از کجا بفهمیم خودرو روغن سوزی دارد؟ / چرا ماشین روغن کم می کند ولی دود ندارد؟

راهنماتو- روغن‌سوزی یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند برای خودروها رخ دهد و در صورت عدم توجه، به موتور آسیب‌های جدی وارد کند. روغن‌سوزی به معنای سوختن روغن موتور در محفظه احتراق است.

در این مقاله، به صورت جامع به علل، علائم و راه‌های تشخیص روغن‌سوزی خواهیم پرداخت.

روغن‌سوزی چیست؟

روغن‌سوزی زمانی اتفاق می‌افتد که روغن موتور از طریق شکاف‌ها و منافذ موجود در سیستم موتور وارد محفظه احتراق شده و در آنجا می‌سوزد. این امر باعث کاهش سطح روغن موتور، افزایش مصرف سوخت و در نهایت آسیب به موتور می‌شود.

علل روغن‌سوزی

• خرابی رینگ‌های پیستون: رینگ‌های پیستون وظیفه آب‌بندی محفظه احتراق را دارند. اگر این رینگ‌ها به دلیل سایش، شکستگی یا کربن‌زدگی آسیب ببینند، روغن می‌تواند از کنار آن‌ها به محفظه احتراق نفوذ کند.
• خرابی کاسه نمد سوپاپ‌ها: کاسه نمدهای سوپاپ‌ها نیز نقش مهمی در آب‌بندی دارند. اگر این کاسه نمدها خشک شوند، ترک بخورند یا سفت شوند، روغن می‌تواند از کنار آن‌ها به محفظه احتراق نشت کند.
• مشکل در واشر سر سیلندر: واشر سر سیلندر یک قطعه لاستیکی است که بین سر سیلندر و بلوک سیلندر قرار دارد. خرابی این واشر می‌تواند باعث نشت روغن و آب به محفظه احتراق شود.
• سایش بیش از حد بوش پیستون: سایش بوش پیستون می‌تواند باعث ایجاد فاصله بین پیستون و بوش شده و در نتیجه روغن به محفظه احتراق نفوذ کند.
• شکستگی یا ترک در بلوک سیلندر: در موارد نادر، شکستگی یا ترک در بلوک سیلندر می‌تواند باعث نشت روغن به محفظه احتراق شود.

علائم روغن‌سوزی

• دود آبی رنگ از اگزوز: بارزترین نشانه روغن‌سوزی، خروج دود آبی رنگ از اگزوز است. این دود به دلیل سوختن روغن و ترکیب آن با محصولات احتراق ایجاد می‌شود.
• کاهش سطح روغن موتور: اگر متوجه شدید که سطح روغن موتور به سرعت کاهش می‌یابد، حتی اگر اخیراً روغن را تعویض کرده‌اید، احتمال روغن‌سوزی وجود دارد.
• بوی سوختن روغن: بوی سوختن روغن از موتور یا اگزوز نیز می‌تواند نشانه‌ای از روغن‌سوزی باشد.
• رسوبات روغنی روی شمع‌ها: بررسی شمع‌ها می‌تواند به تشخیص روغن‌سوزی کمک کند. اگر روی شمع‌ها رسوبات روغنی مشاهده شود، احتمالاً روغن به محفظه احتراق نفوذ کرده است.
• کاهش قدرت موتور: روغن‌سوزی می‌تواند باعث کاهش قدرت موتور و شتاب‌گیری خودرو شود.
• افزایش مصرف سوخت: در برخی موارد، روغن‌سوزی می‌تواند منجر به افزایش مصرف سوخت خودرو شود.

تشخیص روغن‌سوزی

برای تشخیص دقیق روغن‌سوزی، بهتر است خودرو را به یک مکانیک ماهر نشان دهید. مکانیک با بررسی علائم ظاهری، تست کمپرس و انجام آزمایش‌های دیگر می‌تواند علت دقیق روغن‌سوزی را تشخیص دهد.

عواقب روغن‌سوزی

• آسیب به موتور: روغن‌سوزی می‌تواند باعث آسیب به پیستون‌ها، رینگ‌ها، سوپاپ‌ها و سایر قطعات داخلی موتور شود.
• کاهش عمر موتور: روغن‌سوزی می‌تواند عمر مفید موتور را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
• افزایش هزینه‌های تعمیر: تعمیر روغن‌سوزی معمولاً هزینه بر است و ممکن است نیاز به تعویض قطعات مختلف داشته باشد.

پیشگیری از روغن‌سوزی

• تعویض به موقع روغن موتور: استفاده از روغن موتور با کیفیت و تعویض آن در فواصل زمانی مشخص، به کاهش احتمال روغن‌سوزی کمک می‌کند.
• بررسی منظم سطح روغن: به طور مرتب سطح روغن موتور را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را پر کنید.
• توجه به علائم هشدار دهنده: به علائم هشدار دهنده‌ای که خودرو می‌دهد توجه کنید و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، به یک مکانیک مراجعه کنید.
• سرویس دوره‌ای خودرو: انجام سرویس‌های دوره‌ای به صورت منظم، به تشخیص زودهنگام مشکلات و جلوگیری از بروز روغن‌سوزی کمک می‌کند.

