شود.

بورس آخرین بار در ۲۳ مرداد امسال چنین جایگاهی را تجربه کرده بود با این تفاوت که آن زمان از موقعیتش خجالت می‌کشید. ۴۰ روز بعد، شاخص بورس را در ارتفاع دو میلیون و ۱۵۵ واحد ملاقات کردیم و امیدواری‌هایی نسبت به برگشت تا قله دو میلیون و ۲۲۶ هزار واحد و حتی دو میلیون و ۲۵۹ واحد که به ترتیب در اواسط تیر و اواسط اردیبهشت شکل گرفت. متاسفانه شانس با سهامداران یار نبود و بورس آرام و سر به زیر در سراشیبی حرکت کرد.

اوضاع برای بورس آن‌قدر بد پیش رفت که به‌منظور حفظ ارزش سرمایه مردم و کاهش اثر رفتار‌های هیجانی، در چند نوبت دامنه نوسان بورس را محدود کردند. بااین‌حال بورس همچنان لنگ می‌زد. با تشدید تنش‌های نظامی، از اواخر مهرماه یکبار دیگر بورس را دور از دوران اوج و در حضیض دیدیم.

اسرائیل شنبه ۵ آبان، به خیال خود پاسخ موشکباران سپاه را داد. از ساعت دو و ۲۰ دقیقه بامداد تا نزدیک شش صبح اخبار و گزارش‌هایی درباره درگیری سامانه‌های پدافندی با تهاجم منتشر شد ولی بورس سر ساعت مقرر فعالیتش را آغاز کرد و از لحظه اول غافلگیرانه به میدان آمد.

رشد شاخص بورس، نیم ساعت پس از شروع فعالیت بازار در روز شنبه ۵ آبان، اتفاق افتاد و حوالی ساعت ۱۳ و ۳۰ دقیقه که در ساختمان سعادت آباد کرکره‌ها را به نشانه خاتمه معاملات پایین می‌کشند، شاخص بورس نسبت به آخرین روز کاری هفته گذشته، ۲۴ هزار و ۳۷۱ واحد ترقی کرد. این اتفاق تازه در حالی رقم‌خورده که محدودیت دامنه نوسان به قوت خود باقی است.

بورس در چنین روزی، لباس سبز به تن کرده است. عجیب نیست؟

ارز؛ کاهش دو هزارتومانی قیمت دلار

دلار به‌عنوان لیدر بازار ارز، روز شنبه ۵ آبان ۱۴۰۳، رفتاری غیرمنتظره در قبال حمله اسرائیل به ایران نشان داد. قیمت دلار روز پنجشنبه سوم آبان، به ۶۷ هزار و ۹۵۰ تومان رسید و در معاملات پشت‌خطی روز جمعه دلالان با خوش‌خیالی قیمت خریدوفروش‌های عمده را تا ۶۹ هزار تومان بالا بردند.

وقتی از قیمت دلار حرف می‌زنیم توقع داریم پس از وقوع فعل‌و‌انفعالاتی در سطح تقابل نظامی، شاهد تحولات سریع و کم انعطاف باشیم. دلار لوس است و معمولاً در چنین مواقعی قهر می‌کند منتها این بار وقایع به شکل دیگری رقم خورد که تنها کلمه مناسب برای توصیف آن عجیب است.

قیمت دلار پس از بازگشایی بازار آزاد ارز، جایی که دلالان بر آن سیطره دارند، نزدیک دو هزار تومان کاهش پیدا کرد و به محدوده ۶۶ هزار تومان نزدیک شد. کار هنوز به پایان نرسیده است. کف قیمت دلار را در روز شنبه ۵ آبان، ۶۵ هزار و ۴۴۰ تومان گزارش کرده‌اند و به عنوان مثال نرخ تتر روی ۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان قرار گرفته؛ بنابراین کاهش قیمت دلار طی روز‌های آینده تا ۶۲ هزار و ۵۰۰ تومان محتمل به نظر می‌رسد.

