بحران آب کدام کشورها را در ۲۰۲۴ تهدید می‌کند؟

 آب نه‌تنها اساس زندگی حیوانات و گیاهان است، بلکه بدون شک در دهه‌های آینده به منبعی مورد بحث در بخش‌هایی از جهان تبدیل خواهد شد. بر اساس ارقام سازمان ملل، تنش آبی جهانی (نسبت آب برداشت‌شده برای استفاده در صنعت، کشاورزی یا خانوارهای خصوصی نسبت به آب موجود)، در سال ۲۰۲۰ به میزان ۱۸.۲ درصد قابل کنترل بود. با این حال در سال ۲۰۲۲ حدود ۲.۴ میلیارد نفر در مناطقی زندگی می‌کردند که در معرض تنش شدید آبی قرار دارند.

به دلیل عوامل متعددی هم‌چون جمعیت جهان یا تحولات اقتصادی و سیاسی در کشورهای نوظهور و در حال گذار، نمی‌توان به‌طور دقیق تعیین کرد که این تنش تا سال ۲۰۵۰ چقدر خواهد بود، با این حال مسلم است که تقاضا برای آب به‌طور پیوسته افزایش خواهد داشت، چراکه بسیاری از کشورها در حال حاضر بیش از آنچه در دسترس دارند، آب مصرف می‌کنند.

در بررسی ۱۶۴ کشور و منطقه مشخص شد که ۵۱ مورد معادل ۳۱ درصد از آن‌ها تا سال ۲۰۵۰ از تنش آبی بالا تا بسیار زیاد رنج ببرند. سناریوی استفاده‌شده در این سنجش مربوط به آینده‌ای با افزایش دمایی بین ۲.۸ تا ۴.۶ درجه سانتی‌گراد تا سال ۲۱۰۰ و جهانی نابرابر است. علاوه بر کل شبه‌جزیره عربستان و هند، اکثر کشورهای شمال آفریقا ازجمله الجزایر، مصر و لیبی از جمله کشورهایی هستند که پیش‌بینی می‌شود تا این سال حداقل ۸۰ درصد از آب موجود خود را مصرف کنند.

افزایش تقاضای آب اغلب نتیجه رشد جمعیت و صنایعی هم‌چون کشاورزی آبی، دامداری، تولید انرژی و مواردی از این قبیل است. در این میان سرمایه‌گذاری نکردن روی زیرساخت‌های آب، سیاست‌های مصرف ناپایدار آب یا افزایش تنوع ناشی از تغییرات اقلیمی همه بر تأمین آب موجود تأثیر می‌گذارد.

پدیده کم‌آبی به کشورهای نوظهور محدود نمی‌شود و کشورهای اروپای جنوبی هم‌چون پرتغال، اسپانیا و ایتالیا نیز در حال حاضر تحت تنش آبی بالا قرار دارند و وضعیت در اسپانیا قرار است تا سال ۲۰۵۰ به‌طور قابل‌توجهی بدتر شود. برای فرانسه و لهستان نیز مطابق با نرخ مصرف ۲۰ تا ۴۰ درصد منابع موجود، تنش آبی متوسط تا بالا فرض می‌شود.

کشورهای دچار تنش آبی در ۲۰۲۴

داده‌های جدید اطلس خطر آب WRI حاکی از آن است که ۲۵ کشور (با یک‌چهارم جمعیت جهان) هر سال با استرس شدید آبی مواجه می‌شوند و به‌طور منظم از کل منبع آب موجود خود استفاده می‌کنند. حداقل ۵۰ درصد از جمعیت جهان (حدود چهار میلیارد نفر) نیز حداقل برای یک ماه از سال در شرایط شدید بی‌آبی زندگی می‌کنند.

قطر

در مقایسه با تمام کشورهای جهان، قطر یکی از کشورهایی محسوب می‌شود که بیشترین تنش آبی را دارد. نیاز به آب در این کشور بیابانی بسیار زیاد و دسترسی به آن کم است.

لبنان

یکی دیگر از کشورهای کویری دارای تنش آبی بسیار بالا در جهان، لبنان است. خانوارها و صنایع به آب بیشتری نسبت به موجودی آب این کشور نیاز دارند. بیشتر تنش آبی در لبنان به دلیل ناتوانی در ذخیره، آلودگی آب و سوءاستفاده جدی از آب در صنعت کشاورزی و مصارف خانگی است..

اردن

اردن نیز هم‌چون دیگر کشورهای بیابانی لیست، به شدت به آب نیاز دارد و با سطح بالایی از تنش آبی مواجه است. بنابراین شهرهای بزرگی هم‌چون عمان تنها بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت در هفته آب روان دارند. در این کشور حفظ آب، یک مهارت بسیار مورد نیاز است که در مدرسه آموزش داده می‌شود و کودکان همان‌طور که در مورد ریاضیات و علوم می‌آموزند، در مورد حفظ آب نیز یاد می‌گیرند.

لیبی

لیبی هم‌چون سایر کشورهای بیابانی به شدت دچار تنش آبی است. این کشور در بیابان واقع شده و به ندرت شاهد بارش باران است و به همین علت آب به نوعی حکم سلاح را برایشان دارد.

کویت

در کویت به‌طور طبیعی آب در دسترس کمی وجود دارد که این امر منجر به تنش آبی شدید در این کشور است. حدود ۹۹ درصد از آب شیرین کویت را کارخانه‌های آب‌شیرین‌کن تأمین می‌کنند.