چرا ماشین روغن کم می‌کند ولی دود ندارد؟

یکی از سوالات رایج مالکان خودرو این است که چرا ماشین روغن کم می‌کند ولی دود آبی از اگزوز آن خارج نمی‌شود؟ در حالت معمول، کاهش سطح روغن موتور همراه با خروج دود آبی رنگ از اگزوز، نشانه‌ای از سوختن روغن در محفظه احتراق است. اما در برخی موارد، ممکن است روغن موتور کاهش پیدا کند بدون اینکه دود آبی خاصی مشاهده شود. در این مقاله، به بررسی دلایل مختلف کاهش روغن موتور بدون تولید دود آبی می‌پردازیم.

دلایل کاهش روغن موتور بدون تولید دود آبی

• نشتی روغن: یکی از رایج‌ترین دلایل کاهش روغن موتور، نشتی از قسمت‌های مختلف موتور است. روغن ممکن است از واشر سرسیلندر، کاسه نمدهای میل‌لنگ، فیلتر روغن یا سایر اتصالات نشت کند. این نشتی‌ها اغلب به صورت قطرات روغن روی زمین دیده می‌شوند و ممکن است به دلیل کهنگی قطعات، سفت نبودن پیچ‌ها یا آسیب‌های فیزیکی رخ دهند.
• مصرف روغن توسط سیستم PCV: سیستم PCV (Positive Crankcase Ventilation) وظیفه تهویه محفظه میل‌لنگ را بر عهده دارد. در این سیستم، مقداری از بخارات روغن به داخل منیفولد ورودی هدایت می‌شوند و سپس در محفظه احتراق می‌سوزند. این مقدار روغن معمولاً بسیار کم است و باعث تولید دود قابل مشاهده نمی‌شود.
• تبخیر روغن: در دماهای بالا، مقداری از روغن موتور تبخیر می‌شود و از طریق سیستم تهویه موتور به بیرون هدایت می‌شود. این تبخیر معمولاً در شرایط رانندگی سخت و در موتورهای قدیمی‌تر بیشتر اتفاق می‌افتد.
• مصرف روغن توسط توربوشارژر: در خودروهای مجهز به توربوشارژر، مقداری از روغن موتور برای روان‌کاری توربوشارژر استفاده می‌شود. اگر سیستم روغن‌کاری توربوشارژر ایرادی داشته باشد، ممکن است روغن بیشتری مصرف شود.
• آسیب به اجزای داخلی موتور: در برخی موارد، آسیب به اجزای داخلی موتور مانند رینگ‌های پیستون یا بوش‌های سیلندر می‌تواند باعث کاهش روغن شود بدون اینکه دود آبی تولید شود. این معمولاً در خودروهای با کارکرد بالا یا خودروهایی که در شرایط سخت کار می‌کنند، اتفاق می‌افتد.

علائم دیگر کاهش روغن موتور

علاوه بر کاهش سطح روغن در گیشه روغن، علائم دیگری نیز ممکن است نشان دهنده کاهش روغن موتور باشند:

• روشن شدن چراغ هشدار روغن: اگر سطح روغن موتور به شدت کاهش یابد، چراغ هشدار روغن روی داشبورد روشن می‌شود.
• کاهش قدرت موتور: کاهش سطح روغن می‌تواند باعث کاهش قدرت موتور و شتاب‌گیری خودرو شود.
• صدای غیرعادی از موتور: صدای ضربه یا تق‌تق از موتور می‌تواند نشانه کمبود روغن و سایش قطعات باشد.
• افزایش دمای موتور: کمبود روغن می‌تواند باعث افزایش دمای موتور شود.

چه زمانی باید به تعمیرگاه مراجعه کنیم؟

اگر متوجه کاهش سطح روغن موتور خود شدید، حتی اگر دود آبی از اگزوز مشاهده نکردید، بهتر است در اسرع وقت به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید. مکانیک با بررسی دقیق موتور می‌تواند علت دقیق کاهش روغن را تشخیص داده و اقدامات لازم برای تعمیر را انجام دهد.

پیشگیری از کاهش روغن موتور

• تعویض به موقع روغن موتور: استفاده از روغن موتور با کیفیت و تعویض آن در فواصل زمانی مشخص، به کاهش احتمال کاهش روغن کمک می‌کند.
• بررسی منظم سطح روغن: به طور مرتب سطح روغن موتور را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را به اندازه مناسب پر کنید.
• توجه به علائم هشدار دهنده: به علائم هشدار دهنده‌ای که خودرو می‌دهد توجه کنید و در صورت مشاهده هرگونه مشکل، به یک مکانیک مراجعه کنید.
• سرویس‌های دوره‌ای خودرو: انجام سرویس‌های دوره‌ای به صورت منظم، به تشخیص زودهنگام مشکلات و جلوگیری از بروز آسیب‌های جدی کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

کاهش روغن موتور بدون تولید دود آبی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برای تشخیص دقیق علت مشکل و جلوگیری از آسیب‌های جدی به موتور، بهتر است به یک مکانیک ماهر مراجعه کنید. با انجام سرویس‌های دوره‌ای و مراقبت صحیح از خودرو، می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.