دلار علاوه بر افت سه‌درصدی قیمت خود، به درهم انگیزه داد از ۱۸ هزار و ۷۳۰ تومان تا ۱۸ هزار و ۴۰ تومان عقب‌نشینی کند. قیمت یورو از صبح تا ظهر روز شنبه ۵ آبان، دو هزار و ۶۰۰، ۷۰۰ تومان آب رفت و ۳.۵ درصد ارزان شد. درهم و لیر نیز به ترتیب با ۳.۵ و چهار درصد کاهش، در ریزش بازار ارز پس از حمله اسرائیل به ایران مشارکت داشتند. 

طلا و سکه؛ ریزش چهارمیلیونی قیمت سکه امامی

قیمت انواع سکه پس از حمله ناکام اسرائیل به ایران، بین شش تا هشت درصد کاهش پیدا کرد. سکه امامی روز پنجشنبه سوم آبان، روی سکوی ۵۴ میلیون و ۴۳۵ هزار تومان قرار گرفت و قصد داشت با همین سیاست معاملات را آغاز کند، اما خبر اوضاع به شکلی رقم خورد که سکه امامی در پایان نیمه اول معاملات روز شنبه، پنجم آبان نزدیک چهار میلیون تومان ارزان شود.

قیمت سکه امامی به ۵۰ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان رسیده است و ظرف چند ساعت حدود هفت درصد ارزان شده. ربع سکه و سکه گرمی در این مسابقه، گوی سبقت را از سکه امامی ربوده‌اند. ربع سکه ۱۹ میلیون و ۱۴۰ هزار تومان ارزش داشت و ظهر روز شنبه ۵ آبان، با یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان کاهش به ۱۷ میلیون و ۵۴۰ هزار تومان رسید.

قیمت سکه گرمی از هشت میلیون و ۷۲۰ هزار تومان، به هشت میلیون و ۲۰ هزار تومان آب رفته و ضمن افت ۷۰۰ هزار تومانی، در عرض چند ساعت هشت درصد ارزان شده است. قیمت نیم سکه، یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرده که باید به معنای ریزش شش درصدی تعبیر شود.

طلای ۱۸ عیار به عنوان لیدر بازار طلا و سکه، حدود چهار درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است. ساعاتی قبل از اینکه پدافند ایران با حملات مهاجمین درگیر شود و بعضی شهروندان همچنان در خواب باشند، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به چهار میلیون و ۵۹۷ هزار رسیده بود. قیمت طلا، روز شنبه ۵ آبان با علم و آگاهی از آنچه رخ داده، ۲۰۰ هزار تومان در هر گرم کاهش پیدا کرد و فعلا حوالی چهار میلیون و ۴۰۰ هزار تومان دیده می‌شود.

روند کاهش قیمت طلا، سکه و دلار در روز شنبه ۵ آبان

نوع سرمایه‌گذاری	پنجشنبه 3 آبان	شنبه 5 آبان	کاهش قیمت	درصد کاهش
طلا 18 عیار	چهار میلیون و 597 هزار تومان	چهار میلیون و 396 هزار و 800 تومان	200 هزار تومان	4.3 درصد
سکه امامی	54 میلیون و 435 هزار تومان	50 میلیون و 445 هزار تومان	سه میلیون و 990 هزار تومان	7.3 درصد
نیم‌سکه	29 میلیون و 260 هزار تومان	27 میلیون و 560 هزار تومان	یک میلیون و 700 هزار تومان	5.8 درصد
ربع‌سکه	19 میلیون و 140 هزار تومان	17 میلیون و 540 هزار تومان	یک میلیون و 600 هزار تومان	8.3 درصد
سکه گرمی	هشت میلیون و 720 هزار تومان	هشت میلیون و 20 هزار تومان	700 هزار تومان	هشت درصد