تفنگ «اچ.کی. ژ-۳» ساخت شرکت هکلر و کخ (Heckler & Koch) برای نخستین بار در سال ۱۹۵۹ میلادی (۱۳۳۷ خورشیدی) معرفی شد.
این تفنگ در ابتدا به‌عنوان سلاح استاندارد نیروهای مسلح آلمان مورد استفاده قرار گرفت، اما در طول سال‌ها به کشورهای مختلف صادر شده و به یکی از شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین سلاح‌ها در ارتش‌های گوناگون تبدیل شد.
تعداد ژ-۳های تولید شده تا تابستان سال ۲۰۲۱ میلادی به بیش از ۷ میلیون قبضه رسید. دلیل این تولید انبوه، صدور مجوزهای مختلف برای ساخت آن در کشورهای مختلف بود.
در طول سال‌ها، تفنگ ژ-۳ دستخوش تغییرات و به‌روزرسانی‌های متعددی شد و همچنان یکی از ارکان اساسی نیروهای مسلح آلمان باقی مانده است. این سلاح برای بیش از ۴۰ سال به‌عنوان تجهیزات استاندارد ارتش آلمان مورد استفاده قرار گرفت تا اینکه در دسامبر ۱۹۹۷ تصمیم بر آن شد که ژ-۳ با تفنگ جدید ژ-۳۶ جایگزین شود.
با این حال، تا به امروز، صدها قبضه از تفنگ‌های ژ-۳ همچنان در انبارهای تسلیحاتی آلمان برای دفاع ملی نگهداری می‌شوند. این سلاح‌ها تحت نگهداری، به‌روزرسانی و سرویس‌های دوره‌ای قرار می‌گیرند و تا زمانی که تصمیم جدیدی درباره آن‌ها گرفته نشود، در زرادخانه‌های نظامی باقی خواهند ماند.
ویژگی‌های فنی و قابلیت‌های ژ-۳
از نظر نرخ آتش، تفنگ ژ-۳ قادر است در هر دقیقه حدود ۶۰۰ گلوله شلیک کند. سرعت اولیه گلوله در هنگام خروج از لوله این سلاح نیز ۸۰۰ متر بر ثانیه است که قدرت و برد بالایی به آن می‌بخشد.
همانند بسیاری از سلاح‌های مدرن ، اسلحه ژ-۳ نیز به‌گونه‌ای طراحی شده که مونتاژ و جداسازی آن به‌سرعت و بدون نیاز به ابزار خاصی امکان‌پذیر باشد. در واقع، تنها با باز کردن چهار پین می‌توان این تفنگ را به‌طور کامل از هم جدا کرد.
با وجود اینکه تفنگ ژ-۳ در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار گرفته و سپس کنار گذاشته شده است، همچنان در برخی از ارتش‌های جهان به کار گرفته می‌شود.
در حال حاضر، این سلاح در ارتش‌های سوئد، آلمان، ترکیه، پاکستان، لتونی و لیتوانی همچنان در خدمت است.
البته، نقش و کاربری ژ-۳ در هر کشور متفاوت است. آلمان و سوئد تا سال ۲۰۱۹ همچنان از این تفنگ به‌عنوان سلاح آماج‌زن استفاده می‌کردند.
در مقابل، ارتش‌های ترکیه و پاکستان این تفنگ را به‌عنوان سلاح اصلی در خط مقدم نبرد به کار می‌گیرند.
از سوی دیگر، کشورهای لتونی و لیتوانی ژ-۳ را به‌عنوان تفنگ سازمانی نیروهای مسلح خود مورد استفاده قرار می‌دهند.
سلاح ژ ۳ به‌عنوان یکی از سلاح‌های قدیمی و اصلی سازمانی ارتش ایران، سال‌ها در خدمت این نیروهای نظامی بوده است که بنا به گفته معاون هماهنگ کننده ارتش ایران، سلاح نبرد انفرادی «مصاف» جای آن را خواهد گرفت.
