
فرادید نوشت: این جزیره در اقیانوس اطلس جنوبی، دقیقاً بین کیپتاون در آفریقای جنوبی و بوئنوسآیرس در آرژانتین قرار دارد و دورترین محل سکونت بشر روی زمین است. تریستان دا کونا جزیرهای پر از باد و زیباییهای طبیعی است که بیش از ۲۰۰ سال محل سکونت یک جامعه منحصربفرد بوده است.
جزیره تریستان دا کونا در فاصله ۲.۷۸۷ کیلومتری از کیپتاون و ۳.۹۴۹ کیلومتری از ساحل آرژانتین قرار دارد. نزدیکترین جزیره به شمال تریستان، سنت هلن است که حدود ۲.۴۳۷ کیلومتر از آن فاصله دارد.
جزیره اصلی تریستان دا کونا ۹۸ کیلومتر مربع مساحت دارد و حدود ۲۵۰ نفر ساکنان دائم در آن زندگی میکنند. این جزیره یک آتشفشان فعال به نام قله ملکه مری (Queen Mary’s Peak) که ۲.۰۶۲ متر ارتفاع دارد و سال ۱۹۶۱ فوران کرد و تهدیدی جدی برای زندگی ساکنان ایجاد کرد.
جزیرهی دستنیافتنی نیز که در ۴۰ کیلومتری جنوب تریستون قرار دارد، بقایای یک آتشفشان خاموش است و اصلاً قابلسکونت نیست. این جزیرهی نامساعد سواحل سنگی کمی دارد که میزبان دستههایی از پنگوئنها و فوکها است.
یک آلباتروس در جزیره نایتینگل
در جنوب تریستان و جزیره دستنیافتنی، سه جزیره به نام جزایر نایتینگل وجود دارند. بزرگترین جزیره این مجموعه، جزیره نایتینگل، تنها ۴ کیلومتر مربع مساحت دارد و دو جزیره کوچکتر به نامهای استولتنهف (Stoltenhoff) و جزیره میانه (Middle Island) در شمال آن و بیشتر به صورت صخرههای سنگی هستند.
جزیره تریستان دا کونا آب و هوای اقیانوسی معتدل دارد و دمای آن به ندرت از ۲۵ درجه سانتیگراد تجاوز میکند. با این حال، این منطقه به شدت بادخیز است و بیشتر با بادهای شدید و آبهای خطرناک مواجه است که بسیاری از کشتیها در طول قرنها در این آبها غرق شدهاند.
کشف جزیره
دستههای فوکهای خزدار در جزیره نایتینگل
جزایر تریستان دا کونا نخستین بار سال ۱۵۰۶ توسط ملوانان پرتغالی به فرماندهی کاپیتان تریستائو دا کونا شناسایی شد، اما به دلیل بادهای شدید و دریاهای طوفانی، این ملوانان نتواستند به جزیره نزدیک شوند. برخی منابع ادعا میکنند پرتغالیها سال ۱۵۲۰ به جزیره رسیدند تا آب بهدست آورند، اما سوابق تاریخی این گزارشها مورد تردید است.
نخستین سفرهای رسمی به این جزایر در سالهای ۱۶۵۰ و ۱۶۵۹ توسط هلندیها انجام شد که قصد داشتند این جزایر را به پایگاهی برای تأمین منابع برای کشتیها تبدیل کنند، اما به دلیل نبود بندرهای طبیعی، از این ایده منصرف شدند.
در قرن ۱۸، این جزیره برای صنعت شکار نهنگ و فک معروف شد. جزیره توسط شرکت Société Impériale Asiatique de Trieste که سال ۱۷۷۵ تأسیس شده بود، به نام اتریش ثبت شد. با این حال، این شرکت مدت زیادی دوام نیاورد و مجبور به فروش دارایی خود شد و این ادعا به فراموشی سپرده شد.
نخستین ساکنان
جزایر بریتانیایی در اقیانوس اطلس جنوب شرقی
نخستین ساکن واقعی جزیره تریستان دا کونا یک آمریکایی به نام جاناتان لَمبِرت بود که همراه دو نفر دیگر قصد داشت یک پایگاه استراحت بسازد. فرد چهارمی به نام توماسو کوری از ایتالیا به آنها ملحق شد. اما سال ۱۸۱۲، سه نفر از جمله لمبرت در یک حادثه غرق شدند و تنها کوری باقی ماند. لمبرت جزیره را یک کشور مستقل اعلام کرده بود، اما بریتانیا به این ادعا توجهی نکرد و جزایر را در ۱۴ آگوست ۱۸۱۶ به تصرف خود درآورد. دلیل این تصرف، نگرانی از امکان فرار ناپلئون از جزیره سنت هلن پس از شکست در جنگ واترلو بود.
