گاردین در گزارشی به استفاده ماسک از همه ابزارهای در دسترس برای پیروزی ترامپ پرداخته که حالا او را به فردی نزدیک به رئیسجمهور ایالاتمتحده تبدیل کرده؛ بهگونهایکه گاردین او را دومین مرد قدرتمند در سیاست ایالاتمتحده میداند.
جای تعجب نداشت که ماسک نیز یکی از مهمانان ویژه ترامپ در شام پس از انتخابات بود. خود او عکسی را از گفتوگوی گرمش با ترامپ سر میز شام منتشر کرده و نوشته بود: «آینده چنین خواهد شد.» به گزارش گاردین، جایگاه ماسک بر سر میز نتیجه ماهها تلاش سیاسی او و حمایت مالی حداقل ۱۳۰ میلیون دلاریاش از ترامپ بود. ماسک چه در فضای مجازی و چه بهشکل حضوری برای ترامپ کمپین تبلیغاتی به راه انداخته بود.
او تنها میلیاردری نبود که از ترامپ حمایت میکرد، اما برخلاف برخی از همتایانش که ترجیح میدادند در سایهها و جلسات پشت درهای بسته فعالیت کنند، او به آشکارترین حامی ترامپ تبدیل شد؛ ریسکی که باعث شد او به شخصیتی استثنایی بدل شود؛ مردی ثروتمند که حالا قدرت سیاسی قابل اتکایی نیز دارد. نقش دقیق ماسک در دولت آینده هنوز مشخص نیست.
اما به نظر نمیرسد به یک مسئولیت دولتی نیازی باشد، زیرا جایگاه ماسک در حال حاضر فراتر از چنین پستهایی است و ترامپ در سخنرانی خود پس از پیروزی در انتخابات، از او بهعنوان یک «فوقنابغه» تمجید کرده است. ماسک روز چهارشنبه در تماس ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین حضور داشت که نشان میدهد گستره نفوذ و محبوبیت او در دفتر ریاستجمهوری، حتی بیش از چیزی است که به نظر میرسد.
نوه ترامپ نیز عکسی خانوادگی از «کل تیم» منتشر کرد که در مهمانی شام شب بعد از انتخابات گرفته شده بود. ماسک در میان سه نسل از اعضای خانواده خندان، درست در مقابل اریک ترامپ و جرد کوشنر، فرزند و داماد رئیسجمهور آمریکا ایستاده بود. گویی ماسک نیز عضوی از همین خانواده است. این مرد ثروتمند ۵۳ ساله در چند ماه اخیر بهسرعت به یک بازیگر کلیدی در مبارزات انتخاباتی ترامپ تبدیل شده بود.
او که در ماه مارس گفته بود از هیچ نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری حمایت نخواهد کرد و در اواخر ماه میهنوز در حال بررسی گزینههای خود بود، در ماه ژوئیه و در همان روزی که ترامپ در یک سوءقصد نافرجام مجروح شد، به دنیا گفت که نظرش تغییر کرده است. ماسک بلافاصله وارد صحنه شد و از سایرین در صنعت فناوری نیز خواست تا از حزب جمهوریخواه حمایت کنند.
آزادی خوب است، اما برای چه کسی؟
شاید دلیل موفقیت ماسک در رسیدن به چنین جایگاهی را نه بتوان در بالا و پایین پریدن در کمپینهای انتخاباتی جستوجو کرد، نه در خاصه خرجیها و حمایت مالی گستردهاش. گزارش گاردین، سهم ویژهای برای استفاده از ایکس یا همان توئیتر سابق در این پیروزی قائل است. براساس این گزارش، درحالیکه برخی از کمپینهای تبلیغات انتخاباتی ماسک با چالشهای قانونی مواجه شده بود، براساس قوانین پلتفرم خودش، او حق داشت ترامپ را هرطور که میخواهد تبلیغ کند. از نظر مالی، خرید توئیتر توسط ماسک یک شکست آشکار بوده و از ارزش این پلتفرم بهطرز معناداری کاسته شده است.
تبلیغکنندگان جریان اصلی بهطور انبوه از این پلتفرم رفتهاند، زیرا توئیتر بعد از حضور ماسک، بهعنوان پناهگاهی برای اینفلوئنسرهای راست افراطی، سفیدپوستان برتریطلب و نظریهپردازان توطئه در نظر گرفته میشود. الگوریتم آن به سمت تبلیغ ویدئوهای ویروسی رفته و از یک شبکه اجتماعی که از اخبار مبتنی بر واقعیت و منابع اطلاعاتی قابل اعتماد حمایت میکرد، فاصله معناداری گرفته است.
