پروین رضازاده وکیل و عضو کانون وکلای البرز در این باره می‌گوید:خریداری ملک توقیفی مشکلات زیادی را به همراه خواهد داشت. ملک توقیف شده از نظر قانونی قابل معامله نیست و هر معامله انجام شده قبل از رفع بازداشت ملک قانونا باطل خواهد شد.
او می‌گوید: حتی خرید و فروش آگاهانه املاک توقیفی جرم است و برای آن مجازات در نظر گرفته خواهد شد. نکته مهم این است که ملک توقیفی را می توان اجاره کرد و اجاره ملک بازداشتی از نظر قانونی بلامانع است.
حکم فروش ملک توقیفی چیست؟
این وکیل می‌گوید: طبق قانون، خرید و فروش اموال غیر کلاهبرداری است و جرم محسوب می‌شود، ولی باید دقت کرد که معامله ملک توقیف شده معامله مال غیر نیست، چون هنوز سند ملک به اسم مالک است، مگر اینکه ملک با دستور قضایی به مزایده گذاشته شود یا به شخص طلبکاری واگذار شود.
او ادامه می‌دهد: در این حالت سند به شخص دیگری انتقال می یابد. ولی حکم دخالت در ملک توقیفی طبق قانون از 3 ماه تا یکسال حبس دارد.
رضازاده اضافه می‌کند: ضمن اینکه همه این معاملات باطل است و فرد از نظر مالی نیز متضرر شده و حق شکایت ندارد. بنابراین عاقلانه ترین کار قبل از خرید هر ملکی این است که اطلاع از توقیفی بودن ملک کسب شود. چند روش برای استعلام توقیف ملک و بررسی سند وجود دارد.
این وکیل می‌گوید: سه روش مهم و کاربردی برای تشخیص سند توقیفی یا سند در رهن وجود دارد.
۱. رویت سند
یکی از ابتدایی ترین کارهایی که به محض رسیدن توافق بین خریدار و فروشنده باید صورت گیرد، بررسی سند توسط خریدار است. زیرا اسناد توقیفی دارای توضیحات و مهر در قسمت پشت سند، در اسناد تک برگ و یا در صفحه نقل و انتقال هستند. با بررسی دقیق سند می توان مهر و توضیحات دفتر خانه را دیده و اطلاع از توقیفی بودن ملک پیدا کرد. البته توجه کنید که گاهی توضیحات دفتر خانه برای ملک بازداشتی در سند رویت می شود ولی مهر نخورده است. حتی بدون مهر هم این اسناد توقیفی محسوب خواهند شد و اجازه معامله ندارند.
۲. مراجعه به دفتر خانه
به همراه اصل سند یا کپی آن به یک دفترخانه معتبر مراجعه کرده و درخواست استعلام توقیف ملک کنید. دفترخانه با دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی ثبت اسناد به راحتی به شکل کتبا و یا حتی شفاهی می تواند به عدم توقیف بودن یا در رهن بودن ملک گواهی دهد. در صورت مراجعه به دفتر خانه حتی می توانید، درخواست استعلام ممنوع المعامله نبودن فروشنده را نیز داشته باشید، تا در صورت نبودن مشکل با خیال آسوده معامله را به پیش ببرید.
۳. مراجعه به سایت ثبت من
به دلیل افزایش خرید و فروش ملک در کشور و توجه نکردن افراد به مشکلات موجود در سند. تعداد زیادی از دعاوی قضایی مربوط به ملک است. مهمترین این شکایات مربوط به فروش ملک دیگری و مشکلات تنظیم سند است. بنابراین سازمان ثبت اسناد اقدام به راه اندازی سامانه‌ای در این خصوص کرد، تا با مراجعه افراد به این سامانه بررسی مشکلات سند قبل از بستن قرارداد و رد و بدل شدن پول به راحتی قابل انجام باشد.
سامانه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور www.ssaa.ir به راحتی قابل دسترسی بوده و یکی از روش های مناسب برای اطلاع از توقیفی بودن ملک است. این سامانه با عنوان سامانه استعلام الکترونیکی ملک با کد ملی نیز معروف است. کار با این سامانه بسیار راحت بوده و فقط کافی است کد ملی و نام کامل صاحب ملک را داشته باشید با وارد کردن این اطلاعات می توانید استعلام از توقیفی بودن ملک بگیرید.