کشتی جنگی قدیمی جولیا نزدیک تریستان دا کونا، اثر چارلز دابلیو. براون، ۱۸۱۸
سال ۱۸۱۷، بریتانیا تصمیم گرفت گارد نظامی مستقر در جزیره را برچیند، اما سربازی به نام ویلیام گلاس به همراه خانوادهاش درخواست کرد در جزیره بماند. این درخواست پذیرفته شد و به زودی دو نفر دیگر به نامهای ساموئل بِرنِل و جان نانکیوِل به عنوان سنگتراش به جزیره پیوستند. هرچند این دو نفر مدت زیادی نماندند، اما آثارشان روی ساختمانهای جزیره هنوز باقی است.
این جمعیت کوچک طی سالها افزایش یافت، اما مشکلی وجود داشت: بیشتر جمعیت جزیره مردانی بودند که در جستجوی همسر بودند. سال ۱۸۲۷، پنج زن از نژادهای مختلف از سنت هلن به جزیره آمدند و آنجا اقامت گزیدند و بعدها زنان آفریقایی از مستعمره کیپ به جزیره آمدند.
کاهش جمعیت
نزدیک شدن به ادینبروی هفت دریاها
سال ۱۸۵۳، ویلیام گلاس درگذشت و ۲۵ نفر از افراد خانوادهاش تصمیم گرفتند جزیره را ترک کنند. چهار سال بعد، ۴۵ نفر دیگر جزیره را ترک کردند و به مستعمره کیپ پیوستند. جمعیت جزیره به ۲۸ نفر کاهش یافت. در نیمه دوم قرن نوزدهم، صنعت شکار نهنگ و فک کاهش یافت و افتتاح کانال سوئز موجب شد تریستان کمتر در مسیرهای تجاری قرار بگیرد.
سال ۱۸۶۷، پرنس آلفرد، دومین پسر مکله ویکتوریا از جزیره دیدن کرد و از آنجا که او دوک ادینبرو بود، به افتخار او نام جزیره به «ادینبروی هفت دریا» تغییر یافت.
سال ۱۸۷۵، جزایر جزئی از امپراتوری بریتانیا شدند و نیروی دریایی بریتانیا به تأمین سالیانه جزیره پرداخت. جمعیت بیشتر شد اما سال ۱۸۸۵ فاجعهای رخ داد: زمستان سخت موجب کاهش محصولات کشاورزی و گم شدن کشتیای شد که برای تجارت با یک کشتی خارجی فرستاده شده بود و تمام ۱۵ نفر جزیرهنشین سوار بر آن در اثر هجوم امواج دریا جان باختند.
تمبرهای جزیره تریستان دا کونا که کشتیهای بریتانیایی در قرن نوزدهم را گرامی میدارند.
بدتر از آن فاجعه، موشهای بجامانده از کشتیهای غرقشده به جزیره حملهور شدند و ذخایر غذایی جزیره را نابود کردند. دولت بریتانیا قصد داشت ساکنان جزیره را به مستعمره کیپ منتقل کند، اما در عوض محمولههایی برای تأمین مواد غذایی فرستاد.
سال ۱۸۹۷، جمعیت جزیره به ۶۴ نفر کاهش یافت، اما با ورود دو ملوان ایتالیایی به نامهای گاوتانو لاوارلو و آندره رپتو که استادان نجاری بودند، ساکنان جزیره توانستند قایقهایی برای سفر به جزایر نایتینگیل بسازند و به خودکفایی برسند.
گائتانو لاوارلو (تصویر اصلی) و آندره آ رپتو (تصویر کوچک)
توجه جهانی
روزنامه تریستان تایمز، ۱۷ ژانویه، ۱۹۴۵
در طول جنگ جهانی دوم، جزیره تریستان دا کونا به دارایی مهمی برای بریتانیا تبدیل شد. زیردریاییهای آلمانی در سراسر اقیانوس اطلس فعالیت میکردند و بریتانیا ایستگاههایی را برای نظارت بر حرکتهای آنها راهاندازی کرد. جزیرهنشینان در ساخت این ایستگاهها یاری رساندند و در ازای آن، کالاهای نیروی دریایی را به عنوان دستمزد دریافت کردند، چرا که تنها ارز رایج در جزیره سیبزمینی بود.
در طول جنگ، نخستین روزنامه جزیره به نام Tristan Times تأسیس شد. در دهه ۱۹۴۰، اشتغال پولی برای نخستین بار در جزیره باب شد که بهویژه با آغاز ماهیگیری تجاری و احداث کارخانههای کنسرو آغاز شد. صید خرچنگهای فراوان که بهطور گسترده برداشت میشدند، نقش عمدهای در اقتصاد جدید جزیره ایفا کردند.
ایستگاه هواشناسی آفریقای جنوبی در جزیره گاف
در دهه ۱۹۵۰، جزیرهنشینان با دولت آفریقای جنوبی به توافق رسیدند تا اجازه دهند ایستگاه هواشناسی در جزیره گاف ساخته شود. با این توافق، بازدیدهای سالانه از سوی نیروی دریایی آفریقای جنوبی صورت میگرفت. این بازدیدها به تأمین کالاهای ضروری برای جزیره کمک میکرد.
تخلیه
عکس ماهوارهای از ادینبروی هفت دریا با میدان گدازه در سمت راست
در آگوست ۱۹۶۱، آتشفشان تریستان شروع به فعال شدن کرد. شکافی در زمین بین روستا و کارخانه کنسروسازی باز شد، در حالی که زلزلهها و رانشهای زمین زندگی اهالی جزیره را تهدید میکرد.