براساس تحلیل واشنگتنپست، ماسک و شرکایش که در سرمایهگذاری برای خرید توئیتر او را همراهی کردند، میلیاردها دلار از ارزش دارایی خود را از دست دادهاند و ارزش این شرکت به کمتر از نصف رسیده است. با این حال، چیزی که ماسک از خرید خود به دست آورد، کنترل بر یکی از تأثیرگذارترین پلتفرمهای ارتباطی جهان بود و توانست از این طریق، بلندترین صدای خود را در آنجا بسازد.
ماسک الگوریتم این پلتفرم را بهینهسازی کرده تا مطمئن شود پستهایش بدون توجه به اینکه آیا در بین بیش از ۲۰۰ میلیون دنبالکننده او هستند یا نه، به دست همه کاربران میرسد. در ماه اوت، ماسک میزبان یک مصاحبه صوتی دوساعته با ترامپ در ایکس بود که در آن درباره سیاستهای ضدمهاجرتی صحبت کردند و ماسک، انتخاب ترامپ را «مسیری به سوی رفاه» خواند. درحالیکه این مصاحبه اطلاعات جدید اندکی را ارائه میداد، اما همزمان نشان میداد که چقدر همهچیز در این پلتفرم از زمان تعلیق دائمی حساب کاربری ترامپ در سال ۲۰۲۱ تغییر کرده است.
حمایت ماسک از انتخاب ترامپ، همچنین حملات او به دموکراتها، رسانهها و کامالا هریس، به بخش غالب تجربه کاربری این پلتفرم تبدیل شده بود. براساس تحلیل گاردین، او در روز پس از مصاحبه با ترامپ، بیش از ۱۴۵ بار در یک دوره ۲۴ ساعته توئیت کرد. خوراک توئیتهای او مجموعهای تقریباً ثابت از حرفها و تصاویر توهینآمیز و ارائه اطلاعات نادرست، همراه با ریتوئیت پستهای اینفلوئنسرهای راست افراطی بود که تئوریهای توطئه را درباره مهاجران غیرقانونی که مرتکب تقلب در رأیگیری میشوند، تبلیغ میکردند.
نفوذ ماسک بر مبارزات انتخاباتی ترامپ را میتوان در بازنمایی تصویری گسترده از نامزد حزب رقیب مشاهده کرد. ماسک از اولین محصول شرکت جدید خود در زمینه هوش مصنوعی به نام Grok بهره برد که ملاحظات رقبای خود مانند ChatGPTرا نداشته و میتواند برای ایجاد تصاویری از شخصیتهای عمومی و رهبران سیاسی استفاده شود. تقریباً بلافاصله بعد از اینکه این قابلیت معرفی شد، پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مملو از تصاویر ترامپ، هریس و دیگر افراد مشهور شد که توسط هوش مصنوعی Grok ساخته شده بود.
اغلب این تصاویر محتوای زنستیزانه داشتند و برای تخریب جبهه دموکراتها استفاده میشدند. ترامپ تصاویر هوش مصنوعی از اینفلوئنسرهای راستگرا را بازنشر کرد که بهدروغ نشان میداد تیلور سوئیفت، خواننده آمریکایی از کاندیداتوری او حمایت کرده یا ماسک تصویری را منتشر کرد که کامالا هریس را یک کمونیست نشان میداد. بهجز پستهای خود ماسک در ایکس، او در این پلتفرم انجمنی را ایجاد کرد که به بررسی «صداقت انتخابات» اختصاص داشت.
این انجمن به کاربران اجازه میداد تا هر مدرکی را که در مورد تقلب در رأیدهی مییابند، به اشتراک بگذارند، بدون اینکه روی صحت و سقم آنها تحقیقی صورت گیرد. همین کار باعث شد اخبار و اطلاعات نادرست منتشر شود. مانند ویدئویی جعلی که نشان میداد مردم هائیتی بهطور غیرقانونی به هریس رأی میدهند. هرچند ماسک خود را بارها مدافع «آزادی مطلق بیان» توصیف کرده، اما گویی این آزادی شامل مخالفان اهداف او نمیشود.
او روی هر اطلاعاتی ممکن بود به کمپین ترامپ آسیب برساند، نظارت داشت و حتی در یک مورد حساب کاربری یک خبرنگار مستقل را در این پلتفرم مسدود کرد. بر این اساس به نظر میرسد برخلاف چیزی که اعداد میگویند، توئیتر برای ایلان ماسک یک سرمایهگذاری زیانده و غلط نبوده و بهعنوان یک تریبون ۲۴ساعته با میلیونها مخاطب و بدون محدودیت، کمک شایان توجهی کرده تا هم بر ثروت او بیافزاید و هم او را به معاون در سایه ترامپ تبدیل کند.