رکورد جهانی گینس برای طولانیترین آزمایش جهان متعلق به دانشمندان دانشگاه کوئینزلند استرالیا است که نزدیک به ۱۰۰ سال است «آزمایش قطره قیر» را ادامه دادهاند؛ آزمایشی که ممکن است یک قرن دیگر نیز ادامه یابد.
هدف این آزمایش که سال ۱۹۲۷ توسط یک فیزیکدان استرالیایی به نام توماس پارنِل آغاز شد، سنجش سیالی و چسبناکی بالای مادهای به نام قیر است، غلیظترین سیال شناختهشده در جهان که در گذشته برای ضدآب کردن قایقها از آن استفاده میشد.
این آزمایش چیست؟
پارنل نمونهای از قیر را گرم کرد و آن را درون یک قیف شیشهای با یک بدنهی مهر و موم شده ریخت و اجازه داد قیر به مدت سه سال خنک و تهنشین شود. سال ۱۹۳۰ بدنهی قیف را برید و منتظر ماند. این آزمایش به صورت نمایش عملی انجام شد و در شرایط محیطی خاصی نگهداری نشد، بلکه در یک کابینت نگهداری شد تا سرعت جریان قیر با تغییرات فصلی در دما تغییر کند.
پس از پارنل، پروفسور جان مِیناِستون در سال ۱۹۶۱ سرپرست آزمایش شد و آن را به مدت ۵۲ سال ادامه داد. از زمان آغاز آزمایش، قیر به آرامی از قیف بیرون چکیده، به قدری آهسته که هشت سال طول کشید تا نخستین قطره بچکد و بیش از ۴۰ سال طول کشیده تا پنج قطره دیگر بچکند.
در آخرین بهروزرسانی، ۹ قطره چکیدهاند و انتظار میرود یک قطره دیگر در این دهه بچکد. با این حال، به دلیل اشکالات مختلف، هیچکس به چشم چکیدن قطره را ندیده است.
نتیجهی آزمایش
قیر جامد به نظر میرسد و حتی در دمای اتاق سخت و خمشناپذیر احساس میشود و میتوان به راحتی با چکش آن را خرد کرد، اما این آزمایش نشان داد چسبناکی یا ویسکوزیتی این ماده حدود ۱۰۰ میلیارد برابر آب است. افزون بر این، هنوز به اندازه کافی قیر در قیف وجود دارد تا این آزمایش معروف صد سال دیگر هم ادامه یابد.
سال ۲۰۰۵، مِیداِستون و پارنل (پس از مرگ) جایزه ایگ نوبل را دریافت کردند، جایزهای طنز برای دستاوردهای مبهم و کماهمیت در دنیای علم. هدف از اعطای جایزه ایگ نوبل ارج نهادن به کارهایی است که مردم را میخنداند و در عین حال آنها را به تفکر وا میدارد.