خوشبختانه جمعیت ۲۶۴ نفری جزیره از یک شانس بزرگ بهرهمند شدند و از آنجا که تعداد کافی قایق برای جابجایی مردم موجود بود، روز ۱۰ اکتبر به جزیره نایتینگل رفتند و شب نگرانکنندهای را سپری کردند. روز بعد، خوششانسی بیشتر به آنها روی آورد، زیرا کشتی هلندی Tjisadane در لحظهای مناسب به جزیره رسید و توانست همه افراد را به کیپتاون منتقل کند. از آنجا، آنها سوار کشتی RMS Stirling Castle شدند که به سمت ساوثهمپتون حرکت کرد.
آنها در یک اردوگاه سابق نیروی هوایی بریتانیا اسکان داده شدند و باید دو سال را دور از خانههای خود در تریستان میماندند. فشارها از سوی جزیرهنشینان برای بازگشت به خانه و درخواستهای متعدد از سوی آنها سبب شد دولت بریتانیا در نهایت گروهی اکتشافی به جزیره بفرستد تا وضعیت ایمنی آنجا را ارزیابی کنند.
وقتی این گروه شش نفره به جزیره رسیدند، پایگاه خود را در خانه مدیر جزیره مستقر کردند. پس از چند روز، یک هلیکوپتر ظاهر شد و در باغ فرود آمد. چندین روس از آن خارج شدند و از اینکه متوجه شدند تنها نیستند تعجب کردند. آنها به سرعت سوار هلیکوپتر شدند و بدون هیچ اثری آنجا را ترک کردند!
بعد از اینکه جزیره ایمن اعلام شد، ۱۹۸ نفر از جزیرهنشینان روز ۱۰ نوامبر ۱۹۶۳ به خانه بازگشتند. نواحی وسیعی از گدازههای سفتشده که از فوران آتشفشان باقیمانده بود، منطقه شرقی روستا را پوشانده بود و کارخانه کنسرو از بین رفته بود، اما ادینبروی هفت دریا تقریباً بدون آسیب باقیمانده بود.
تریستان دا کونای امروز
ادینبروی هفت دریا از نقطه دید ایستگاه امواج فراصوت IS49
از آن زمان تاکنون، جزیرهنشینان تلاش کردند جزیره خود را مدرنسازی کنند. از سال ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۷، بندر جدیدی ساخته شد. جادهها، بیمارستان و امکانات فاضلاب احداث شدند و ژنراتورهای برق وارد جزیره شدند.
این ژنراتورها در کارخانه ماهیگیری مستقر شدند. پس از آتشسوزی ویرانگر سال ۲۰۰۸، مشاوران و پیمانکارانی از آفریقای جنوبی به جزیره آمدند تا سیستم برقرسانی را به استانداردهای مدرن ارتقا دهند تا ظرفیت مورد نیاز برای رشد جمعیت جزیره تأمین شود.
رشد جمعیت جزیره تا جایی پیش رفت که سال ۱۹۷۷ یک زمین گلف نهحفرهای در جزیره احداث شد که بهطور عمده برای مهاجران دلتنگی بود که آن زمان در جزیره زندگی میکردند. چمنهای این زمین گلف توسط گاوها کوتاه میشود چرا که این زمین بیشتر شبیه چراگاه است! در این زمین گلف خبری از سبزهای مخصوص نیست و مسیرهای آن معمولاً توسط موانعی زنده از جمله گاوها و مرغها تسخیر میشود.
تا اول ماه مه ۲۰۲۴، جمعیت تریستان دا کونا ۲۳۸ نفر است. از این تعداد، ۴۱ نفر خارج از جزیره زندگی میکنند، اما ۲۶ نفر از کارکنان، خانوادهها و بازدیدکنندگان نیز در جزیره زندگی میکنند که جمعاً تعداد افراد ساکن در جزیره به ۲۲۳ نفر میرسد. این آمار مدام در حال تغییر است زیرا بازدیدکنندگان و ساکنان به جزیره میآیند و میروند.
امروزه، جامعه تریستان در حال رونق است. محصول اصلی جزیره سیبزمینی است و گوسفند برای مصرف محلی پرورش داده میشود. شالوده اقتصاد جزیره نیز به ماهیگیری و تجارت خرچنگهای تریستان بستگی دارد که به عنوان یک خوراک لوکس شناخته میشوند.
تریستان دا کونا
زندگی در جزیرهای بادخیز و در اقیانوس اطلس جنوبی زندگی آسانی نیست. مردم تریستان با وجود همه چالشهایی که در طول تاریخ با آنها روبرو بودهاند، قویتر از همیشه ظاهر شدهاند و از شرایط دور از تمدنهای شلوغ لذت میبرند. آنها از سختیهای زندگی نه تنها نمیترسند بلکه از زیباییهای خشن جزیره خود لذت میبرند و همیشه با آغوش باز به مهمانان خوشآمد میگویند.